ANALIZA CECH FIZYCZNYCH BRYKIETÓW WYTWORZONYCH Z MIESZANEK WYBRANYCH SUROWCÓW ROŚLINNYCH NA CELE ENERGETYCZNE
Autor
Beata Zaklika, Ignacy Niedziółka, Małgorzata Dula
Strony
3–12
Słowa kluczowe
surowce roślinne, brykiety, gęstość właściwa, wytrzymałość mechaniczna
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy przedstawiono analizę cech jakościowych brykietów wytworzonych z mieszanek wybranych surowców roślinnych w brykieciarce hydraulicznej tłokowej. Określano wilgotność surowców oraz długość, średnicę i masę produkowanych brykietów, a także ich gęstość właściwą i wytrzymałość mechaniczną. Brykiety wytworzone z mieszanek aglomerowanych surowców roślinnych odznaczały się zróżnicowanymi parametrami dotyczącymi badanych cech fizycznych. Ze wzrostem udziału odpadów rumiankowych w brykietach wytworzonych z użytych mieszanek surowców roślinnych zmniejszała się ich długość o 5–31% i masa o 2–26%, natomiast zwiększała się gęstość właściwa o 1–8% i wytrzymałość mechaniczna o 4–6%. Korzystniejsze efekty odnośnie analizowanych cech uzyskano dla brykietów produkowanych z rożnika przerośniętego i odpadów rumiankowych w odniesieniu do brykietów z miskanta olbrzymiego i odpadów rumiankowych.
WŁAŚCIWOŚCI PRZECIWBAKTERYJNE I PRZECIWGRZYBOWE WYBRANYCH ROŚLIN ZIELONYCH I ICH CZĘŚCI
Autor
Ewa Czerwińska
Strony
13–21
Słowa kluczowe
aktywność przeciwdrobnoustrojowa, wyciągi roślinne, metoda dyfuzyjna
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W doświadczeniach laboratoryjnych oceniono aktywność przeciwdrobnoustrojową wodnych wyciągów roślinnych (wywar, napar, macerat) na zahamowanie wzrostu chorobotwórczych kolonii bakterii i grzybów. Aktywność badanych wyciągów zależała od gatunku rośliny, sposobu przygotowania ekstraktów oraz wrażliwości bakterii oraz grzybów wybranych do badań. Inhibujące działanie w stosunku do bakterii wykazały wyciągi z Artemisia absinthium L., najaktywniejsze okazały się maceraty, a spośród wybranych patogenów najsilniej zareagowała bakteria Listeria monocytogenes. Wzrost patogenów grzybowych hamował wyciąg z Allium sativum L. Najsłabszym spośród zastosowanych wyciągów okazał się macerat, napar i wywar z Lavandula vera L. Wzrost grzybów najsilniej ograniczały maceraty. Spośród badanych grzybów najbardziej wrażliwymi na zastosowane wyciągi okazały się Sclerotinia sclerotiorum oraz Cladosporium zielearum.
OCENA WPŁYWU PÓL MAGNETYCZNEGO I ELEKTRYCZNEGO ORAZ WODY UZDATNIANEJ MAGNETYCZNIE NA PRZEBIEG KIEŁKOWANIA NASION ŚLAZÓWKI TURYNGSKIEJ (Lavatera thuringiaca L.)
Autor
Krzysztof Kornarzyński, Małgorzata Budzeń, Agnieszka Sujak
Strony
23–33
Słowa kluczowe
stymulacja nasion, pole magnetyczne, pole elektryczne, woda uzdatniana magnetycznie, nasiona ślazówki
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy zaprezentowano wyniki badań kiełkowania nasion ślazówki turyngskiej, które poddano stymulacji zmiennym polem magnetycznym, stałym i zmiennym polem elektrycznym lub podlewano wodą uzdatnianą magnetycznie. Badania wykonano dla serii pomiarowych trwających po 21 dni, dla nasion rodzicielskich i nasion potomnych pozyskanych z plonu nasion rodzicielskich. Uzyskane wyniki świadczą o wyraźnym pozytywnym wpływie zmiennego pola elektrycznego, niewielkim pozytywnym wpływie stałego pola elektrycznego i wody uzdatnianej magnetycznie oraz o statystycznie istotnym wpływie negatywnym zmiennego pola magnetycznego na energię kiełkowania i zdolność kiełkowania nasion rodzicielskich ślazówki. W przypadku nasion potomnych uzyskano znaczący pozytywny wpływ zmiennego pola elektrycznego (rzędu 26%), podobnie jak dla nasion rodzicielskich, oraz pozytywny wpływ wszystkich zastosowanych rodzajów stymulacji na zdolność kiełkowania nasion i ich energię kiełkowania. Różnice statystyczne na poziomie istotności P ≥ 0,05 obserwowano wyłącznie dla nasion traktowanych zmiennym polem elektrycznym.
