Siewki czterech gatunków warzyw (kukurydzy, pomidora, rzodkiewki i cebuli) traktowano przez 7 dni parami jasmonianu metylu (MeJA). MeJA przyspieszył proces starzenia tkanek roślinnych, powodując nagromadzenie antocyjanów. Jedynym wyjątkiem był hipokotyle siewek rzodkiewki, w których stwierdzono zmniejszenie zawartości antocyjanów pod wpływem par MeJA. Wykazano, że MeJA ma zróżnicowany wpływ na zawartość amin biogennych. W przypadku liści i epikotyli kukurydzy oraz hipokotyli pomidora pary MeJA nie miały wpływu na zawartość putrescyny (Put). Z kolei liście pomidorów reagowały wzrostem poziomu putrescyny pod wpływem par MeJA. Natomiast w tkankach cebuli i rzodkiewki obserwowano bardzo duży spadek zawartości Put i spermidyny pod wpływem tego fitohormonu. Stwierdzone w tkankach rzodkiewki i cebuli niewielkie zawartości sperminy nie ulegały zmianom pod wpływem par MeJA. W tkankach kukurydzy wykazano obecność znacznej zawartości 2-fenyloetyloaminy (PEA). Stosowanie przez 7 dni par MeJA spowodowało 3-krotny wzrost zawartości PEA w liściach siewek tego gatunku. Niewielki poziom PEA stwierdzony w hipokotylach pomidorów ulegał obniżeniu pod wpływem MeJA. Uzyskane wyniki wskazują na mały związek pomiędzy aktywnością badanych enzymów (dekarboksylazy ornityny – ODC, dekarboksylazy lizyny – LDC i dekarboksylazy tyrozyny – TyDC) i zawartości amin w siewkach czterech badanych gatunków warzyw. W tkankach analizowanych gatunków warzyw nie stwierdzono mierzalnych poziomów kadaweryny i tyraminy, co może sugerować, że obie aminy mogą występować wyłącznie w formie związanej. Ponieważ putrescyna może być syntetyzowana bezpośrednio z ornityny lub pośrednio z argininy poprzez agmatynę, aktywność ODC nie daje pełnego obrazu wpływu MeJA na jej nagromadzanie.

Pył zawieszony (PM) należy do najniebezpieczniejszych zanieczyszczeń wdychanych przez człowieka. Aby obniżyć jego stężenie w powietrzu, można użyć roślin jako biologicznych filtrów akumulujących PM na powierzchni liści lub stabilizujących je w woskach. PM ma negatywny wpływ na aparat fotosyntetczny, ale nie ma badań oceniających wpływ PM na różne gatunki. W pracy tej badano ilość akumulowanych PM i deponowanych wosków na powierzchni liści oraz sprawność aparatu fotosyntetycznego u pięciu gatunków roślin rosnących w dwóch lokalizacjach różniących się poziomem PM. Uzyskane wyniki pokazały, że rośliny rosnące w centrum miasta charakteryzowały się większa akumulacją PM i wosków oraz obniżeniem sprawności aparatu fotosyntetycznego. Negatywny efekt PM na aparat fotosyntetczny wyrażał się obniżeniem: (1) zawartości chlorofilu, (2) parametrów fluorescencji chlorofilu a oraz (3) intensywności fotosyntezy, co korespondowało z podwyższonymi oporami dyfuzyjnymi aparatów szparkowych. Wśród badanych gatunków tawlina jarzębolistna (Sorbaria sorbifolia) okazała się najlepiej zaaklimatyzowanym gatunkiem do warunków miejskich i najbardziej efektywnym w fitoremediacji PM z powietrza.

