Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Hortorum Cultus
(Ogrodnictwo) 3 (1) 2004
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWpływ kwasu giberelinowego na pozbiorczą trwałość cantedeskii Elliota (Zantedeschia elliottiana /W. Wats./ Engl.)
AutorBeata Janowska, Marek Jerzy
Strony3–9
Słowa kluczowecantedeskia Elliota, kwas giberelinowy, kwiaty cięte, trwałość
StreszczeniePokaż streszczenie
Przeprowadzono dwa doświadczenia mające określić wpływ kwasu giberelinowego na trwałość ciętych kwiatów dwóch odmian cantedeskii Elliota (Zantedeschia elliottiana /W. Wats./ Engl.): ‘Black Magic’ i ‘Florex Gold’. Kwiaty kondycjonowano przez 2, 4 i 20 godzin w wodnych roztworach cytrynianu 8-hydroksychinoliny o stężeniu 200 mg l-1, a następnie przetrzymywano w wodzie i roztworach kwasu giberelinowego o stężeniu 50 i 100 mg l-1. Kwas giberelinowy korzystnie wpłynął na pozbiorczą trwałość kwiatów cantedeskii Elliota. Kwiaty odmiany Black Magic miały największą trwałość, gdy nie były kondycjonowane, a jedynie przetrzymywane w roztworach kwasu giberelinowego. Cytrynian 8-hydroksychinoliny obniżył trwałość kwiatów tej odmiany o tydzień. Pozbiorcza trwałość kwiatów odmiany Florex Gold istotnie zależała od stężenia kwasu giberelinowego i czasu kondycjonowania. Najtrwalsze były kwiaty, które kondycjonowano w roztworze cytrynianu 8-hydroksychinoliny przez 2 godziny.
Pokaż

TytułDynamika wzrostu i kwitnienia aksamitki rozpierzchłej (Tagetes patula L.) uprawianej z rozsady poddanej działaniu retardantów stosowanych dolistnie i doglebowo
AutorMarek Jerzy, Anita Schroeter
Strony11–23
Słowa kluczoweTagetes patula L., retardanty, wzrost, kwitnienie
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczenie przeprowadzono w latach 2001–2002. Rozsadę aksamitki rozpierzchłej ‘Jumbo Golden Yellow’ uprawiano w szklarni w doniczkach, w substracie torfowym z dodatkiem piasku. Zastosowano B-Nine, Cycocel i Topflor 1–3 razy w odstępach 14-dniowych: dolistnie i doglebowo. W maju rośliny posadzono do gruntu. Prześledzono dynamikę wzrostu i kwitnienia roślin uprawianych w gruncie. Najsilniej i najdłużej hamowały wzrost roślin B-Nine i Cycocel zastosowane dolistnie. Cycocel i Topflor zastosowane doglebowo miały silniejsze właściwości skarlające niż B-Nine. Cycocel oraz B-Nine zastosowany doglebowo dwukrotnie w stężeniu 0,2% wywierał pozytywny następczy wpływ na kwitnienie roślin.
Pokaż

TytułZwiązek pomiędzy temperaturą powietrza a fazami fenologicznymi początku wegetacji i kwitnienia dwóch odmian jabłoni w okolicach Wrocławia
AutorMaria Licznar-Małańczuk
Strony25–36
Słowa kluczowejabłoń, fenologia, początek wegetacji, kwitnienie, temperatura
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 1993–2002 w okolicach Wrocławia badano zależności między temperaturą a fazami fenologicznymi początku wegetacji i kwitnienia jabłoni. Stwierdzono istotną korelację między terminem ukazywania się pierwszych liści a początkiem kwitnienia. Liczba dni ciepłych (> 10°C) w III dekadzie marca, wpływała na okres od początku do końca kwitnienia, co istotnie wydłużało zapylenie. Wzrostem liczby dni z temperaturą powyżej 5 i 10°C w czasie kwitnienia, powodował również wydłużanie się tego okresu, jednak większy udział dni ciepłych (>15°C) wpływał istotnie na skrócenie fazy koniec kwitnienia.
Pokaż