OCENA ZAWARTOŚCI ZWIĄZKÓW CHLOROORGANICZNYCH ORAZ POZIOMU RADIOCEZU W WYBRANYCH WARZYWACH Z TERENU WARMII I MAZUR
Autor
Maria Dymkowska-Malesa, Agnieszka Szparaga, Ewa Czerwińska
Strony
35–46
Słowa kluczowe
związki chloroorganiczne, poziomy, warzywa, γ-HCH, DDT, radiocez
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Związki chloroorganiczne należą do związków bardzo trwałych, tzw. persystentalnych, trudno ulegających rozkładowi zarówno pod wpływem warunków atmosferycznych, jak i biochemicznych, a wśród grup je reprezentujących występują też związki o dużej trwałości i zdolności do biokumulacji. Natomiast zanieczyszczenie środowiska i żywności sztucznymi izotopami powoduje otrzymanie dawki promieniowania przez ludzi. Z punktu widzenia radioaktywnego skażenia środowiska, najbardziej niebezpieczne są izotopy 134Cs i 137Cs, których stężenia stosowane są jako wskaźnik zanieczyszczenia środowiska. Mając na uwadze szkodliwość powyższych substancji oraz konieczność monitorowania zawartości radiocezu, ze względu na jego toksyczność, celem zaprezentowanych w pracy badań było sprawdzenie zawartości związków chloroorganicznych oraz analiza zawartości radiocezu w wybranych warzywach (marchew, kalafior, brokuły, zielony groszek, zielona fasola, szpinak] z obszaru Warmii i Mazur. Jak pokazują wyniki badania, nie stwierdzono istotnych statystycznie różnic wskazujących na wpływ producenta na obecność szkodliwych substancji chemicznych. Można przypuszczać, że producenci warzyw mrożonych zwracali uwagę na podstawowe zasady uprawy roślin. We wszystkich badanych próbach warzyw, będących mrożonymi produktami rynkowymi, stwierdzono obecność chlorowanych węglowodorów w ilościach nieprzekraczających najwyższych dopuszczalnych poziomów. Największe stężenie γ-HCH i sumy DDT stwierdzono w marchwi, a najniższym stężeniem związków chloroorganicznych charakteryzował się szpinak. Można zatem stwierdzić, że związki chloroorganiczne są gromadzone głównie w warzywach korzeniowych. Poziomy 137Cs w badanych warzywach pokazują, że części nadziemne roślin gromadzą znacznie więcej izotopu w porównaniu z warzywami korzeniowymi.
ŻYWOTNOŚĆ I ZDROWOTNOŚĆ NASION ROŚLIN OLEISTYCH TRAKTOWANYCH WYCIĄGAMI ROŚLINNYMI
Autor
Ewa Czerwińska, Agnieszka Szparaga
Strony
47–59
Słowa kluczowe
nasiona, rośliny oleiste, wyciągi roślinne, zioła
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W doświadczeniu oceniano aktywność działania wyciągów wodnych użytych do zaprawiania w celu poprawy żywotności i zdrowotności nasion roślin oleistych: rzepaku ozimego Brassica napus L. odmiany Sherlock, rzepiku ozimego Brassica rapa L. odmiany Brachina i gorczycy białej Sinapsis alba L. odmiany Ascot. Substancją użytą do badań były wodne wyciągi (macerat, napar, wywar) wykonane z różnych części morfologicznych 40 gatunków roślin. Uzyskane wyniki wskazują, że zdolność kiełkowania nasion oraz ich skażenie przez mikroorganizmy zmieniały się istotnie w zależności od gatunku rośliny oleistej, pochodzenia wyciągu (gatunku rośliny zielarskiej) oraz sposobu jego przygotowania. W obu terminach badań istotnie najkorzystniej na żywotność nasion działał wyciąg z Z. mays, natomiast najsilniej kiełkowanie nasion w obu terminach ograniczał wyciąg z S. alba i S. purpurea. Zasiedlenie nasion przez mikroorganizmy ograniczało 75% ziół, a zwłaszcza wyciągi przygotowane z L. officinalis, P. sylvestris i C. sativum.
Celem pracy była ocena możliwości zastosowania równania Gompertza do opisu procesu kiełkowania pomidora zwyczajnego (Lycopersicon esculentum cv. Promyk). Testy kiełkowania przeprowadzono w pięciu temperaturach (15°C, 20°C, 25°C, 30°C i 35°C) w warunkach laboratoryjnych. We wszystkich przypadkach uzyskano bardzo dobre dopasowanie modelowego równania do danych doświadczalnych, przy czym najgorsze dopasowanie (R2 = 0,997) uzyskano dla nasion kiełkujących w temperaturze 35°C, a w pozostałych przypadkach współczynnik determinacji wynosił R2 = 0,999. Analiza parametrów równania Gompertza pozwoliła na wnikliwą ocenę przebiegu kinetyki kiełkowania nasion.