Eksperyment polowy przeprowadzono w latach 2004-2006 w Zakładzie Dydaktyczno-Doświadczalnym w Tomaszkowie k. Olsztyna, należącym do Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie, na glebie płowej typowej, kompleksu żytniego dobrego. Celem badań była ocena bioróżnorodności flory segetalnej w uprawie pszenżyta jarego odmiany Wanad, przeprowadzona na podstawie składu gatunkowego, zagęszczenia i masy chwastów, w zależności od metody odchwaszczania (bez odchwaszczania; jednokrotne bronowanie; dwukrotne bronowanie; herbicyd; bronowanie + herbicyd) i sposobu nawożenia azotem (całkowita dawka 120 kg·ha-1): 0; 60 + 60; 60 + 25 + 35; 60 + 25 dolistnie + 35. Badania te są istotne ze względów poznawczych oraz dla praktyki rolniczej z uwagi na wzrastające zainteresowanie rolnictwem integrowanym, w tym szczególnie ochroną roślin i nawożeniem azotem, w aspekcie dążenia do zrównoważonego rolnictwa i ochrony bioróżnorodności. Stosowane metody odchwaszczania pszenżyta wpływały na ograniczenie bogactwa gatunkowego chwastów, ich liczby i powietrznie suchej masy. Najmniejszą różnorodnością charakteryzowało się zbiorowisko chwastów w łanie pszenżyta jarego bronowanego i chronionego herbicydem, dla którego wskaźnik różnorodności Shannona-Wienera wynosił dla liczebności 2,18, a dla biomasy chwastów 1,95 i był mniejszy odpowiednio o 0,31 i 0,58 w porównaniu z pszenżytem nie odchwaszczanym. Nawożenie azotem, niezależnie od sposobu aplikacji, nie miało wyraźnego wpływu na różnorodność oraz dominację gatunkową chwastów.

Plantago lanceolata jest jedną z najwartościowszych i powszechnie występujących na łąkach i pastwiskach roślin dwuliściennych, zaliczanych do ziół pastewnych. Celem badań było porównanie wpływu Plantago lanceolata na parametry plonu i jakości runi półnaturalnych łąk dwukośnych użytkowanych według zasad programu rolnośrodowiskowego (pakiet P10b) oraz pastwisk założonych z wykorzystaniem mieszanek z jej udziałem. Na badanych łąkach udział Plantago lanceolata przekraczający 3% plonu rolniczego można uznać za wskaźnik niekorzystnych zmian wilgotnościowych i troficznych, wpływających na obniżkę plonów suchej masy oraz pogorszenie jakości runi pierwszego odrostu. Tymczasem plony pastwisk z udziałem Plantago lanceolata były prawie czterokrotnie większe, a pobierana przez krowy babka lancetowata zawierała więcej białka, cukrów i substancji popielnych, w tym wapnia i fosforu, oraz mniej włókna niż Dactylis glomerata i Lolium perenne. Babka lancetowata okazała się również gatunkiem występującym w większych ilościach niż wysiana w mieszankach Trifolium repens.

Sieć Natura 2000 to podstawowy element polityki Unii Europejskiej w dziedzinie ochrony przyrody i przykład ogromnego wysiłku Europy na rzecz zachowania różnorodności biologicznej dla przyszłych pokoleń. Szczegółowe zasady postępowania na obszarach Natura 2000 są ustalane odrębnie dla każdego terenu i zapisywane w planach zadań ochronnych (PZO). Planowanie efektywnych działań, a zwłaszcza wskazywanie konkretnych zabiegów ochrony czynnej wymaga monitoringu i oceny stanu zachowania środowiska przyrodniczego oraz jego czynników. Praca stanowi analizę możliwości zastosowania technologii naziemnego i lotniczego skaningu laserowego w tym zakresie. Prace badawcze przeprowadzone na fragmencie obszaru Natura 2000 „Dolina Białki” (PLH120024) dowiodły, że wykonane na chmurach punktów opracowania pozwalają na wzbogacenie monitoringu siedlisk przyrodniczych i wspomagają proces tworzenia planów zadań ochronnych.