TytułEfekty mikronawodnień wybranych odmian dyni olbrzymiej (Cucurbita maxima Duch. F.) uprawianych na glebie bardzo lekkiej
AutorRoman Rolbiecki
Strony37–45
Słowa kluczowemikronawodnienia, dynia olbrzymia, gleba bardzo lekka
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 1998–2000 przeprowadzono we wsi Kruszyn Krajeński pod Bydgoszczą doświadczenia polowe z mikronawadnianiem dyni olbrzymiej na glebie bardzo lekkiej. Celem podjętych badań było poznanie efektów nawadniania kroplowego i mikrozraszania w uprawie dyni olbrzymiej na glebie bardzo lekkiej. Oba systemy nawadniania istotnie zwiększyły plon handlowy dyni olbrzymiej w porównaniu do nienawadnianej kontroli. Przyrosty plonu wyniosły 59,4 i 55,4 t·ha-1 odpowiednio dla nawadniania kroplowego i mikrozraszania. Z trzech testowanych odmian najwyższy plon stwierdzono u odmiany Melonowa Żółta, niższy u ‘Bambino’ i najniższy u ‘Ambar’. Obliczona jednostkowa efektywność zastosowanej wody była wyższa w przypadku nawadniania kroplowego.
Pokaż

TytułOcena wartości produkcyjnej kilkudziesięciu odmian śliwy na podkładce z ałyczy w rejonie Wrocławia
AutorIreneusz Sosna
Strony47–54
Słowa kluczoweśliwa, ałycza, odmiana, wzrost wegetatywny, plon, jakość owoców
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 1993–2002, w Sadowniczej Stacji Badawczo-Dydaktycznej w miejscowości Samotwór koło Wrocławia, przeprowadzono badania mające na celu ocenę wartości gospodarczej 22 odmian śliwy uszlachetnionych na podkładce z ałyczy. Na podstawie wieloletnich wyników stwierdzono, że najsilniej rosły drzewa odmian Čačanska Najbolja i Magna Glauca, natomiast najsłabiej ‘Bluefre’ oraz ‘Auerbacher’. Najwyższą plennością charakteryzowały się odmiany Bluefre i President, a w nasadzeniu kolekcyjnym ‘Ontario’ i ‘Auerbacher’. Największe owoce zbierano ze śliw ‘President’, ‘Valor’, ‘Bluefre’ oraz ‘Ontario’. Dużą podatnością na szarkę (silne objawy na liściach i owocach) odznaczyły się ‘Węgierki Zwykła’ i ‘Zimmera’ oraz ‘Ortenauer’ i ‘Magna Glauca’.
Pokaż

TytułPorównanie jakości owoców trzech odmian leszczyny
AutorDanuta Murawska, Elżbieta Szember, Iwona Szot, Justyna Wieniarska
Strony55–60
Słowa kluczoweleszczyna, odmiany, jakość owoców, kwasy tłuszczowe, skład chemiczny
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczenie przeprowadzono w latach 1998–2002 w Katedrze Sadownictwa Akademii Rolniczej w Lublinie. Materiałem doświadczalnym była leszczyna. Rośliny trzech odmian: Olbrzymi z Halle, Kataloński i Webba Cenny posadzono w 1989 r. w rozstawie 4 × 3 m i prowadzono je w formie drzewek niskopiennych. Oceniano strukturę plonu, średnią masę pojedynczego orzecha i jądra, zawartość wody w jądrze bezpośrednio po zbiorze i po 8 tygodniach przechowywania w temperaturze pokojowej. W latach 1999-2001 określano ponadto zawartość tłuszczów i kwasu linolowego oraz makroskładników (N, P, K, Ca, Mg). Wykazano wyraźne różnice odmianowe w wielkości owoców i wartości badanych cech. Zawartość wody w jądrze orzechów wysuszonych wyniosła w zależności od odmiany od 3,79 do 29,6%. Ubytek masy podczas 8 tygodni dosuszania orzechów wynosił od 27,5 do 29,6%. Spośród badanych trzech odmian najlepszą jakością orzechów charakteryzował się ‘Olbrzymi z Halle’.
Pokaż

