Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Medicina Veterinaria
(Weterynaria) 4 (1) 2005
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWYBRANE PARAMETRY FERMENTACJI W JELICIE ŚLEPYM KRÓLIKA
AutorDorota Miśta, Jarosław Popiel, Wojciech Zawadzki
Strony3–14
Słowa kluczowekrólik, jelito ślepe, lotne kwasy tłuszczowe
StreszczeniePokaż streszczenie
Wytwarzanie lotnych kwasów tłuszczowych (LKT) w przewodzie pokarmowym królika związane jest z implantacją flory celulolitycznej, która ma miejsce w ok. 3 tygodniu życia zwierzęcia. LKT powstają w wyniku fermentacji włókna wchodzącego w skład paszy (częściowo z NDF ― włókna detergentowego obojętnego, częściowo z pektyn i włókna rozpuszczalnego w wodzie), a także z innych składników pokarmu oraz materiału endogennego. Ogólna ilość tych kwasów w jelicie ślepym królika ustala się po 40 dniu życia zwierzęcia i wynosi przeciętnie od 31,8 do 88,5 mmol/dm3, przy czym odwraca się stosunek kwasu propionowego do masłowego. W tym jelicie profil LKT jest specyficzny, z przewagą octanu (60 do 80 moli na 100 moli wyprodukowanych LKT), mniejszą ilością maślanu (8 do 20 moli/100 moli LKT) i jeszcze mniejszą propionianu (3 do 10 moli/100 moli LKT). Dobowy cykl aktywności fermentacyjnej w jelicie ślepym królika pokrywa się z podobnym rytmem wchłaniania i metabolizmu lotnych kwasów tłuszczowych. Tkanki jelita grubego metabolizują w największym stopniu maślan, następnie propionian, a w najmniejszym stopniu octan. Wszystkie LKT są wykorzystywane jako źródło energii dla przemian podstawowych (pokrywają 30-40% zapotrzebowania organizmu), wzrostu zwierzęcia oraz do lipogenezy. Poza dostarczaniem energii metabolicznej, LKT oddziałują także w różny sposób na śluzówkę jelita grubego. Wpływają m.in. na wzrost pH międzykomórkowego, pęcznienie komórek, modulują wchłanianie sodu i wydzielanie chloru, stymulują uwalnianie mucyn i wzmagają przepływ krwi w błonie śluzowej. Przypuszcza się także, że LKT są czynnikiem stymulującym wzrost śluzówki okrężnicy. Prowadzi się badania nad zastosowaniem LKT w terapii różnych schorzeń jelita grubego.
Pokaż

TytułEPIDEMIOLOGIA ZAKAŻEŃ WIRUSEM ZAPALENIA TĘTNIC KONI U OGIERÓW. PRÓBY DEKONTAMINACJI NASIENIA Z ZANIECZYSZCZEŃ WIRUSOWYCH
AutorBarbara Sordyl
Strony15–26
Słowa kluczowewirusowe zapalenie tętnic koni, ogiery, nasienie, dekontaminacja
StreszczeniePokaż streszczenie
Wirusowe zapalenie tętnic koni (EVA) jest jedną z najważniejszych chorób wirusowych koni. Ogiery po przechorowaniu mogą stać się źródłem wirusa dla innych koni, siejąc go z nasieniem. Eliminacja takich ogierów jest główną metodą w postępowaniu zapobiegawczym chorobie. Ogiery powinny być poddane badaniom serologicznym na obecność przeciwciał anty-EAV w surowicy krwi. Próbki nasienia od zwierząt serologicznie dodatnich badane są następnie na obecność wirusa EA. Celem badań było wykrycie ogierów siewców spośród 476 ogierów pochodzących z 4 stad na terenie kraju, a następnie oczyszczenie nasienia ogierów z wirusa EA metodą wirowania w gradiencie stężeń. Odsetek siewców wahał się między 9,38% a 25% w różnych stadach. Dekontaminacji, przy użyciu preparatu Equi Pure firmy Nidacon Int. (Szwecja), poddano 21 próbek nasienia. Tylko niektóre próbki oczyszczono z wirusa EA. Wirowanie w gradiencie stężeń nie przyczyniło się jednak do spadku ruchliwości plemników, a odsetek morfologicznie prawidłowych plemników był wyższy po oczyszczaniu w porównaniu z nasieniem świeżym. Jakość nasienia ogierów po wirowaniu była zadowalająca, a sperma taka może być użyta do celów sztucznej inseminacji.
Pokaż