Oceniano wpływ wybranych sposobów przedsiewnego uszlachetniania nasion szarłatu krwistego odmiany Rawa (Amaranthus cruentus L.) na ich wartość siewną w warunkach laboratoryjnych. Badano skutki moczenia nasion w roztworach preparatów handlowych, w których substancją aktywną były syntetyczne regulatory wzrostu – auksyna i giberelina. Doświadczenia prowadzono w latach 2010-2012 w terminie poprzedzającym siew nasion w polu (w kwietniu każdego roku). Wykazano, że w warunkach laboratoryjnych energia i zdolność kiełkowania nasion szarłatu odmiany Rawa w większym znacznie stopniu zależy od temperatury kiełkowania niż od doboru preparatu, w którym moczone są nasiona siewne, a zdolność kiełkowania przy temperaturze 25ºC uznać można za zupełnie zadowalającą we wszystkim obiektach. Zabiegi moczenia nasion szarłatu w roztworach bioregulatorów okazały się skuteczne, choć w tylko w określonych warunkach.

W latach 2010-2012 oceniano wpływ następczy przedsiewnego moczenia nasion w roztworach preparatów handlowych zawierających GA3 i IAA na wzrost, rozwój i plonowanie szarłatu krwistego odmiany Rawa (Amaranthus cruentus L.). Stwierdzono, że rośliny pochodzące z nasion traktowanych przejawiały znacznie bujniejszy wzrost niż rośliny kontrolne. Działanie to miało kontynuację również w późniejszych fazach rozwoju, choć nie zawsze przyczyniało się do zwiększenia plonowania roślin. Jak się okazało, zabiegi kondycjonowania nie mobilizowały nasion do liczniejszych wschodów, na co liczono przystępując do badań. Uprawa polowa pozostawała pod silnym wpływem niekorzystnych warunków pogodowych w trakcie wegetacji. Zagrożeniem dla sukcesu w uprawie polowej szarłatu są trudności w uzyskaniu zadowalającej obsady po wschodach oraz deszczowa i wietrzna pogoda w trakcie zbiorów.

Doświadczenie polowe nad agrotechniką pszenicy ozimej w krótkotrwałej monokulturze wykonano w latach 2011/2012 i 2012/2013 w Chełmcach (52o61’ N; 18o44’ E). Czynnikami doświadczenia były: A – sposób uprawy roli (warianty z uprawą pożniwną gruberem lub bez i stosowaniem obornika oraz orką siewną i razówką, a także siew bezpośredni), B – sposób zagospodarowania resztek pożniwnych (cztery warianty ze stosowaniem słomy i efektywnych mikroorganizmów lub bez), C – aplikacja biostymulatora Asahi SL (dwa poziomy). Celem badań było określenie wpływu tych czynników na elementy plonowania i plon ziarna pszenicy ozimej uprawianej w 2. i 3. roku monokultury. Najlepszym sposobem uprawy roli dla plonowania pszenicy ozimej, niezależnie od długości okresu monokultury oraz przebiegu warunków pogodowych w latach badań, było gruberowanie ścierniska poprzedzone stosowaniem obornika i wykonanie orki siewnej. W warunkach niesprzyjających plonowaniu roślin ozimych z mroźną, bezśnieżną zimą dobrymi sposobami uprawy roli było także dwukrotne gruberowanie oraz siew bezpośredni, pozostawiające dużą ilość resztek pożniwnych na powierzchni pola. Nawożenie słomą, zwłaszcza z jednoczesnym stosowaniem efektywnych mikroorganizmów, okazało się zasadne w niekorzystnych warunkach siedliskowych. W roku o korzystnym przebiegu pogody zabieg ten na ogół nie zwiększał plonu ziarna. Biostymulator Asahi SL spowodował wzrost wielkości elementów plonowania i plonu ziarna pszenicy ozimej niezależnie od długości okresu monokultury i warunków pogodowych w latach badań.