TytułGrzyby zagrażające uprawie dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum L.) w województwie lubelskim
AutorZofia Machowicz-Stefaniak, Beata Zimowska
Strony61–74
Słowa kluczoweHypericum perforatum L., grzyby chorobotwórcze, grzyby saprotroficzne
StreszczeniePokaż streszczenie
Badaniami w latach 1998–2001 objęto jednoroczne i dwuletnie plantacje produkcyjne dziurawca zwyczajnego (Hypericum perforatum L.) odmiany Topaz. Bezpośrednio na plantacjach ustalano procent roślin z objawami chorobowymi oraz obliczano wskaźniki porażenia roślin. Z powierzchniowo odkażonych korzeni, podstawy pędów oraz liści izolowano grzyby, stosując w pierwszym roku badań pożywkę mineralną, a w kolejnych pożywkę glukozową z wywarem z dziurawca. Na korzeniach roślin jednorocznych i dwuletnich występowała nekroza, a na dolnych częściach pędów również dezintegracja i rozmiękczenie tkanek. Organy te były zasiedlane przez kompleks patogenów, spośród których największe znaczenie przypisano grzybom z rodzaju Fusarium, Rhizoctonia solani, Phoma exiqua var. exiqua oraz Botrytis cinerea. Wśród Fusarium spp. zasiedlających korzenie roślin jednorocznych i dwuletnich najczęściej występowały: F. avenaceum, F. culmorum, F. equiseti, F. oxysporum i F. solani. Wymienione gatunki Fusarium spp. wyosabniano w przypadku roślin dwuletnich zarówno z zewnętrznej, jak i wewnętrznej części pędu. Z łodyg z objawami nekrozy i pękania kory oraz z liści wykazujących symptomy w postaci czerwono-bursztynowych plam izolowano powszechnie nienotowany dotychczas w Polsce gatunek Seimatosporium hypericinum.
Pokaż

TytułOcena działania bentazonu i metolachloru w uprawie fasoli zwykłej (Phaseolus vulgaris L.) ’Bona’
AutorAndrzej Borowy, Piotr Chmielowiec
Strony75–87
Słowa kluczowefasola zwykła, chwasty, bentazon, metolachlor
StreszczeniePokaż streszczenie
W 3-letnim doświadczeniu polowym metolachlor 1728 g·ha-1 stosowany następnego dnia po siewie nasion zwalczał ponad 90% chwastów i nie uszkadzał roślin fasoli. Bentazon 450 g·ha-1+450 g·ha-1 stosowany ze wspomagaczem powschodowo zwalczał od 57 do 95% chwastów i powodował niewielką chlorozę liści fasoli. Oba herbicydy nie miały wpływu na wielkość plonu zielonych strąków ani plonu suchych nasion fasoli. Opóźnienie pierwszego pielenia o 3 tygodnie powodowało istotne zmniejszenie obu tych plonów, nie miało natomiast wpływu na szerokość zielonych strąków ani na masę 1000 nasion.
Pokaż

TytułWpływ owiewaniana krzewów kilku odmian porzeczki czarnej (Ribes nigrum L.) na ich zapylanie i owocowanie
AutorBożena Denisow
Strony89–96
Słowa kluczoweporzeczka czarna (Ribes nigrum L.), owiewanie, zapylanie, owocowanie
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania dodatkowego owiewania krzewów 8 odmian porzeczki czarnej prowadzono w latach 1995–1997 na terenie RZD w Puławach. Wykorzystano ruch powietrza pochodzący od wentylatora odkurzacza. Dodatkowe owiewanie krzewów zarówno swobodnie dostępnych dla owadów, jak i całkowicie izolowanych nie wpłynęło na lepsze zapylenie kwiatów, nie powodował również zmian w strukturze plonu, masie owoców oraz liczbie zawartych w nich nasion.
Pokaż

TytułWielkość i jakość plonu selera korzeniowego odmiany Odrzański uprawianego po nawozach zielonych i wapnowaniu gleby
AutorJolanta Franczuk, Romualda Jabłońska-Ceglarek, Robert Rosa, Anna Zaniewicz-Bajkowska
Strony97–105
Słowa kluczowenawożenie organiczne, nawozy zielone, wapnowanie gleby, seler korzeniowy, plon
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczenie polowe przeprowadzono w środkowowschodniej Polsce w latach 2000–2003. Analizowano wpływ nawożenia organicznego i wapnowania gleby na plonowanie selera korzeniowego odmiany ‘Odrzański’. Stosowano następujące rodzaje nawozów organicznych: obornik 60 t·ha-1, słoma żytnia 6 t·ha-1 i nawozy zielone w postaci poplonów letnich (facelia, żyto, wyka ozima, bobik). Wapnowanie gleby nawozem wapniowym węglanowym zwyczajnym zastosowano w ilości 2 t·ha-1. Selery uprawiano bezpośrednio po nawożeniu organicznym. Stwierdzono wpływ przebiegu warunków klimatycznych na plonowanie selera korzeniowego. Największe plony selera uzyskano w uprawie po oborniku. Zbliżonym efektem plonotwórczym jak obornik charakteryzowały się bobik i facelia. Wyższe plony otrzymano na glebie, na której wysiano nawóz wapniowy węglanowy.
Pokaż

