Badania przeprowadzono w stadzie krów phf. Doświadczeniem objęto krowy pierwiastki. W próbach mleka określono: zawartość białka, tłuszczu, laktozy, suchej masy, suchej masy beztłuszczowej, pH, ^oSH, gęstość, termostabilność. Z wydruków RW-2 odczytano wydajność krów. Podczas doświadczenia analizowano zróżnicowanie cech mleka w zależności od stadium laktacji. Wydajność mleczna krów pierwiastek wzrastała do 90. dnia doju, a od IV miesiąca laktacji uległa obniżeniu. Przeprowadzone badania wykazały najwyższy poziom tłuszczu, białka, suchej masy oraz suchej masy beztłuszczowej w mleku krów pozyskanym w XI miesiącu doju. W XIII miesiącu laktacji mleko charakteryzowało się najwyższą gęstością o pH zbliżonym do punktu izoelektrycznego kazein. Podsumowując, można stwierdzić, że w okresie laktacji wydajność, skład i cechy fizykochemiczne wydzieliny gruczołu mlekowego krów ulegają zmianom, a mleko o najbardziej pożądanych właściwościach technologicznych produkują krowy w XI i XIII miesiącu doju.

Celem pracy była ocena kształtowania się wybranych wskaźników biochemicznych krwi krów o różnej wydajności i utrzymywanych w odmiennych warunkach środowiskowych. Do badań wybrano 60 klinicznie zdrowych zwierząt, po 20 z każdej fermy, krów o zróżnicowanej wydajności mleka (ferma A, B, gospodarstwa indywidualne). Krowy wytypowane do badań były pomiędzy 40. a 60. dniem laktacji. W surowicy krwi oznaczono kwas β-hydroksymasłowy, wolne kwasy tłuszczowe (WKT), aminotransferazę asparaginianową (AST), γ-glutamylotranspeptydazę (GGT), bilirubinę całkowitą, glukozę, białko całkowite oraz albuminy. W badanym okresie średnia wydajność krów w fermie A była dwukrotnie wyższa w porównaniu z fermą B. W szczycie laktacji u krów wysoko wydajnych występowała nasilona lipoliza, bez nadmiernej ketogenezy. U krów o niskiej wydajności zmiany te nie były istotne. W początkowym okresie laktacji u krów wysoko wydajnych stwierdzono wzrost AST i GGT. We wszystkich obiektach poziom białka całkowitego przekraczał wartości prawidłowe, a poziom albumin był znacznie obniżony. W fermie A, mimo wysokiej wydajności, odstępstwa od wartości prawidłowych były niewielkie. Regularnie wykonywane badania krwi w stadzie pozwalają na wczesne wykrycie stanów podklinicznych, jak również ocenę poprawności żywienia.

Materiał do badań stanowiły zwłoki dorosłych osobników, obu płci, w różnym wieku. Przebadano serca: 40 kotów domowych krótkowłosych (Felis silvestris f. catus), 50 norek amerykańskich (Neovison vison) i 23 nornic rudych (Myodes glareolus). Przeprowadzono preparację i morfometrię wyizolowanych serc. Określono: masę ciała zwierzęcia (BW), masę serca (HW), wysokość serca (H) i szerokość serca (W). Uzyskane dane posłużyły do wyliczenia udziału procentowego masy serca w stosunku do masy ciała (I₁ ). Różnicę pomiędzy populacją samców i samic dla poszczególnych parametrów określano za pomocą testu NIR Fishera (w odniesieniu do kotów oraz norek), a także za pomocą testu U Manna-Whitneya (w odniesieniu do nornic rudych) przy poziomie istotności p≤0,05. U wszystkich osobników wysokość serca była większa od szerokości. Średnia wartość HW wyniosła 19,08 g dla kota domowego krótkowłosego; norki amerykańskiej 13,05 g; nornicy rudej 0,13 g. Natomiast średnia wartość I₁ wyniosła: 0,59% dla kota domowego krótkowłosego; norki amerykańskiej 0,66%; nornicy rudej 0,70%.