W latach 2009–2011 rośliny pomidora drobnoowocowego odmiany ‘Bianka F₁’ były opryskiwane biostymulatorami na bazie ekstraktów z alg morskich: Acadian (w stężeniu 0,5%), Bio-algeen S-90 (0,5%) i Labimar 10S (0,3%). Preparaty stosowano trzykrotnie: w fazie 2–3 liści, przed sadzeniem oraz na początku kwitnienia. Celem badań była ocena zależności pomiędzy plonem pomidora, cechami gron i wskaźnikami fizjologicznymi pod wpływem różnych biostymulatorów z alg morskich. Doświadczenie przeprowadzono w wysokim tunelu foliowym w Warzywniczej Stacji Badawczej koło Szczecina. Opryskiwanie roślin preparatem Acadian i Labimar 10S zwiększyło plon ogółem i plon handlowy pomidora w porównaniu z roślinami traktowanymi preparatem Bio-algeen S-90 oraz roślinami kontrolnymi (opryskiwanymi wodą). Wszystkie stosowane preparaty miały korzystny wpływ na wielkość plonu wczesnego owoców pomidora, długość gron i liczbę owoców w gronie. Opryskiwanie liści preparatem Bio-algeen S-90 istotnie zwiększyło zawartość chlorofilu a, b, a + b oraz karotenoidów. Zastosowanie preparatu Labimar 10S zwiększyło poziom chlorofilu b oraz a + b. Rośliny pomidora opryskiwane biostymulatorami charakteryzowały się większym natężeniem asymilacji CO₂, większym wskaźnikiem efektywności wykorzystania wody w fotosyntezie. Nie stwierdzono wpływu preparatów na przewodność szparkową dla wody oraz na stężenie CO₂ w przestworach międzykomórkowych liści. Zastosowanie preparatów Labimar 10S i Bio-algeen S-90 zmniejszyło intensywność transpiracji oraz istotnie zwiększyło wartość wskaźnika względnej zawartości wody w tkankach liści.

Soja staje się coraz bardziej popularną rośliną uprawną w Polsce, cenioną między innymi za dużą wartość odżywczą nasion. Badania dotyczące wpływu sposobu uprawy roli pod soję prowadzone w warunkach klimatycznych naszego kraju są nieliczne. Świadczy to o potrzebie dalszej ich kontynuacji. W niniejszej pracy badano wpływ systemów uprawy roli: płużnego i siewu bezpośredniego na plon nasion oraz wybrane elementy plonowania dwóch odmian soi (Augusta i Aldana), w warunkach klimatycznych południowo-wschodniej Polski. Trzyletni eksperyment polowy założono na glebie płowej wytworzonej z lessu, metodą split-block w czterech powtórzeniach. Wykazano, iż z porównywanych odmian o 10,6% lepiej plonowała Aldana, która charakteryzowała się również większą obsadą roślin po wschodach i przed zbiorem, liczbą nasion w strąku oraz masą 1000 nasion. Plon nasion był istotnie zróżnicowany w zależności od zastosowanego systemu uprawy roli. W warunkach uprawy płużnej soja plonowała o 14,7% lepiej niż w siewie bezpośrednim. W porównaniu z systemem płużnym uprawa zerowa znacząco obniżyła wysokość roślin, wysokość zawieszenia pierwszego strąka oraz obsadę po wschodach i przed zbiorem soi.

W Polsce nawłoć pospolita występuje na terenie całego kraju. Surowcem pozyskiwanym z tego gatunku jest ziele, które wykazuje właściwości diuretyczne, detoksykujące, a także przeciwzapalne, żółciotwórcze i żółciopędne. Aktywność farmakologiczna nawłoci uwarunkowana jest obecnością wielu substancji biologicznie czynnych, z których związki polifenolowe uważane są za najbardziej wartościowe. W pracy oceniono różnice w gromadzeniu się flawonoidów i kwasów polifenolowych w zielu zebranym z naturalnych stanowisk nawłoci pospolitej w centralnej i wschodniej Polsce. Zawartość flawonoidów wynosiła od 600 do 1850 mg·100 g^-1, a polifenolokwasów od 440 do 1200 mg·100 g^-1. Wysoką zawartością tych związków charakteryzowało się ziele zebrane w fazie wegetatywnego rozwoju roślin (w czerwcu). Analiza chromatograficzna (HPLC) wykazała obecność trzech związków flawonoidowych (hiperozydu, rutyny i astragaliny) oraz dwóch kwasów polifenolowych (rozmarynowego i chlorogenowego). We frakcji flawonoidowej najwięcej było rutyny (jej zawartość wynosiła od 87,78 do 387,87 mg·100 g^-1). Zawartość kwasu rozmarynowego (średnio 577,52 mg·100 g^-1) była większa niż kwasu chlorogenowego (średnio 267,03 mg·100 g^-1).

