Artykuł zawiera przegląd genów, zaangażowanych w poszczególne etapy rozwoju gonad u ssaków: powstawanie grzebienia gonadalnego, a następnie różnicowanie się jąder i jajników. Najnowsze badania dowodzą uczestnictwa w tych procesach wielu genów, oprócz genu SRY – przełącznika rozwojowego, także genów: LHX1, LHX9, SF1, GATA4, WT1, SOX8, SOX9, DAX1, WNT4, FOXL2, DMRT1. Artykuł przedstawia ich działanie oraz interakcje.

Streszczenie: Badania przeprowadzono na 7 krowach mlecznych (rasy ncb, w wieku 3-6 lat i masie ciała 490-580 kg) podzielonych na dwie grupy: doświadczalną (4 samice) i kontrolną (3 sztuki). Wszystkie zwierzęta były w 1-2 dniu po wycieleniu. Badania uterograficzne wykonano metodą balonikową na drodze transmisji powietrznej. Po zapisaniu krzywej wyjściowej przez 30 minut krowom grupy doświadczalnej wprowadzono domacicznie 50 mg propranololu (Uterotonic – Polfa) w 50 ml 0,9 % NaCl, przy czym zapis motoryki macicy był prowadzony nieprzerwanie przez następne 90 minut. Zwierzętom doświadczalnym ok. 60 minut po domacicznym podaniu propranololu aplikowano dożylnie 1 m l 0,1% adrenaliny. U krów grupy kontrolnej po zapisaniu krzywej wyjściowej (30 minut) wprowadzono domacicznie tylko 50 ml płynu fizjologicznego – i podobnie jak w grupie doświadczalnej rejestrację uterograficzną kontynuowano przez następne 90 minut. Wykazano, że u krów grupy doświadczalnej po domacicznym wprowadzeniu propranololu nastąpiła poprawa motoryki macicy – skurcze stały się częstsze, wzrosła ich amplituda przy równoczesnym zwiększeniu napięcia myometrium. Domaciczny wlew samego płynu fizjologicznego u samic grupy kontrolnej nie spowodował żadnych zmian w dynamice skurczów macicy.

Celem niniejszej pracy było porównanie aktywności wodnej wybranych wyrobów czekoladowych, przechowywanych w różnych temperaturach, oraz określenie, czy omawiany parametr wpływa na trwałość mikrobiologiczną tego typu produktów. Badaniem objęto sześć rodzajów wyrobów czekoladowych, pobranych bezpośrednio z linii technologicznej zakładu produkcyjnego. Badane produkty przechowywano przez 7 miesięcy w trzech temperaturach: 2-4, 20 i 30 ºC, oznaczając ich aktywność wodną oraz parametry mikrobiologiczne. W trakcie eksperymentu stwierdzono, proporcjonalny do temperatury przechowywania, spadek aktywności wodnej badanych wyrobów. Analizowane produkty przez cały okres przechowywania spełniały usankcjonowane prawnie kryteria mikrobiologiczne. Uzyskane wyniki sugerują, że odpowiedni poziom aktywności wodnej ma większy wpływ na trwałość mikrobiologiczną wyrobów czekoladowych niż tak istotny czynnik zewnątrzśrodowiskowy, jakim jest temperatura przechowywania.

Dotychczas nie prowadzono badań nad wpływem stopnia rozdrobnienia wyrobów ze śledzi na ich stan mikrobiologiczny. Celem niniejszej pracy było porównanie trwałości mikrobiologicznej komercyjnych przetworów ze śledzi o różnym stopniu rozdrobnienia: sałatki „Fantazja” (duży stopień rozdrobnienia), 2) fileta śledziowego w sosie orientalnym (mały stopień rozdrobnienia), 3) śledzi domowych z cytryną (nierozdrobnione). Badane wyroby przechowywano przez 8 tygodni w warunkach chłodniczych (temperatura 4 ± 1°C). W 0, 2, 4, 6 i 8 tygodniu eksperymentu badano ich stan mikrobiologiczny oraz oznaczano aktywność wodną i wartość pH. W trakcie eksperymentu stwierdzono znaczne zróżnicowanie parametrów mikrobiologicznych badanego materiału. Wydaje się ono być wypadkową składu surowcowego produktów (procentowy udział śledzia, rodzaj zastosowanych kwasów organicznych) oraz ich cech fizykochemicznych, a zwłaszcza aktywności wodnej. Nie wykazano natomiast wpływu stopnia rozdrobnienia na trwałość mikrobiologiczną przetworów ze śledzi.