Stosunkowo trwałym gatunkiem właściwym dla siedlisk wilgotnych i podtapianych jest C. nigra. Jednym z gatunków osiągających najwyższe pokrycie w zbiorowiskach łąkowych z turzycą pospolitą jest O. palustre. W pracy przedstawiono porównanie pod względem fitocenotycznym i plonotwórczym zbiorowisk z dominacją C. nigra lub O. palustre. Pratocenozy z C. nigra lub O. palustre pod względem florystycznym nawiązują do łąk ze związku Molinion. W ich runi niewielki jest udział wartościowych roślin łąkowych. Różnice siedliskowe obu wariantów określone na podstawie wskaźników Ellenberga wskazują na bardziej alkaliczny charakter podłoża płatów z O. palustre. Plony uzyskiwane z badanych powierzchni zdomi-nowanych przez C. nigra były średnio o około 1 Mg·ha-1, a C. nigra i O. palustre o około 1,5 Mg·ha-1 mniejsze od średniej krajowej wydajności łąk. Zawartość fosforu i potasu była niższa od wymaganej w normach żywieniowych. Fosfor i potas w większych ilościach występowały w runi z O. palustre. Udział O. palustre poprawiał bilans wapnia zwłaszcza w drugim odroście. W ogólnej ocenie rolniczej badane zbiorowiska należy uznać za mało wartościowe. Tym samym głównym motywem ich utrzymywania są wartości przyrodnicze związane z ochroną zbiorowisk roślinnych i siedlisk przyrodniczych.

Wzrost powierzchni uprawy kukurydzy cukrowej w Polsce wynika ze wzrostu jej konsumpcji oraz możliwości uprawy na obszarze prawie całego kraju. W poszczególnych rejonach Polski jej uprawę rozpoczyna się w różnych terminach. Eksperyment polowy przeprowadzono w latach 2006-2008 w Rolniczej Stacji Doświadczalnej w Zawadach (52º03’ N; 22º33’ E). Badano wpływ trzech terminów siewu (26 kwietnia, 10 i 24 maja) oraz osłaniania agrowłokniną na plonowanie trzech supersłodkich odmian kukurydzy cukrowej (Sweet Nugget F1, Rana F1, Sheba F1). Uprawie kukurydzy bardziej sprzyjały chłodniejsze i wilgotniejsze lata 2007 i 2008 niż rok 2006. W latach 2007 i 2008 kukurydza dała większy plon wczesny (o 29 i 13%), ogółem (50%, 44%) i handlowy (72%, 74%) kolb oraz wykształciła więcej kolb na jednostce powierzchni (o 40-45%). W 2006 roku wysokie temperatury powietrza i mała ilość opadów atmosferycznych, szczególnie od połowy czerwca do końca lipca, wpłynęły na szybsze dojrzewanie kolb i jednoczesny wzrost procentowego udziału plonu wczesnego w plonie całkowitym. W miarę opóźniania terminu siewu wzrastał udział plonu wczesnego kolb w plonie całkowitym. Średnio dla lat opóźnienie terminu uprawy powodowało wzrost plonów ogółem i handlowego kolb, jednak tylko w 2008 roku wzrost ten był istotny. Wraz z opóźnianiem uprawy kukurydzy cukrowej w 2006 roku zanotowano spadek liczby wykształconych kolb i plonu ziarna, natomiast w 2008 roku jego wzrost. Osłanianie kukurydzy wpłynęło na wzrost plonów kolb i ziarna, udziału plonu wczesnego kolb w plonie całkowitym oraz liczby kolb. Największe efekty osłaniania stwierdzono w latach chłodniejszych w najwcześniejszym terminie uprawy. Największymi plonami kolb i ziarna charakteryzowała się odmiana Sweet Nugget F1. Największe różnice pomiędzy odmianami obserwowano w pierwszym terminie uprawy.

