ZASTOSOWANIE TECHNOLOGII GIS DO OCENY ODDZIAŁYWANIA WZROSTU POZIOMU MORZA NA TERENY UŻYTKOWANE ROLNICZO STUDIUM PRZYPADKU NA PRZYKŁADZIE PROWINCJI NAM DINH (OBSZAR NGHIA HUNG, WIETNAM)
Autor
Le Thi Giang, Tran Quoc Vinh
Strony
7–14
Słowa kluczowe
wzrost poziomu morza, użytkowanie gruntów, GIS
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Obserwuje się wzrost poziomu morza o zasięgu globalnym. Zjawisko to będzie postępować w nadchodzącym stuleciu na skutek antropogenicznego globalnego ocieplenia. Każdy wzrost poziomu morza skutkuje utratą ziemi, coraz częstszymi powodziami oraz zasoleniem. Skutki i możliwe reakcje na wzrost poziomu morza różnią się w skali lokalnej i regionalnej ze względu na różnice w czynnikach lokalnych i regionalnych. Linia brzegowa Wietnamu wynosi ponad 3260 km i rozciąga się z północy na południe. W jej obrębie występuje wiele procesów interaktywnych między lądem a morzem, między dynamicznym życiem rzek i morzem, między zjawiskami naturalnymi i antropogenicznymi itp. W ostatnim czasie wzrost poziomu morza na skutek zmian klimatu stanowi poważne globalne zagrożenie. Dlatego też badania mające na celu ocenę wpływu wzrostu poziomu morza na grunty rolne są bardzo potrzebne. W artykule skupiono się na wykorzystaniu technologii GIS do analizy i przewidywania wpływu wzrostu poziomu morza na użytkowanie gruntów rolnych w nadmorskiej dzielnicy Nam Dinh. Otrzymane wyniki mogą wspomóc procesy decyzyjne właściwych menadżerów i decydentów oraz tworzenie strategii adaptacyjnych terenów rolnych w kontekście zmian klimatycznych.
Ogrody dla osób niepełnoprawnych stanowią ważną rolę w procesie terapii. Dzięki nim ludzie z dysfunkcjami mają możliwość obcowania z przyrodą i zmysłowego charakteru poznawania natury. Hortiterapia, czyli metoda terapii za pomocą uprawy roślin, ma ogromne znaczenie lecznicze. Za jej pomocą osoby niepełnosprawne mogą się rozwijać i panować nad stresem. Mają możliwość obcowania z ludźmi, w społeczeństwie i dzięki temu rozwija się między nimi komunikatywność. Ogród terapeutyczny należy specjalnie zaprojektować, aby nie utrudniał poruszania się osobom z dysfunkcjami. Należy wyzbywać się wszelkich barier architektonicznych i wysokościowych oraz informować o zbliżających się utrudnieniach. Tworzywa stosowane na nawierzchnie powinny być bezpieczne, antypoślizgowe i amortyzujące upadki. Specjalistycznie dobrana roślinność musi pobudzać zmysły osób niepełnosprawnych, ułatwiać orientację w terenie i nie zagrażać ich bezpieczeństwu.
OCENA ATRAKCYJNOŚCI PRZESTRZENI PARKU IM. PROF. D. WANICA W OLSZTYNIE
Autor
Tomasz Podciborski, Anna Michno
Strony
25–37
Słowa kluczowe
przestrzeń publiczna, park miejski, atrakcyjność przestrzeni parkowej
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Celem głównym było przeprowadzenie oceny atrakcyjności przestrzeni parku im. prof. D. Wanica w Olsztynie za pomocą wskaźników i mierników atrakcyjności stworzonych na potrzeby opracowania. Cel główny został osiągnięty poprzez realizację celów szczegółowych, w ramach których: zdefiniowano pojęcie parku miejskiego w aspekcie przestrzeni publicznej, opracowano wskaźniki, mierniki oraz zasady oceny. Doboru ocenianych elementów przestrzeni dokonano w oparciu o wyniki badań ankietowych przeprowadzonych wśród użytkowników analizowanej przestrzeni parkowej. W celu ułatwienia oceny park podzielono na 9 pól podstawowych.