Przedmiotem badań były mieszańce truskawek pokolenia F₁ otrzymane w wyniku skrzyżowania w układzie diallelicznym niekompletnym wg IV metody Griffinga ośmiu odmian: ‘Darselect’, ‘Selvik’, ‘Elianny’, ‘Susy’, ‘Salsa’, ‘Albion’, ‘Charlotte’ i  ‘Filon’. Oceniano następujące cechy mieszańców: termin dojrzewania, plenność, wielkość i jędrność owoców, a także zawartość w owocach substancji rozpuszczalnych i kwasu askorbinowego. Stwierdzono istotne zróżnicowanie efektów ogólnej zdolności kombinacyjnej (GCA) i specyficznej zdolności kombinacyjnej (SCA) dla większości badanych cech. Najbardziej przydatna do hodowli odmian deserowych okazała się ‘Charlotte’, będąca donorem genów warunkujących wysoką plenność i duże owoce. Cenne dla hodowli są również: ‘Salsa’ –donor cechy dużych i bogatych w substancje rozpuszczalne owoców, ‘Darselect’ –donor cechy wysokiej zawartości kwasu askorbinowego w owocach, ‘Filon’ –donor cechy dużych owoców, ‘Albion’ –donor cechy wysokiej plenności. Najmniej przydatna do hodowli odmian deserowych jest ‘Susy’. U większości rodzin stwierdzono istotnie dodatnie efekty SCA dla pojedynczych cech. U trzech rodzin uzyskano istotnie dodatnie efekty SCA dla dwóch lub więcej cech. Są to rodziny otrzymane ze skrzyżowania odmian: ‘Selvik’ בSusy’, ‘Selvik’ בSalsa’ oraz ‘Elianny’ בFilon’.

Celem podjętych badań była ocena wpływu stosowania efektywnych mikroorganizmów, przy zróżnicowanym nawożeniu nawozami typu CRF (o kontrolowanym uwalnianiu składników) jako nawożeniu startowym, na zawartość makroelementów w liściach oraz plonowanie pomidora uprawianego w substracie torfowym. Efektywne mikroorganizmy wpływały istotnie – stosowane zarówno w postaci inokulowania nasion, jak i łącznego inokulowania nasion i opryskiwania roślin – na wzrostu plonu ogólnego i handlowego pomidora (odpowiednio 35,8% i 40%; 44,6% i 35,9%). Dla porównania zastosowanie nawozów CRF wpływało z kolei na istotny wzrost zawartości w liściach: N  (22,3–24,4%), K (13,6–16,6%), Na (25%) przy jednoczesnym obniżeniu zawartości Ca  (9,9–15,7%) i Mg (21,9–23,9%), w porównaniu z kombinacją kontrolą. Biorąc pod uwagę ochronę środowiska naturalnego, bezcelowe jest stosowanie nawożenia startowego w postaci nawozów wolnodziałających w przypadku cyklicznego stosowania fertygacji w uprawie roślin. Ze względu na korzystny wpływ efektywnych mikroorganizmów na plonowanie roślin wydaje się celowe rozważenie ich stosowania w uprawach produkcyjnych.