Celem pracy było zbadanie liczebności wybranych populacji mikroflory w treści jelita ślepego królika, do której dodano mineralno-tłuszczowy preparat o nazwie handlowej Humobentofet (HBF). Do badań użyto 10 królików rasy kalifornijskiej białej w wieku 6 miesięcy, z których po zabiciu pobrano treść jelita ślepego. Próbki treści zmieszane z buforem stanowiły kontrolę badań, do pozostałych natomiast oprócz buforu dodano po 1 g HBF. Tak przygotowaną treść umieszczono w płuczkach, a następnie poddano fermentacji w wytrząsarce z łaźnią wodną, w warunkach beztlenowych. W 0, 6 i 24 godzinie fermentacji oznaczano w treści jelita ślepego ogólną liczbę bakterii, liczbę bakterii celulolitycznych, E. coli, Cl. perfringens oraz pleśni i drożdży. Obserwowano spadek ogólnej liczby bakterii oraz pleśni i drożdży pod wpływem dodania Humobentofetu do treści jelitowej. W szóstej godzinie fermentacji ogólna liczba bakterii w próbach z HBF wynosiła 6.739 log x g^-1 treści, podczas gdy w próbach kontrolnych była większa – 8.187 (P≤0,05). W tej samej godzinie liczba pleśni i drożdży wynosiła średnio 4.637 log x g^-1 treści w próbach z HBF oraz 5.050 w kontrolnych. W przypadku bakterii celulolitycznych, biorących czynny udział w rozkładzie włókna w jelicie ślepym, a także bakterii E. coli, obserwowano jedynie niewielkie, statystycznie nieistotne zmniejszenie liczebności ich populacji. Cl. perfringens nie stwierdzono w badanym materiale.

Celem pracy było określenie wpływu rodzaju środowiska wodnego i ciśnienia hydrostatycznego w różnych temperaturach oraz z udziałem lub bez światła dziennego na embriogenezę i wyląg miracidiów motylicy wątrobowej. Materiał do badań stanowiły jaja Fasciola hepatica. Badano wpływ temperatury (21±1 ^oC, 24±1 ^oC, 30±1 ^oC) oraz światła dziennego i ciemności na embriogenezę zachodzącą w jajach umieszczonych w płynie fizjologicznym, wodzie wodociągowej, wodzie z kałuży, w 1% roztworze wodnym mieszanki fosforanu amonu i soli potasowej stosowanym do nawożenia łąk. Do określania stopnia rozwoju posługiwano się kluczem morfologicznym wg Kowalskiej [1990]. Zaobserwowano, że temperatura ma zasadniczy wpływ na przebieg rozwoju jaj F. hepatica. Wraz z jej wzrostem zmniejszają się różnice czasowe wynikające z wpływu innych czynników fizykochemicznych na embriogenezę. Uzyskane wyniki in vitro sugerują, że zabiegi agrotechniczne (nawożenie łąk i pastwisk) prawdopodobnie mogą wpływać na embriogenezę i populację miracydiów motylicy wątrobowej. Wymaga to jednak potwierdzenia w badaniach terenowych.