TytułODPOWIEDŹ MIOELEKTRYCZNA OKOLICY ŻOŁĄDKOWO-JELITOWEJ U OWIEC NA ŚRODKI ANTAGONIZUJĄCE WPŁYW RECEPTORÓW MUSKARYNOWYCH TYPU M2, M3 I M4
AutorKrzysztof Romański, Piotr Sławuta
Strony27–35
Słowa kluczoweowca, okolica okołoodźwiernikowa, receptory muskarynowe, EMG
StreszczeniePokaż streszczenie
Udział podtypów receptorów muskarynowych – M2, M3 i M4 w kontroli aktywności motorycznej okolicy żołądkowo-dwunastniczej u owcy. Badania aktywności mioelektrycznej okolicy żołądkowo-jelitowej przeprowadzono za pomocą elektroencefalografu na 4 dorosłych owcach, którym wszyto elektrody bipolarne do trawieńca, jamy odźwiernikowej i dwunastnicy od strony warstwy surowiczej. Przeprowadzone badania miały na celu określenie roli poszczególnych podtypów receptorów muskarynowych w regulacji czynności motorycznych okolicy żołądkowo-jelitowej u owiec. Podczas trwania eksperymentów chronicznych owcom podawano dożylnie środki blokujące receptory muskarynowe (M). Spośród antagonistów receptorów M stosowano siarczan atropiny, oraz antagonistów selektywnych – blokery receptora M2 – gallamine triethiodide i methoctramine tetrahydrochloride, bloker receptora M3 4-DAMP methiodide, oraz bloker receptora M4 tropicamide w dawkach 0,05, 0,1 i 0,2 mg/kg. Wszystkie stosowane blokery niezależnie od dawki znosiły aktywność motoryczną badanej okolicy, oraz wpływały na zmniejszenie częstotliwości pojawiania się RM w sposób istotny statystycznie, co pozwala stwierdzić, iż w kontroli aktywności motorycznej okolicy jamy odźwiernikowej i dwunastnicy owcy uczestniczą (w różnym stopniu) receptory M2, M3 i M4, oraz że badane podtypy receptorów muskarynowych partycypują w regulacji pojawiania się RM.
Pokaż

TytułSTRES TRANSPORTOWY I ADAPTACYJNY A OBRAZ BIAŁOKRWINKOWY U CIELĄT
AutorWitold Janeczek, Mariusz Korczyński, Robert Kupczyński, Krystyna Pogoda-Sewerniak
Strony37–48
Słowa kluczowecielęta, stres, transport, kortyzol, glukoza, leukocyty, limfocyty CD2, CD4, CD8, B
StreszczeniePokaż streszczenie
Badaniom poddano trzytygodniowe cielęta, które transportowano przez 45 min na odległość około 10 km. Od cieląt pobrano krew w 6 seriach: tuż przed-, bezpośrednio po transporcie i 24, 72 godziny oraz 7, 14 i 21 dni po umieszczeniu zwierząt w nowych pomieszczeniach. W pełnej krwi oznaczono liczbę leukocytów, wykonano rozmaz, różnicowano limfocyty na komórki posiadające receptor CD2, CD4, CD8 oraz limfocyty B metodą imunofluorescencji pośredniej, przy użyciu przeciwciał monoklonalnych. W surowicy krwi oznaczono stężenie kortyzolu metodą RIA i glukozy metodą oksydazową. W trakcie doświadczenia w surowicy krwi transportowanych cieląt stwierdzono istotny wzrost stężenia kortyzolu i glukozy oraz istotne zmniejszenie we krwi obwodowej koncentracji limfocytów T i B. Wzrost koncentracji komórek T stwierdzono po 72 godz. po transporcie, natomiast w przypadku limfocytów B po 14 dniach. Po 24 godzinach po transporcie stwierdzono wzrost koncentracji limfocytów CD4, a spadek limfocytów CD8.
Pokaż