TytułGrzyby zagrażające Acidanthera bicolor Hochst.
AutorHalina Laskowska, Danuta Pięta
Strony107–114
Słowa kluczoweAcidanthera bicolor, grzyby patogeniczne
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 2000–2002 analizie mikologicznej poddano bulwy Acidanthera bicolor przeznaczone do założenia doświadczeń oraz korzenie, bulwy i liście roślin będących w okresie kwitnienia. Analiza mikologiczna bulw przed sadzeniem wykazała, że były one porażone przez Alternaria alternata, Botrytis cinerea, Fusarium spp. i Penicillium spp. W okresie wegetacji korzenie i bulwy były porażone głównie przez F. oxysporum, F. culmorum, F. solani i B. cinerea. Natomiast liście badanej rośliny były porażane przede wszystkim przez A. alternata i B. cinerea.
Pokaż

TytułPatogeniczność grzybów z rodzaju Fusarium dla tymianku właściwego (Thymus vulgaris L.)
AutorZofia Machowicz-Stefaniak, Ewa Zalewska
Strony115–123
Słowa kluczoweThymus vulgaris L., Fusarium aveanceum, F. culmorum, F. equiseti, patogeniczność
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy przebadano patogeniczność Fusarium avenaceum, F. culmorum F. equiseti dla tymianku właściwego. Testowane izolaty grzybów pochodziły z różnych gatunków roślin zielarskich. W laboratorium przebadano oddziaływanie płynów pohodowlanych oraz wodnej zawiesiny zarodników Fusarium spp. na zdolność kiełkowania rozłupek tymianku właściwego. W komorze klimatyzacyjnej, stosując metodę infekcji przez zakażoną glebę, badano oddziaływanie Fusarium spp. na wschody i zdrowotność siewek. Wykazano, że szkodliwość F. avenaceum, F. culmorum i F. equiseti dla tymianku właściwego wyraża się, bez względu na pochodzenie izolatów grzybów, hamowaniem kiełkowania rozłupek oraz wschodów i wzrostu siewek. Objawem porażenia jest nekroza kiełków i korzeni roślin. Każda z zastosowanych trzech metod sztucznego zakażania tymianku zapewniała bezpośredni kontakt grzybów z powierzchnią rozłupek oraz z kiełkami i korzeniami siewek. Jednakże do szybkiej oceny patogeniczności Fusarium spp. dla tymianku właściwego, należy polecić metodę przy użyciu płynów pohodowlanych, ze względu na obecność w nich toksyn wytwarzanych przez grzyby.
Pokaż

TytułBadania nad występowaniem barwników w kwiatach u mutantów chryzantemy w grupach: Nero i Wonder
AutorJustyna Lema-Rumińska, Małgorzata Zalewska
Strony125–135
Słowa kluczoweDendranthema grandiflora, barwniki kwiatowe, radiomutanty, spektrofotometria
StreszczeniePokaż streszczenie
Dwie grupy chryzantemy (Dendranthema grandiflora Tzvelev) reprezentowane przez pięć odmian były analizowane pod względem zawartości barwników w kwiatostanie metodą spektrofotometryczną. Stwierdzono, że poszczególne odmiany uzyskane w wyniku działania promieniowania jonizującego różniły się jakością i ilością flawonoidów i karotenoidów w kwiatostanie w stosunku do odmian wyjściowych, z których powstały. Każda z badanych odmian chryzantem posiadała swój stały i powtarzalny profil występowania określonych barwników, co daje możliwość wykazania odrębności analizowanych odmian oraz ich identyfikację.
Pokaż

TytułWpływ ogławiania roślin na plon trzech odmian oberżyny uprawianej w nieogrzewanym tunelu foliowym
AutorHalina Buczkowska, Grażyna Kowalska
Strony137–143
Słowa kluczoweSolanum melongena L., ogławianie, plon handlowy
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w latach 1998–2000 w nieogrzewanym tunelu foliowym. Celem badań było określenie wpływu cięcia ogławiającego roślin przeprowadzonego w pełni okresu wegetacji na wielkość i jakość plonu handlowego trzech odmian oberżyny (Solanum melongena L.) – ‘Black Beauty’, ‘Solara F1’ i ‘Epic F1’. W przeprowadzonych badaniach nie wykazano istotnego wpływu zastosowanego zabiegu na wielkość średniego plonu handlowego oraz średnią liczbę owoców zebranych w plonie handlowym oberżyny. Nie stwierdzono, by cięcie ogławiające roślin oddziaływało korzystnie na średnią masę owocu handlowego oberżyny. Otrzymane wyniki wskazują, że wielkość owoców, tj. ich długość i średnica, zależne było w większym stopniu od cech odmianowych oberżyny i przebiegu pogody, aniżeli zastosowanego zabiegu ogławiania roślin.
Pokaż