Konieczność uzyskania zdrowego materiału roślinnego i bardzo niewielki zakres środków ochrony roślin w systemie ekologicznym zmusza do poszukiwania alternatywnych środków produkcji roślinnej. Oceniono Trichoderma asperellum jako stymulator wzrostu, który stosowano poprzez nalistne opryskiwanie w trakcie sezonu wegetacyjnego oraz jego wpływ na występowanie Septoria melissae. Zidentyfikowano także naturalnie występujące grzyby chorobotwórcze zasiedlające melisę lekarską. Doświadczenia poletkowe obejmowały kombinacje dwóch systemów rolniczych (konwencjonalny i ekologiczny) oraz aplikowanie T. asperellum. Mikroorganizm stosowano trzy razy w odstępie jednego miesiąca. Poletka kontrolne były traktowane wodą, nie stosowano chemicznych środków grzybobójczych. Rośliny zielarskie (2- i 3-letnie) oceniano pod kątem ich rozwoju i zdrowotności. W efekcie T. asperellum stosowany jako roztwór wodny o stężeniu 10 g·L^-1 stymulował wzrost roślin, powodując intensywniejszy ich rozwój i w konsekwencji wzrost suchej masy ziela, nie wpływał jednak na zawartość olejku i zwiększenie udziału liści w zielu. Możliwość wykorzystania T. asperellum może być obiecująca, szczególnie dla producentów upraw ekologicznych. Spośród patogenów naturalnie zasiedlających melisę najczęściej identyfikowano Septoria melissae.

Skład populacji mikroorganizmów glebowych zależy od wielu czynników, m.in. od gatunku międzyplonowych roślin okrywowych. Celem badań było określenie składu ilościowego i jakościowego populacji drobnoustrojów glebowych w uprawie marchwi z uwzględnieniem różnego sposobu uprawy roli oraz wykorzystaniem owsa, wyki siewnej i facelii błękitnej jako międzyplonowych roślin okrywowych. Najwięcej bakterii ogółem wystąpiło w glebie, gdzie rośliną okrywową był owies. Najwięcej grzybów ogółem stwierdzono w kontroli. Zastosowanie roślin okrywowych przyczyniło się do zwiększenia liczby antagonistycznych Bacillus spp., Pseudomonas spp., Gliocladium spp., Penicillium spp. i Trichoderma spp. System uprawy roli nie miał istotnego wpływu na liczebność mikroorganizmów w glebie.

Opracowano protokół prowadzenia kultur korzeni wybranych genotypów Daphne z zamiarem stworzenia możliwości testowania ich podatności na Thielaviopsis basicola w warunkach in vitro. Mikropędy Daphne caucasica, D. cneorum, D. jasminea i D. pontica rosły na pożywce mineralnej WPM wzbogaconej o zestaw witamin i aminokwasów z pożywki MS oraz 1,0 mg dm^-3 2iP, 0,1 mg dm^-3 1-NAA, 0,5 g dm^-3 PVP, 0,5 g dm^-3 MES, 0,65 g dm^-3 glukonianu wapnia. Kultury korzeni inicjowano z korzeni przybyszowych regenerowanych w bazalnej strefie mikropędów. Uzyskano silnie proliferujące kultury korzeni zarówno na pożywkach płynnych, jak i zestalonych, wzbogaconych NAA na zróżnicowanym poziomie stężeń. Kultury te okazały się przydatne do prowadzenia testów przesiewowych w warunkach laboratoryjnych, przy czym podatność poszczególnych genotypów była zróżnicowana. Ta stosunkowo prosta metoda może być stosowana w celu szybkiej selekcji genotypów odpornych bądź tolerancyjnych na porażenia patogenami grzybowymi infekującymi organizm roślinny poprzez system korzeniowy.

Rośliny warzywne produkowane w polu na wczesny zbiór są narażone na różne stresowe warunki. Standardowym sposobem traktowania rozsady przed posadzeniem jest hartowanie polegające na obniżaniu temperatury lub ograniczeniu podlewania. Powoduje to uruchomienie mechanizmów obronnych przeciwko stresom. Chłodzenie roślin musi być dostosowane do gatunku, a nawet odmiany rośliny, gdyż ich reakcja może być różnorodna. W niniejszym doświadczeniu prowadzonym w latach 2011–2012 rozsadę brokułu chłodzono przez 1 tydzień lub 2 tygodnie w 6, 10 lub 14°C. Rośliny kontrolne znajdowały się w temperaturze 18°C. Oceniano wpływ tych warunków na średnicę pąków i długość szypułki pąków w kwiatostanie brokułu, jak również średnicę dojrzałych róż i ich masę. Wydłużenie okresu chłodzenia zwiększało długość szypułek pąków kwiatowych. Podobna tendencja została zaobserwowana dla średnicy pąków. Największą średnicę pąków stwierdzono dla roślin chłodzonych temperaturą 10°C, zwłaszcza w stosunku do kontroli, gdzie pączki były o 29% mniejsze. Średnica róży była najmniejsza dla roślin kontrolnych, podczas gdy róże o największej średnicy wykształciły rośliny chłodzone w 6°C przez 2 tygodnie oraz 10°C przez 2 tygodnie, w zależności od roku badań. Chłodzenie rozsady w większości przypadków wpłynęło pozytywnie na masę zebranych róż brokułu, a najcięższe róże były wynikiem chłodzenia roślin w temperaturze 6°C. Znaleziono związek między temperaturami a niektórymi parametrami róż brokułu, co zostało przedstawione za pomocą równań regresji.