TytułPORÓWNANIE WARTOŚCI TERAPEUTYCZNEJ OPERACJI PEKTINEKTOMII I PIN W LECZENIU DYSPLAZJI STAWÓW BIODROWYCH U PSÓW
AutorZbigniew Adamiak, Piotr Holak, Katarzyna Kalinowska, Marek Nowicki
Strony49–55
Słowa kluczowepektinktomia, PIN, dysplazja stawów biodrowych, pies
StreszczeniePokaż streszczenie
Porównanie wartości terapeutycznej operacji pektinektomii i PIN w leczeniu dysplazji stawów biodrowych u psów. Badania przeprowadzono na grupie 20 psów, u których w badaniu klinicznym i radiologicznym stwierdzono obustronną dysplazję stawów biodrowych. Zwierzęta podzielono na dwie równe grupy i poddano leczeniu chirurgicznemu. W pierwszej grupie wykonano zabieg pektinektomii, w drugiej grupie zabiegowi pektineomiektomii–iliopsoastenotomii– –neurektomii. W wyniku przeprowadzonych operacji stwierdzono ustąpienie kulawizny u badanych psów. Okresowe badania radiologiczne obrazowały postęp zmian zwyrodnieniowych w obrębie leczonych chirurgicznie stawów biodrowych.
Pokaż

TytułBADANIE TRWAŁOŚCI MIKROBIOLOGICZNEJ PARÓWEK PRZECHOWYWANYCH W WARUNKACH CHŁODNICZYCH
AutorSzymon Brużewicz, Adam Malicki
Strony57–64
Słowa kluczoweparówki, trwałość mikrobiologiczna, pH, aktywność wodna
StreszczeniePokaż streszczenie
Stosunkowo niewiele uwagi poświęca się dynamice mikroflory w trakcie przechowywania żywności. Celem niniejszej pracy była ocena stanu mikrobiologicznego oraz zmian aktywności wodnej i wartości pH parówek przechowywanych w warunkach chłodniczych. Badania przeprowadzono na 50 próbkach parówek wytworzonych w warunkach przemysłowych i pakowanych próżniowo w jednym z dolnośląskich zakładów produkcyjnych. Parówki przechowywano w temperaturze 4±1 ºC przez 28 dni, w 0, 7, 14, 21 i 28 dniu doświadczenia, wykonując oznaczenia mikrobiologiczne oraz mierząc poziom aktywności wodnej i wartość pH. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej. Przez cały okres przechowywania stan mikrobiologiczny badanych parówek był zgodny z obowiązującymi przepisami. Wykazano, że trwałość mikrobiologiczna analizowanego wyrobu była uzależniona nie tylko od poziomu zanieczyszczenia poprodukcyjnego, lecz także od kompleksowych oddziaływań pomiędzy mikroflorą a czynnikami wewnątrz- i zewnątrzśrodowiskowymi. Przy zachowaniu równowagi pomiędzy wymienionymi czynnikami trwałość mikrobiologiczna parówek była zadowalająca nawet przy dłuższym przechowywaniu.
Pokaż