W artykule przedstawiono wyniki badań w ramach pracy doktorskiej pt.: "Gospodarka przestrzenna w strefie podmiejskiej Olsztyna na tle przekształceń krajobrazu rolniczego". Zakres przestrzenny badań obejmował wszystkie wsie położone w strefie podmiejskiej Olsztyna. W celu zobrazowania przekształceń układów wiejskich porównywano dane z drugiej połowy XIX w., lat 20. i 30. XX w. i współczesne (z lat 2010-2013). Wsie lokowano w strefie podmiejskiej Olsztyna od XIV do XIX w. Parcelacja majątków ziemskich w XIX w. zapoczątkowała przemiany wiejskich układów osadniczych. W szczególności po II wojnie światowej nastąpiły zaburzenia pierwotnie występujących układów przestrzennych wsi. W latach 70. XX w. wynikało to z rozwoju zabudowy wielorodzinnej i gospodarczej związanej z lokalizacją państwowych gospodarstw rolnych. Historyczne układy przestrzenne wsi (owalnica, ulicówka i rzędówka) objęte umiarkowaną presją budowlaną (na tle wartości we wsiach strefy podmiejskiej Olsztyna) uległy w głównej mierze degradacji, zaś te o dużym ruchu budowlanym homogenizacji, przekształceniom w układy wielodrożne. Powstaje w ten sposób "przestrzeń bez właściwości". Omówione zjawisko związane jest z wielkością napływu ludności i rozwojem zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, w szczególności po 2000 r. (proces suburbanizacji) oraz powstawaniem nowej, często nieefektywnej sieci dróg dojazdowych. Większość miejscowości w strefie podmiejskiej Olsztyna charakteryzowała się w latach 2000-2010 napływem ludności, zaś w mniejszości z nich przyrost wyniósł zero lub był ujemny. W badanym okresie duży wzrost liczby ludności (powyżej 50 osób) wystąpił w 36 wsiach (1 % ogółu). Powoduje to powstawanie układów wielodrożnych lub degradację układów przestrzennych wsi. Ogółem wzrost liczby ludności w strefie podmiejskiej Olsztyna wyniósł 23,5% w latach 2000-2010. Przekształcenia (degradację) historycznych układów przestrzennych wsi w strefie podmiejskiej Olsztyna omówiono szerzej na przykładzie Brąswałdu (gmina Dywity), Dorotowa (gmina Stawiguda) i Jonkowa (gmina Jonkowo).
ANALIZA PORÓWNAWCZA WYBRANYCH GEOPORTALI EUROPEJSKICH
Autor
Agnieszka Dawidowicz, Monika Sońta
Strony
59–76
Słowa kluczowe
geoportal, INSPIRE
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Infrastruktura informacji przestrzennej to zjawisko powszechne w krajach Unii Europejskiej. Od przyjęcia Dyrektywy INSPIRE minęło osiem lat, a geoportale są użytkowane z powodzeniem jak inne ogólnodostępne portale GIS m.in.: OpenStreetMap czy GoogleMap. Podjęte w artykule badania są odpowiedzią na pytanie czy geoportale w różnych państwach są jednolite. Celem głównym badania była próba analizy i oceny stopnia zaawansowania prac nad wdrożeniem Dyrektywy INSPIRE w wybranych krajach Unii Europejskiej. Przyjęta metoda analizy oparta jest na systemie 0-1, który pozwala na ocenę wybranych systemów informacji przestrzennej w skali punktowej. Wybrane systemy analizowano pod kątem ich funkcjonalności, dostępności wybranych danych i usług danych przestrzennych, interfejsów użytkownika oraz organów odpowiedzialnych za tworzenie i utrzymanie systemów.