TytułPlonowanie kilku odmian pietruszki naciowej Petroselinum sativum L. ssp. crispum
AutorJan Dyduch, Katarzyna Janowska
Strony145–151
Słowa kluczoweSłowa kluczowe: Petroselinum sativum L. ssp. crispum, pietruszka naciowa, plonowanie, odmiana
StreszczeniePokaż streszczenie
W pracy porównano plonowanie pięciu odmian pietruszki naciowej, uwzględniając plon ogólny i handlowy. Przeanalizowano plonowanie na tle warunków pogodowych panujących w okresie wegetacji, stwierdzając ich istotny wpływ na wielkość plonu ogólnego i handlowego. Wykazano również istotny wpływ terminu zbioru na plon liści pietruszki naciowej. Największy plon ogólny uzyskano w pierwszym terminie zbioru (trzecia dekada lipca), zaś największy plon handlowy uzyskano w drugim terminie zbioru (druga dekada września). Średni plon handlowy liści pietruszki naciowej (z lat 2001–2003) dla badanych odmian wynosił: 74,49 t·ha-1 (‘Festival’), 73,92 t·ha-1 (‘Hamburger Schnitt’), 70,04 t·ha-1 (‘Karnaval’), 55,23 t·ha-1 (‘Paramount’), 53,57 t·ha-1 (‘Titan’).
Pokaż

TytułWpływ zróżnicowanego poziomu siarczanów w pożywce i rodzaju podłoża na plonowanie, stan odżywienia i jakość owoców pomidora uprawianego w systemie CKP
AutorIwona Kowalska
Strony153–164
Słowa kluczowepomidor, siarczany, wełna mineralna, maty kokosowe, CKP
StreszczeniePokaż streszczenie
Badaniami objęto pomidora szklarniowego odm. Cunero F1. Rośliny uprawiano metodą cienkowarstwowych kultur przepływowych (CKP). Rynny uprawowe CKP wypełniano wełną mineralną lub matami kokosowymi i zasilano pożywką o zróżnicowanym poziomie wyjściowym siarczanów (mg SO4-2·dm-3), tj. 200, 400 i 600. Badano wpływ poziomu siarczanów i rodzaju podłoża na plonowanie, stan odżywienia i jakość owoców pomidora. W ciągu całego okresu uprawy obserwowano gromadzenie się siarczanów w pożywce bez względu na ich poziom w pożywce wyjściowej oraz rodzaj podłoża (organiczne lub mineralne). Podłoże organiczne (maty kokosowe) kumulowało większe ilości siarczanów w stosunku do podłoża mineralnego (wełna mineralna). Natomiast w pożywce recyrkulującej wyższe koncentracje siarczanów odnotowano w zestawach z wełną mineralną niż z matami kokosowymi. Bez względu na rodzaj podłoża kumulacja siarczanów w strefie korzeniowej nie miała wpływu na wielkość plonu ogólnego i handlowego oraz zawartość w owocach kwasu askorbinowego, cukrów i ich kwasowość. Uprawa na wełnie mineralnej wpłynęła na uzyskanie wyższych plonów w porównaniu do uprawy na podłożu kokosowym. Zarówno rodzaj podłoża jak i poziom siarczanów w pożywkach miały wpływ na stan odżywienia mineralnego roślin.
Pokaż

TytułZachwaszczenie pierwotne marchwi w warunkach uprawy konserwującej
AutorMarzena Błażewicz-Woźniak
Strony165–174
Słowa kluczowezachwaszczenie pierwotne, marchew, uprawa konserwująca
StreszczeniePokaż streszczenie
W doświadczeniu polowych przeprowadzonym w latach 1998–2000 oceniono wpływ uprawy konserwującej na zachwaszczenie pierwotne marchwi. Porównywano uprawę zerową z uprawą tradycyjną przy zastosowaniu mulczów z roślin okrywowych (gorczyca biała, wyka siewna, facelia, owies siewny). Zaniechanie uprawy przedsiewnej spowodowało wzrost zachwaszczenia pierwotnego marchwi w porównaniu z uprawą tradycyjną. Mulcze roślinne istotnie ograniczyły zachwaszczenie pola przed wschodami i po wschodach marchwi. Najwięcej chwastów występowało na obiekcie niemulczowanym. Szczególnie korzystnie na ograniczenie zachwaszczenia wpłynęło zastosowanie ściółki z facelii i owsa.
Pokaż