Jakość kolb kukurydzy cukrowej określają m.in. takie cechy, jak długość i średnica kolb, liczba rzędów ziaren w kolbie, stopień wypełnienia kolb, ich wydajność oraz zawartość w ziarnie składników odżywczych. Na cechy te wpływać mogą warunki środowiskowe oraz metoda uprawy. W eksperymencie przeprowadzonym w latach 2006-2008 badano wpływ zróżnicowanego terminu siewu nasion (26 kwietnia, 10 i 24 maja) oraz osłaniania agrowłokniną na cechy jakościowe kolb kukurydzy cukrowej. Eksperyment polowy przeprowadzono w warunkach klimatycznych wschodniej Polski (52º03’ N; 22º33’ E). Kolby o lepszych parametrach biometrycznych zebrano w latach 2007 i 2008 niż w roku 2006, w którym okres wegetacji kukurydzy charakteryzował się wysokimi temperaturami powietrza i bardzo małą ilością opadów atmosferycznych. Natomiast ziarno kukurydzy z 2006 roku zawierało więcej kwasu askorbinowego, cukrów ogółem i sacharozy niż z pozostałych lat badań. Opóźnianie terminu siewu kukurydzy, niezależnie od roku uprawy, powodowało stopniowy wzrost średnicy kolb, masy ziaren i liczby rzędów ziaren w kolbie oraz zawartości suchej masy w ziarnach. Najwięcej cukrów ogółem i sacharozy stwierdzono w ziarnach kukurydzy z drugiego terminu siewu. W najcieplejszym i suchym sezonie wegetacyjnym 2006 roku kolby o największym udziale ziaren zebrano z kukurydzy z najwcześniejszego, w chłodnym i wilgotnym roku 2008 z drugiego i trzeciego terminu siewu. Osłanianie kukurydzy cukrowej w pierwszych fazach rozwojowych wpłynęło na wzrost wydajności biologicznej kolb oraz wzrost zawartości w ziarniakach suchej masy, cukrów ogółem i sacharozy. Odmiany Sweet Nugget F1 i Sheba F1 wykształciły kolby o większej długości i masie ziaren, które zawierały więcej suchej masy, cukrów ogółem i sacharozy niż odmiana Rana F1. Kolby o największej długości i średnicy wykształciła odmiana Sweet Nugget F1. Odmiana Rana F1 charakteryzowała się największą ilością rzędów ziaren w kolbie oraz najlepszym jej zaziarnieniem.

Rozszerzający się zakres potencjalnego wykorzystywania rutwicy wschodniej sprawia, że rośnie zainteresowanie tą rośliną również w badaniach naukowych. Budowa okrywy nasiennej nasion rutwicy powoduje, że przed wysianiem poddaje się je procesowi skaryfikacji, co z kolei naraża je na zainfekowanie przez patogeny. Jedną ze skutecznych metod zapobiegania chorobom w początkowych fazach rozwoju roślin jest stosowanie chemicznych zapraw nasiennych, które mogą wpływać na wzrost udziału nasion martwych. Celowe staje się więc prowadzenie badań dotyczących reakcji nasion rutwicy na powszechnie stosowane zaprawy nasienne. Doświadczenie polegało na zbadaniu energii, zdolności kiełkowania oraz udziału zainfekowanych przez grzyby nasion rutwicy wschodniej (nieskaryfikowanych i skaryfikowanych), zaprawianych fungicydami: Funaben T 480 FS, Raxil Gel 206 GF, Orius 02 WS and Topsin M 500 SC. Nasiona rutwicy wschodniej z lat 2008-2010 pochodziły z wieloletniego doświadczenia. Po zbiorze i omłóceniu nasion, w warunkach laboratoryjnych określono energię i zdolność kiełkowania oraz liczbę porażonych przez patogeny i niekiełkujących nasion rutwicy. Obserwacje przeprowadzono po 5 i 14 dniach od założenia doświadczenia. Analiza wykazała, że skaryfikacja wpłynęła na podwyższenie zdolności kiełkowania nasion. Zaprawy nasienne nie różnicowały energii kiełkowania nasion nieskaryfikowanych, natomiast u nasion skaryfikowanych obniżyły energię kiełkowania w pierwszym sezonie badań. Zdolność kiełkowania była wyższa u nasion zaprawianych niż niezaprawianych, a różnice pomiędzy zaprawami udowodniono tylko w 2008 roku. Stwierdzono ponadto, że w przypadku nasion nieskaryfikowanych (po 5 dniach od wysiania nasion) zaprawy nie różnicowały istotnie liczby nasion zainfekowanych przez choroby grzybowe. Po 14 dniach trwania doświadczenia liczba nasion, z których wyrastały grzyby, zależała od rodzaju zaprawy, sezonu, w którym zbierane były nasiona oraz od procesu skaryfikacji. Nasiona zwłaszcza skaryfikowane najlepiej chronione były przez zaprawy: Funaben T 480 FS, Raxil Gel 206 GF oraz Orius 02 WS.

