Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Silvarum Colendarum Ratio et Industria Lignaria
(Leśnictwo i Drzewnictwo) 8 (2) 2009
Streszczenia
Wybierz numer

TytułDENDROFLORA ZABYTKOWEGO PARKU W ZŁAKOWIE (WOJEWÓDZTWO ZACHODNIOPOMORSKIE)
AutorNatalia Bordewicz, Dorota Wrońska-Pilarek
Strony5–16
Słowa kluczowedendroflora, park zabytkowy, Złakowo
StreszczeniePokaż streszczenie
Dendroflora parku w Złakowie liczy 36 taksonów. Zinwentaryzowano 1465 drzew. Na obszarze parku dominują gatunki związane ze zbiorowiskami żyznych lasów liściastych. Najliczniej występuje Carpinus betulus, do gatunków pospolitych należą także Fagus sylvatica, Fraxinus excelsior i Quercus robur. Za cenne uznano 203 drzewa, w tym 77 drzew o obwodach pomnikowych, 35 zbliżonych do pomnikowych oraz 91 drzew okazałych. Znaczne obwody najczęściej osiągają Carpinus betulus, Quercus robur, Fagus sylvatica, Alnus glutinosa, Fraxinus excelsior oraz Acer platanoides.
Pokaż

TytułZRÓŻNICOWANIE GENETYCZNE POPULACJI HETEROBASIDION ANNOSUM SENSU STRICTO W WYBRANYCH DRZEWOSTANACH SOSNOWYCH Z PODSADZENIEM BUKA
AutorMałgorzata Dalke, Piotr Łakomy
Strony17–24
Słowa kluczoweHeterobasidion annosum sensu stricto, genotypy, Fagus sylvatica, Pinus sylvestris, zróżnicowanie genetyczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem pracy była analiza zróżnicowania genetycznego populacji Heterobasidion annosum s. s. w wybranych drzewostanach sosnowych z podsadzeniem buka zlokalizowanych w Nadleśnictwie Bolewice i Tuczno. W tym celu pobierano drewno pniakowe oraz korzeni i szyi korzeniowej porażonych buków. W laboratorium dokonano izolacji grzybni i identyfikacji patogena. Zróżnicowanie genetyczne populacji ustalono na podstawie testu somatycznej kompatybilności grzybni. Wykazano, że 36 buków (z 60 zamarłych) i 10 pniaków (z 11 analizowanych) było zasiedlonych przez H. annosum s. s. Na badanych powierzchniach stwierdzono 14 genotypów patogena. W Nadleśnictwie Tuczno na powierzchni 1 występowało sześć genotypów. Największy genotyp zasiedlał powierzchnię 84 m2 (sześć buków i cztery pniaki sosnowe), a najmniejszy zasiedlał system korzeniowy jednego buka (17-letniego). Na powierzchni 2 (Nadl. Tuczno) stwierdzono tylko trzy genotypy, a największy zasiedlał powierzchnię 66 m2 (sześć buków i dwa pniaki sosnowe). Na powierzchni 3 (Nadl. Bolewice) genotypy zasiedlały mniejszą powierzchnię w porównaniu z tymi stwierdzonymi w Nadleśnictwie Tuczno. Na tej powierzchni stwierdzono pięć genotypów, a największy zasiedlał powierzchnię 8 m2, natomiast najmniejszy tylko system korzeniowy pojedynczego buka (13-letniego). Badania przeprowadzone na wybranych powierzchniach w 2007 i 2008 roku pozwoliły na wyciągnięcie następujących wniosków: 1. Fagus sylvatica jest tak samo mocno porażony przez Heterobasidion annosum sensu stricto jak drzewa iglaste. 2. Zróżnicowanie genetyczne populacji patogena w badanych drzewostanach świadczy o dużym znaczeniu pniaków potrzebieżowych i zrębowych oraz zarodników podstawkowych w procesie zasiedlania drzewostanów sosnowych przez H. annosum s. s., mimo prowadzonej ochrony biologicznej.
Pokaż

TytułFIZYKOCHEMICZNE WŁAŚCIWOŚCI ZRĘBKÓW SOSNOWYCH WYPRODUKOWANYCH Z POZOSTAŁOŚCI ZRĘBOWYCH
AutorKrzysztof Jabłoński, Henryk Różański
Strony25–29
Słowa kluczowepozostałości zrębowe, biomasa, wartość opałowa, popiół
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy przedstawiono wyniki badań nad określeniem ilości biomasy w postaci gałęzi i wierzchołków drzew tworzących pozostałości zrębowe, a następnie nad wartością opałową i wilgotnością uzyskanego surowca, a także składem popiołów uzyskanych ze spalenia zrębków w palenisku fluidalnym. Badania wykazały, że pozostałości zrębowe stanowią około 17% części nadziemnej drzew, co w przeliczeniu na powierzchnie 1 ha daje około 52,8 t/ha. Wartość opałowa uzyskanych zrębków zmniejszała się w miarę wzrostu długości okresu składowania zrębków i wynosiła dla zrębków świeżych – 7,8 MJ/kg, po czterech miesiącach – 12,9 MJ/kg, natomiast po ośmiu miesiącach – 16,2 MJ/kg. Popiół uzyskany ze spalenia zrębków w złożu fluidalnych cechował się znacznym udziałem procentowym krzemionki (62%), wynikającym z obecności piasku jako wypełniacza złoża. Udział CaO wynosił 6%, MgO – 2,8%, a Na 2 O – 0,4%.
Pokaż