Mikropropagacja jest silnym narzędziem rozmnażania wolnych od patogenów roślin ozdobnych na dużą skalę. Badania nad mikropropagacją lewkonii i eustomy są nieliczne. W pracy przedstawiono rzetelną metodę propagacji in vitro dwóch gatunków roślin ozdobnych. Eksplantaty wierzchołków pędów Eustoma grandiflorum oraz Matthiola incana były hodowane na podłożu MS uzupełnionej stężeniami 0; 0,5; 1 i 2 mg·L kwasu naftylooctowego NAA i kinetyny KIN. W przypadku Eustoma grandiflorum liczne pędy otrzymywano równocześnie na podłożu MS uzupełnionym tylko 0,5–1 mg·L KIN. Wierzchołki łodyg na pożywkach uzupełnionych 1 mg·L KIN bez NAA miały najlepszą długość (2,158 cm) i największą liczbę (2,68) pędów. Najwięcej kolanek (8,75) uzyskano na podłożu zawierającym 0,5 mg·L KIN bez NAA. Największą liczbę korzeni (2,55) uzyskano na podłożu uzupełnionym 2 mg·L KIN + 0,5 mg·L NAA. Wierzchołki łodyg wyrosłych na podłożu zwierającym 2 mg·L NAA bez KIN tworzyły największą liczbę narośli. Największą zawartość świeżej masy, suchej masy oraz chlorofilu wyliczono dla roślin wyrosłych na podłożach zawierających odpowiednio 0,5 mg·L KIN bez NAA, 0,5 mg·L KIN + 1 mg·L NAA. 4-tygodniowe rośliny in vitro Matthiola incana uzyskane z mikrowycinków miały udane kiełki i ukorzenienie. Podłoże MS uzupełnione 2 mg·L KIN bez NAA dało najlepszą długość łodyg (1,166 cm) i największą liczbę kolanek (4,64). Po inokulacji wierzchołków łodyg w podłożu zawierającym 2 mg·L NAA bez KIN oraz w podłożu zawierającym kombinację 1 mg·L NAA + 2 mg·L KIN najlepsze wyniki to liczba korzeni (1,85) oraz ich długość (5.2 cm).

We współczesnej hodowli roślin coraz częściej stosowane są techniki biologii molekularnej. W większości wypadków stosuje się metody wykorzystujące amplifikację DNA w łańcuchowej reakcji polimerazy. Celem niniejszej pracy była ocena przydatności markerów RAPD w identyfikacji mieszańców międzygatunkowych w obrębie rodzaju Capsicum. Materiał do badań stanowiły wybrane mieszańce międzygatunkowe (C. frutescens × C. annuum), (C. frutescens × C. chinense) (C. frutescens × C. baccatum) i odpowiednie linie rodzicielskie. Badania prowadzono z udziałem piętnastu 10-nukleotydowych primerów. Wielkość amplifikowanych produktów wahała się w granicach 122–2127 pz, a ich liczba od 3 do 17 w zależnościod primera. Wszystkie 15 primerów pozwoliło na analizę 143 loci, z których 111 było polimorficznych. Analiza elektroforogramóm umożliwiła identyfikację wszystkich analizowanych genotypów oraz potwierdzenie mieszańcowego pochodzenia wszystkich badanych mieszańców. Otrzymano dwa markery RAPD dla mieszańca C. frutescens × C. annuum, dwa dla mieszańca C. frutescens × C. baccatum i pięć markerów dla mieszańca C. frutescens × C. chinense. Otrzymane dane posłużyły do obliczenia dystansu genetycznego między genotypami i konstrukcję dendrogramów.