Celem pracy było zbadanie wpływu DTC zastosowanego u królików w dawce niskiej – immunostymulującej (20 mg/kg) i wysokiej (200 mg/kg) na rozmieszczenie ołowiu, podanego jednorazowo, dożylnie, w dawce subtoksycznej (2mg Pb/kg), w formie wodnego roztworu octanu ołowiu. Badania przeprowadzono na królikach mieszańcach, klinicznie zdrowych, które podzielono na 7 grup. Dwie grupy otrzymały octan ołowiu, pozostałe cztery ołów łącznie z DTC w dawce niskiej lub wysokiej. W grupie kontrolnej wstrzykiwano dożylnie 0.9% roztwór chlorku sodowego. Wszystkie zwierzęta poddano eutanazji po 4- lub 72-godzinnej ekspozycji. Do badań pobrano próbki mózgowia, tkanki tłuszczowej, mięśniowej, wątroby, nerek, moczu i krwi, w których po mineralizacji na sucho, oznaczano zawartość ołowiu metodą spektrofotometrii atomowej. Równolegle prowadzono obserwacje kliniczne i badania anatomo- i histopatologiczne. Wykazano, że dietyloditiokarbaminian sodowy (DTC), podany dożylnie równocześnie z octanem ołowiu zmienia istotnie dystrybucję ołowiu w organizmie królika. W wyniku interakcji DTC-metal wzrasta poziom ołowiu w mózgowiu, tkance tłuszczowej i mięśniowej, co prowadzi do zwiększenia jego toksyczności potwierdzonej obserwacjami klinicznymi i badaniami anatomo- i histopatologicznymi.

Transkrypt regulowany kokainą i amfetaminą (CART) to nowo wykryty peptyd zaangażowany w kontrolę apetytu u ssaków. Większość peptydów stwierdzano w mózgowiu, lecz obecność CART wykryto także w jelicie i pewnych gruczołach endokrynnych, takich jak przysadka, trzustka i nadnercza. W obecnej pracy opisano wyniki badań nad wpływem CART, stosując CART (55-102), na strukturę i czynność tarczycy. Ostre podanie CART powodowało zależne od dawki obniżenie T4. Przy długotrwałym podawaniu obserwowano zahamowanie osi przysadka – tarczyca na poziomie przysadki (obniżenie stężenia rTSH) i na poziomie tarczycy (obniżenie stężeń T4 i T3). Analiza stereometryczna wykazała zależne od dawki zmniejszenie objętości nabłonka i koloidu. Nasze wyniki sugerują istotną rolę CART w regulacji osi przysadka – tarczyca oraz struktury tarczycy.

Badaniom eksperymentalnym poddano 9 świń. Wszystkie wspomniane zwierzęta były dojrzałe płciowo. W grupie zwierząt doświadczalnych – u 6 świń – wykonywano zabiegi eksperymentalne polegające na jednostronnym usunięciu poszczególnych kompleksów gruczołu sutkowego z pozostawieniem skóry. Pozostałe zwierzęta stanowiły kontrolę doświadczenia. Zwierzęta doświadczalne i kontrolne utrzymywano przy życiu przez okres 21 dni, następnie usypiano i pobierano do badań: pień mózgu, odcinek piersiowo-lędźwiowo-krzyżowy rdzenia kręgowego wraz z odpowiednimi zwojami rdzeniowymi, a także następujące zwoje i sploty nerwowe jamy brzusznej i miednicznej: trzewny i miedniczny. Powyższy materiał opracowywano histologicznie. Eksperymenty przeprowadzone u świń doświadczalnych a także u zwierząt kontrolnych, spowodowały wystąpienie rozległych zmian degeneracyjnych w komórkach nerwowych centralnego i obwodowego układu nerwowego, co było podstawą do ustalenia lokalizacji autonomicznych przywspółczulnych ośrodków nerwowych unerwiających gruczoł sutkowy u świni. Przedstawione umiejscowienie powstałych zmian wstecznych pozwala stwierdzić wieloźródłowe pochodzenie włókien nerwowych przywspółczulnych dochodzących do gruczołu sutkowego u świni. Wspomniane włókna nerwowe pochodzą z komórek nerwowych zarówno z ośrodkowego, jak i obwodowego układu nerwowego.

Celem pracy było zbadanie właściwości biochemicznych nasienia mieszańców dzika i świni domowej oraz prześledzenie zmian, jakim one podlegają w ciągu roku. W ciągu 14 miesięcy badań w 257 ejakulatach pozyskanych od czterech płodnych mieszańców oznaczono aktywność aminotransferazy asparaginianowej (AspAT) oraz fosfatazy alkalicznej i kwaśnej. Wykazano, że aktywność tych enzymów jest zbliżona do aktywności notowanej u knurów i odyńców. Nie wykazano wpływu długości dnia świetlnego na aktywność AspAT i fosfatazy alkalicznej, natomiast aktywność fosfatazy kwaśnej była istotnie skorelowana z długością dnia świetlnego.