TytułWSTĘPNE BADANIA NAD ZALEŻNOŚCIĄ MIĘDZY STĘŻENIEM MELATONINY I SOMATOTROPINY WE KRWI CIELĄT W RYTMIE OKOŁODOBOWYM
AutorAlicja Dratwa, Małgorzata Ożgo, Wiesław. F. Skrzypczak
Strony65–72
Słowa kluczowecielęta, somatotropina, melatonina, rytm okołodobowy
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczenie przeprowadzono na 2,5-miesięcznych cielętach. W okresie poprzedzającym doświadczenie oraz w trakcie badań zwierzęta przebywały w jednakowych warunkach oświetlenia (LD 10:14). Krew do badań pobierano z żyły szyjnej zewnętrznej, w czasie 24 godzin, ośmiokrotnie, o godzinie 1800, 2100, 2400, 300, 600, 900, 1200 i 1500. Somatotropinę i melatoninę oznaczono metodami radioimmunologicznymi. Stężenie melatoniny we krwi wykazywało statystycznie istotne różnice między fazą ciemną a jasną. W fazie ciemnej było istotnie wyższe. Zmiany stężenia somatotropiny we krwi nie wykazywały zależności od fazy oświetlenia. Nie zaobserwowano korelacji pomiędzy zmianami tych hormonów we krwi cieląt w ciągu doby.
Pokaż

TytułZMIANY WYBRANYCH PARAMETRÓW KRWI KRÓW ZWIĄZANE Z CIĄŻĄ I LAKTACJĄ
AutorKatarzyna Darul, Helena Kruczyńska
Strony73–86
Słowa kluczowekrowy, parametry krwi, ciąża, laktacja
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczeniem objęto 15 krów w okresie żywienia zimowego oraz 15 w okresie żywienia letniego, w celu przesledzenia zmian parametrów krwi w czasie okresu zasuszania i laktacji. Krew od tych samych zwierząt pobrano w trzech terminach: I – okres zasuszenia (ok. 3 tyg. przed wycieleniem), II – 2 dzień po wycieleniu, III – szczyt laktacji (50 dzień po wycieleniu). W pobranych próbach oznaczono: glukozę, insulinę (tylko w okresie zimy), cholesterol, triglicerydy (TAG), wolne kwasy tłuszczowe (WKT), aminotransferazy alaninową (ALT) i asparaginową (AST). Obliczono również wartości ilorazów WKT: Cholesterol oraz WKT:TAG. W okresie żywienia zimowego istotnie wyższa koncentracja cholesterolu, glukozy i insuliny występowała u krów zasuszonych niż w laktacji. Stężenie triglicerydów i wolnych kwasów tłuszczowych we wszystkich okresach doświadczenia kształtowało się na zbliżonym poziomie podobnie jak iloraz WKT:TAG oraz aktywność ALT. Natomiast stosunek WKT:Cholesterol był istotnie niższy u zwierząt w laktacji a aktywność AST najniższa w okresie zasuszenia. Natomiast w czasie lata obserwowano istotny spadek koncentracji TAG, cholesterolu i glukozy w drugim dniu po wycieleniu. Stężenie WKT w tym okresie zwiększyło się, jednak nie były to zmiany statystycznie istotne. Zarówno po obliczeniu ilorazu WKT:TAG, jak i WKT:Cholesterol najniższe wartości zanotowano w drugim dniu po wycieleniu w porównaniu do pozostałych okresów. Aktywność ALT była wyższa u krów zasuszonych niż tych w laktacji a AST pozostawała bez zmian.
Pokaż

TytułANATOMIA PORÓWNAWCZA NARZĄDU SŁUCHU I RÓWNOWAGI U KRĘGOWCÓW
AutorBartłomiej Bartyzel, Anna Charuta, Hanna Mańkowska-Pliszka, Lubomir Stotko, Jarosław Wysocki
Strony87–93
Słowa kluczowenarząd przedsionkowo-ślimakowy, kosteczki słuchowe, kolumienka
StreszczeniePokaż streszczenie
Narząd słuchu i równowagi podlegał bardzo długiej ewolucji. Wytworzenie się mechanizmów wzmacniających dźwięk docierający do ucha wewnętrznego, było w środowisku powietrznym jednym z elementów sprawnego funkcjonowania. Był to zatem jeden z warunków „wyjścia na ląd". Tak, więc ucho zewnętrzne jest tworem charakterystycznym dla ssaków, ucho środkowe występuje u kręgowców lądowych, zaś narząd przedsionkowo-ślimakowy jest obecny tylko u kręgowców. Przedstawiono wybrane aspekty anatomii porównawczej narządu słuchu i równowagi, w odniesieniu do jego funkcji u wybranych przedstawicieli świata zwierząt wykorzystując materiał preparacyjny własny (ucho środkowe i wewnętrzne żaby zielonej, świnki morskiej, kaczki domowej, psa i makaka) i dostępną literaturę.
Pokaż