TytułOSIOWE I PROMIENIOWE ZRÓŻNICOWANIE UDZIAŁU BIELU I TWARDZIELI W PNIACH DĘBÓW SZYPUŁKOWYCH (QUERCUS ROBUR L.) A WYBRANE CECHY BIOMETRYCZNE DRZEW I ŻYZNOŚĆ SIEDLISKA
AutorWitold Pazdrowski, Marek Szymański, Katarzyna Kaźmierczak, Marcin Nawrot, Krzysztof Mańka
Strony31–45
Słowa kluczowewarunki siedliskowe, las mieszany świeży, las świeży, klasyfikacja Krafta, drewno, surowiec drzewny
StreszczeniePokaż streszczenie
Praca jest próbą określenia zmienności udziału bielu i twardzieli w pniach dębów szypułkowych (Quercus robur L.) na przekroju poprzecznym oraz wzdłuż osi pnia. Drzewa poddane analizie wyrosły w warunkach lasu mieszanego świeżego oraz lasu świeżego i reprezentowały drzewostan główny według klasyfikacji biologicznej Krafta, w wieku 81-100 lat (V klasa wieku) oraz 101-120 lat (VI klasa wieku). Drzewa próbne wybrano zgodnie z założeniami dendrometrii – według metody Uricha (z równą liczbą drzew w stopniu grubości) na czterech powierzchniach badawczych (o areale 1 ha każda). Dla każdego drzewa modelowego oznaczonego na powierzchni pomierzono powierzchnię rzutu korony. Po ścięciu wykonano wszystkie niezbędne pomiary cech biometrycznych pni i żywej korony. Ze środków sekcji o długości 2 m wycięto krążki w celu pomiaru cech makrostruktury drewna oraz określenia objętości pierścienia bielu i walca twardzieli. Ponadto wycięto krążki z podstawy drzewa (miejsca ścięcia) oraz z pierśnicy (na wysokości 1,3 m). Opracowując wyniki, posługiwano się średnimi arytmetycznymi wartościami wyróżnionych stref określonymi dla pojedynczych krążków lub drzew. W toku prac stwierdzono nieregularność szerokości stref bielu i twardzieli w pniach dębów. Wykazano silną, dodatnią zależność pomiędzy objętością korony (jako objętość paraboloidy) i powierzchnią kołowego rzutu korony oraz powierzchnią bielu na przekroju poprzecznym. Niektóre współczynniki korelacji były nieistotne statystycznie. Rozpatrując indywidualnie klasy biosocjalne według Krafta, zaobserwowano dużą zmienność objętości bielu i twardzieli w pniach drzew. Ponadto wykazano zróżnicowanie w udziale bielu i twardzieli pomiędzy klasą wieku oraz stosunkowo niewielką zmienność pomiędzy siedliskowymi typami lasu.
Pokaż

TytułEFEKTYWNOŚĆ PAKIETOWANIA I ZRĘBKOWANIA POZOSTAŁOŚCI ZRĘBOWYCH
AutorHenryk Różański, Krzysztof Jabłoński
Strony47–51
Słowa kluczowedrewno energetyczne, zrębkowanie drewna, pakietowanie pozostałości zrębowych, koszty, biomasa
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy przedstawiono badania na temat pracochłonności i kosztów poniesionych na pozyskanie surowca energetycznego w postaci zrębków i pakietów wyprodukowanych z pozostałości. Badania prowadzono w rębnych drzewostanach sosnowych, zastosowano maszynowe technologie pozyskiwania i zrywki drewna. Udział pozostałości zrębowych w pozyskiwanej biomasie drzew określono na podstawie badań przeprowadzonych na trzech powierzchniach badawczych w rębnych drzewostanach sosnowych. W określeniu kosztów wykorzystano metodę ich obliczania z podziałem na koszty stałe i zmienne. Udział pozostałości zrębowych w całkowitej biomasie nadziemnych części drzew wynosił 15%. Pracochłonność pozyskiwania drewna energetycznego w technologii maszynowej ze zrębkowaniem pozostałości zrębowych wynosiła około 0,447 h/m3, przy koszcie ok. 53 zł/m3 zrębków. W technologii pozyskiwania surowca energetycznego w postaci pakietów wykonanych z pozostałości zrębowych pracochłonność wynosiła 0,481 h/m3 , a koszty kształtowały się na poziomie około 70 zł/m3.
Pokaż

TytułWPŁYW ORGANIZACJI PRACY NA POZIOM WYDATKOWANEJ ENERGII I OBCIĄŻENIA STATYCZNE ROBOTNIKA W TRZEBIEŻY
AutorWłodzimierz Stempski
Strony53–60
Słowa kluczowepozyskiwanie drewna, trzebież, wysiłek fizyczny
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy oceniono wydatek energetyczny i obciążenie statyczne operatora pilarki pozyskującego drewno w trzebieży drzewostanu sosnowego. Badaniami objęto dwa warianty technologiczne, różniące się organizacją pracy. W wariancie I wszystkie zabiegi technologiczne wykonywał jeden robotnik – operator pilarki, w wariancie II pracowało dwóch operatorów pilarek i pomocnik. Wydatek energetyczny określono na podstawie pomiaru wentylacji płuc, a obciążenie statyczne metodą OWAS. Uzyskane jednostkowe wydatki energetyczne netto operatora pilarki w wariantach przekraczały 20 kJ·min-1 i różniły się między sobą statystycznie istotnie. W obciążeniach statycznych w wariancie II stwierdzono większy udział pozycji niekorzystnie wpływających na układ mięśniowo-szkieletowy operatora.
Pokaż