W pracy oceniono właściwości allelopatyczne wodnych ekstraktów z nadziemnych części siewek gryki kontrolnej oraz traktowanej parami jasmonianu metylu (JA-Me), a także ekstraktów wzbogaconych 2-fenyloetyloaminą (PEA) oraz jej metabolitami: kwasem fenylooctowym (PAA) i 2-fenyloetanolem (PE) w stosunku do siewek roślin warzywnych dwuliściennych (pomidor, rzodkiewka, rzeżucha) oraz jednoliściennych (kukurydza). Określono także ich wpływ na poziom związków fenolowych i flawonoidów oraz stopień peroksydacji lipidów w tkankach roślin akceptorowych. We wszystkich przypadkach odnotowano hamowanie wzrostu tych roślin, a działanie to różniło się w zależności od zastosowanego ekstraktu, badanego gatunku oraz czasu trwania stresu allelochemicznego. Zastosowanie JA-Me spowodowało podwyższenie zawartości związków fenolowych i w konsekwencji potencjału allelopatycznego tkanek gryki. Generalnie, korzenie testowanych roślin akceptorowych były bardziej wrażliwe na działanie badanych ekstraktów niż części nadziemne. W przypadku kukurydzy dodatek PEA, PAA i PE silnie hamował zarówno wzrost korzeni, jak i części nadziemnych. Odmienne zjawisko wystąpiło natomiast w korzeniach pomidora, których wzrost był stymulowany przez PE. Ekstrakty z gryki powodowały zwiększenie procesu peroksydacji lipidów u kukurydzy, lecz dodanie PEA, PAA i PE ograniczało ten proces. Ekstrakty z gryki wpływały też na zwiększoną biosyntezę związków fenolowych i flawonoidów w tkankach pomidora i kukurydzy, co może być związane z uruchomieniem mechanizmów przystosowania do warunków stresowych.

Celem badań była ocena wpływu zaprawiania materiału siewnego jęczmienia jarego substancją humusową oraz nawożenia dolistnego nawozem potasowym Drakar na jego plonowanie oraz zawartość azotu, fosforu, potasu i magnezu w ziarnie. Ścisłe, jednoczynnikowe doświadczenie polowe wykonano w latach 2006-2008, w Chrząstowie (53°09’ N; 17°35’ E) koło Bydgoszczy, na glebie brunatnej właściwej, o uziarnieniu gliny lekkiej pylastej. Oceniano wpływ: preparatu humusowego Humistar (12% kwasów huminowych i 3% kwasów fulwowych), stosowanego do zaprawiania w ilości 1 dm3 na 50 kg ziarna jęczmienia (1), nawozu dolistnego Drakar (25.7% K i 3% N), aplikowanego w dwóch dawkach po 2 dm3·ha-1, przed kwitnieniem i po jego zakończeniu (2), oraz łącznego stosowania Humistaru i Drakaru (3). Efekty stosowania Humistaru i Drakaru porównywano z kontrolą (4), w której nie stosowano tych preparatów. Stwierdzono istotne zwiększenie masy 1000 ziaren i plonu ziarna jęczmienia pod wpływem zaprawiania materiału siewnego Humistarem. Nie wykazano jednak wpływu tego czynnika na obsadę kłosów z jednostki powierzchni ani liczbę ziaren w kłosie. Nawóz dolistny Drakar nie wpływał istotnie na plon ziarna i jego komponenty. Badane preparaty nie wpływały istotnie na wskaźnik zieloności liści jęczmienia w okresie krzewienia, strzelania w źdźbło i kwitnienia. Stwierdzono natomiast pozytywny wpływ Humistaru na wartości tego wskaźnika w okresie dojrzałości mlecznej. Koncentracja azotu ogólnego w ziarnie jęczmienia nie była zależna od stosowanych preparatów. Stwierdzono natomiast istotne zwiększenie zawartości fosforu i magnezu w ziarnie jęczmienia zaprawianego Humistarem. Koncentracja fosforu i potasu w ziarnie jęczmienia w obiektach z nawożeniem dolistnym Drakarem była mniejsza, a magnezu większa niż w kontroli.