TytułWŁAŚCIWOŚCI ENTEROTOKSYCZNE GRONKOWCÓW WYIZOLOWANYCH Z WYBRANYCH ŚRODKÓW ŻYWNOŚCI POCHODZENIA ZWIERZĘCEGO
AutorJacek Bania, Jarosław Bystroń, Małgorzata Czerw, Jerzy Molenda
Strony95–103
Słowa kluczowezatrucie pokarmowe, Staphylococcus aureus, enterotoksyny gronkowcowe
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem badań było określenie udziału szczepów enterotoksycznych wśród gronkowców wyosobnionych z żywności pochodzenia zwierzęcego. Materiał do badań stanowiły ogółem 233 próbki: kiełbasy białej surowej (60 próbek), mięsa mielonego indyczego (23 próbki) oraz mleka surowego (150 próbek). Z badanego materiału wyosobniono 57 szczepów gronkowców koagulazododatnich, z czego 56 zaklasyfikowano do gatunku Staphylococcus aureus, a pozostały 1 jako S. intermedius. Zdolność wytwarzania enterotoksyn stwierdzono u 31 szczepów S. aureus (55% szczepów). Ogółem gronkowce enterotoksyczne stwierdzono w 13% badanych próbek żywności. Podział na typy biochemiczne dokonano ze względu na różnice w zdolności rozkładu laktozy, melibiozy oraz wytwarzaniu dihydrolazy argininowej (ADH). Najliczniejszy typ biochemiczny gronkowców (39 szczepów) rozkładał laktozę, wytwarzał ADH i nie rozkładał melibiozy. Nie stwierdzono relacji pomiędzy właściwościami biochemicznymi wyosobnionych szczepów a ich zdolnością do produkcji enterotoksyn.
Pokaż

TytułCYSTOSKOPIA U PSÓW
AutorZbigniew Adamiak, Piotr Holak, Marek Nowicki, Przemysław Szałecki
Strony105–112
Słowa kluczowecystoskopia, psy, pęcherz moczowy
StreszczeniePokaż streszczenie
W celu uzyskania pełnego obrazu diagnostycznego stanów fizjologicznych i patologicznych pęcherza moczowego i cewki moczowej, wymagane jest zastosowanie badania endoskopowego. Badanie endoskopowe jest badaniem mało inwazyjnym nie wpływającym na funkcjonowanie pęcherza moczowego i cewki moczowej. Autorzy opisali techniki, wskazania i wyposażenie do badania cystoskopowego, które są niezbędne w diagnostyce schorzeń pęcherza moczowego u psów.
Pokaż

TytułWPŁYW INTENSYWNEGO WYSIŁKU NA WYBRANE WSKAŹNIKI HEMATOLOGICZNE I BIOCHEMICZNE KRWI KONI RASY ARABSKIEJ
AutorWitold Kędzierski
Strony113–119
Słowa kluczowekonie, wysiłek, parametry biochemiczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem przeprowadzonych badań było określenie wpływu intensywnego wysiłku na liczbę krwinek czerwonych (RBC), stężenie hemoglobiny (Hb) i kwasu mlekowego (LA) we krwi oraz poziomu glukozy (Glc), triacylogliceroli (TG), białka całkowitego i mocznika w osoczu krwi w zależności od płci koni. Materiał do badań stanowiła krew od trzyletnich ogierów (n=20) i klaczy (n=18) rasy arabskiej trenowanych do udziału w wyścigach. Próbki krwi pobierano w spoczynku, tuż po zakończeniu treningu i 30 min później. W osoczu krwi klaczy stwierdzono po wysiłku większy, niż w grupie ogierów, wzrost poziomu Glc i białka. Także po 30 min odpoczynku obserwowano różnice w poziomach LA, Hb, Glc i TG w badanych grupach koni. Wysiłek o jednakowej intensywności w większym stopniu wpływał na metabolizm klaczy.
Pokaż

