W artykule przedstawiono i opisano przegląd autorskich specjalistycznych przyrządów pomiarowych, przydatnych w geodezyjnych pomiarach przemieszczeń bądź w badaniach geodynamicznych. Autorzy podają krótką charakterystykę wybranych przyrządów, z których trzy uzyskały prawa ochronne jako patent na wynalazek lub wzór użytkowy. W opracowaniu przedstawiono dwa pochyłomierze nasadkowe z analogowym i optoelektronicznym modułem pomiarowym, geodezyjny sygnał celowniczy oraz mechaniczne, optoelektroniczne i fotogrametryczne sposoby przeniesienia wysokości z reperów częściowo zabudowanych. Dla każdego z przyrządów pomiarowych podano podstawowe parametry charakteryzujące budowę, sposób posługiwania się oraz dokładności wyznaczone podczas badań w warunkach laboratoryjnych i terenowych. Opisana aparatura cechuje się zwartą i nieskomplikowaną budową, znaczną poręcznością i dokładnością porównywalną z innymi dostępnymi na rynku przyrządami geodezyjnymi. Zaprezentowane przyrządy pomiarowe umożliwiają wykonanie pomiarów z submilimetrową dokładnością.

Wraz z rozwojem technologii komputerowych materiały tworzące zasób geodezyjny i kartograficzny są opracowywane w postaci cyfrowej. Współcześnie mapę zasadniczą tworzy się na podstawie odpowiednich zbiorów danych zawartych w bazach danych: EGiB, GESUT, PRG, PRPOG, BDSOG i BDOT500. Obecnie kluczowe znaczenie mają bazy BDOT500 i EGiB oraz GESUT zapewniające realizację standardowych opracowań kartograficznych w skalach 1:500–1:5000. W pracy przedstawiono charakterystykę wielkości błędów, które mogą wystąpić w zbiorach danych sytuacyjnych zasilających bazę danych mapy wielkoskalowej. Obliczono charakterystyki liczbowe modelu kompozycji błędów adekwatnych do poszczególnych metod pozyskania danych sytuacyjnych na potrzeby opracowania map wielkoskalowych. W sformułowanych kompozycjach błędów poszczególnych metod pozyskania danych sytuacyjnych uwzględniono czynniki występujące w rozpatrywanych technologiach. Jako wielkości tych czynników przyjęto możliwe do uzyskania: minimalne średnie błędy pomiarowe, przeciętne średnie błędy i średnie błędy maksymalne. Omówione kompozycje błędów pozwoliły na obliczenie minimalnej dokładności opracowywanych wielkoskalowych map cyfrowych, wskazującą także na niepewność danych, z którą należy się liczyć, decydując się na ich wykorzystanie. Stwierdzono, że w przypadku danych sytuacyjnych pozyskanych w wyniku pomiarów tachimetrem elektronicznym mogą być uzyskane dokładności położenia punktów dobrze identyfikowalnych szczegółów od 0,04 do 0,14 m przy średniej wielkości błędu 0,07 m. Przy wykorzystaniu wyników pomiarów sytuacyjnych zrealizowanych na przestrzeni minionych 30–50 lat głównie metodą domiarów prostokątnych, a w ostatnim okresie metodą biegunową, należy liczyć się z ich dokładnością od 0,14 do 0,51 m przy średniej wielkości błędu położenia punktów 0,22 m. W wyniku wyznaczenia współrzędnych punktów sytuacyjnych poprzez manualną wektoryzację ortofotomapy cyfrowej opracowanej w skali bazowej 1:2000 uzyskiwane są dane z dokładnością od 0,13 do 0,42 m przy średniej wielkości błędu 0,26 m (w przypadku dobrze identyfikowalnych szczegółów). Natomiast, w przypadku wykorzystania przetworzonych (w technologii digitalizacji lub wektoryzacji poprzedzonej skanowaniem) map w skali 1:5000 należy oczekiwać minimalnej wielkości średniego błędu położenia punktu równej 1,26 m przy przeciętnej wielkości średniego błędu na poziomie 2,40 m, ale mogą zdarzyć się także błędy położenia punktu na poziomie 5,56 m.

W artykule autorzy przedstawili badania dotyczące wyznaczania dobowych wychyleń obiektów wysmukłych zrealizowanych na przykładzie zmian położenia słupa energetycznego. Wielkości wychyleń dynamicznych odnieśli do pomierzonych w czasie trwania pomiarów zmiennych wartości wpływu nasłonecznienia oraz wpływu prędkości i kierunku wiatru. Podjęli też próbę wyznaczenia wychyleń statycznych w celu ich porównania z wielkościami maksymalnymi przedstawionymi w obowiązujących normach prawnych. Do przepisów zawartych w tych normach odnieśli również uzyskane w wyniku pomiarów dokładności określenia punktów kontrolowanych badanego obiektu. Autorzy doszli do wniosku, że pomiary odkształceń przeprowadzonych w ciężkich warunkach pogodowych dają więcej przydatnych informacji o wytrzymałości obiektu. Badanie jest pierwszym krokiem w ciągu dłuższych pomiarów. Motywacją do napisania tego artykułu jest potrzeba przebudowy linii elektrycznych wysokiego napięcia.