TytułMORFOLOGIA I ROZWÓJ NARZĄDÓW DODATKOWYCH OKA ŚWINI W OKRESIE PŁODOWYM
AutorJoanna Klećkowska-Nawrot
Strony121–139
Słowa kluczoweSłowa klucze: świnia, okres płodowy, zmysł wzroku, oko, narządy dodatkowe oka
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono na 123 płodach świni stanowiących zawartość 20 macic, pochodzących z różnych okresów ciąży. Przeprowadzono badania morfologiczne, topograficzne, histologiczne i statystyczne narządów dodatkowych oka, tj.: powieki, spojówka, narząd łzowy, mięśnie gałki ocznej oraz powięzie oczodołowe. Celem pracy było zbadanie rozwoju narządów dodatkowych oka oraz opisanie zmian zachodzących w obrębie struktur tych narządów u płodów świni. Wyniki badań pozwolą na poznanie morfologii, morfometrii oraz dynamiki tempa wzrostu badanych narządów dodatkowych oka w różnych okresach życia płodowego.
Pokaż

TytułWPŁYW ŚRODOWISKA NA ZAWARTOŚĆ ARSENU W TKANKACH SAREN I DZIKÓW
AutorZdzisław Jopek, Ewa Kucharczak, Andrzej Moryl, Kazimierz Szyposzyński
Strony141–151
Słowa kluczowezwierzęta łowne, środowisko, arsen, tkanki
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem pracy było określenie wpływu środowiska na zawartość arsenu w tkankach zwierząt łownych (saren i dzików), pochodzących z różnych pod względem zanieczyszczenia rejonów (aglomeracji miejskiej Wrocławia, Legnicko–Głogowskiego Okręgu Miedziowego oraz zgorzelecko–bogatyńskiego). Badania przeprowadzono w latach 2003-2004. Pobierano próbki wątroby, nerek, mięśni, płuc i sierści, które mineralizowano na sucho w piecu muflowym w temperaturze 450 0C. Arsen oznaczano bezpośrednio w mineralizacie metodą ICP–AES, na spektrofotometrze firmy Varian. Przeprowadzone badania wykazały, iż zwierzęta łowne mogą być dobrymi bioindykatorami skażenia środowiska arsenem. Wskazały one również na konieczność prowadzenia badań zawartości tego metalu nie tylko w rejonach przemysłowych i okolicach aglomeracji miejskich, ale również w terenach narażonych na zanieczyszczenia lokalne.
Pokaż

TytułCHOROBY TRANSMISYJNE – ZAKAŻENIE WIRUSEM ZACHODNIEGO NILU
AutorRobert Karczmarczyk, Katarzyna Płoneczka, Edyta Wincewicz
Strony153–159
Słowa kluczoweWirus Zachodniego Nilu, zakażenie, choroby transmisyjne
StreszczeniePokaż streszczenie
Choroby transmisyjne stanowią ważną grupę chorób zakaźnych odzwierciedlającą zmiany klimatyczne, migracje zwierząt i przenoszących drobnoustroje wektorów. Trwają również nieustanne badania, związane z potencjalną patogennością dla człowieka przenoszonych tą drogą zakażeń. Liczne gatunki mikroorganizmów, początkowo chorobotwórczych jedynie dla zwierząt, okazały się być zagrożeniem również dla ludzi a status innych w wielu przypadkach pozostaje nadal niewyjaśniony. Wirus WNV utrzymuje się wśród populacji ptaków, przenosząc się na pozostałe gatunki poprzez ukąszenia zakażonych komarów z rodziny Culicidae. Wiele zakażeń o przebiegu subklinicznym jest niediagnozowanych. Aspekt ekonomiczny zakażeń WNV ma ogromne znaczenie szczególnie u koni sportowych.
Pokaż