Celem podjętych badań było określenie następczego wpływu krzemu zawartego w preparacie Actisil Hydro Plus oraz miejsca uprawy na jakość pozbiorczą kokoryczki wielkokwiatowej (Polygonatum multiflorum ‘Variegatum’). Rośliny uprawiano bezpośrednio w polu oraz w nieogrzewanym tunelu foliowym. Preparat zastosowano w formie 6-krotnego oprysku w trzech stężeniach: 0,2; 0,3 i 0,4% w trakcie wegetacji roślin, w odstępach tygodniowych. Kontrolę stanowiły rośliny opryskane wodą destylowaną. Ulistnione pędy ścinano w momencie osiągnięcia dojrzałości morfologicznej, wstawiano do wody destylowanej i umieszczono w kontrolowanych warunkach termiczno-świetlnych: temperatura 21/18ºC (dzień/noc), przy fotoperiodzie 12 h światła/12 h ciemności. Oceniano stan błon cytoplazmatycznych poprzez analizę wypływu elektrolitów i oznaczenie poziomu peroksydacji lipidów błonowych. Przeprowadzono analizy zawartości barwników asymilacyjnych (chlorofilu a + b), proliny, a także określono względną zawartość wody i trwałość pozbiorczą. Dłuższym okresem dekoracyjności charakteryzowały się ulistnione pędy P. multiflorum uprawiane w nieogrzewanym tunelu foliowym, niezależnie od zastosowanego oprysku preparatem Actisil Hydro Plus. Najmniejszą ilością proliny po 30 dniach trwania eksperymentu charakteryzowały się liście pozyskane z roślin uprawianych w tunelu foliowym i opryskiwane roztworem Actisilu Hydro Plus w stężeniu 0,2 i 0,3%. Podczas analizy wykonanej po 30 dniach trwania eksperymentu stwierdzono najefektywniejsze zatrzymanie peroksydacji lipidów błonowych w wariancie, w którym pędy pozyskano z roślin uprawianych w tunelu foliowym i opryskano Actisilem w stężeniu 0,2%. Natomiast uprawa P. multiflorum w tunelu foliowym i oprysk preparatem w stężeniu 0,3%, najkorzystniej zahamowało degradację barwników asymilacyjnych.

Milin (Campsis radicans) to bardzo dekoracyjny krzew, który rozmnaża się wegetatywnie za pomocą sadzonek. Obecnie nie ma informacji dotyczących mikrorozmnażania tej pięknej rośliny. Określenie najlepszej metody dezynfekcji oraz optymalnego rodzaju i stężenia regulatorów wzrostu w pożywce to jedne z najważniejszych czynników udanego mikrorozmnażania. W celu optymalizacji inicjacji oraz rozmnażania w warunkach in vitro C. radicans badano wpływ różnych metod dezynfekcji i terminów pobierania eksplantatów na poziom zakażeń oraz wpływ cytokinin na wzrost i rozkrzewianie pędów milinu. W badaniach wykorzystano następujące cytokininy: benzyloadeninę (BA), izopentenyloadeninę (2-iP) i kinetynę (KIN). Uzyskane wyniki wskazują, że zakażenia to bardzo poważny problem przy inicjacji kultur tkankowych milinu. Najlepsze rezultaty uzyskano, gdy eksplantaty inicjalne były pobierane w maju (wiosną), krótko po rozpoczęciu wegetacji (88% zakażonych kultur). Moczenie fragmentów inicjalnych w mieszaninie Topsin M 500SC oraz streptomycyny przez 12 godzin zmniejszyło procent zakażeń z 100 do 94. Stwierdzono też, że do inicjacji i stabilizacji kultur milinu bardziej nadają się wierzchołki pędów niż węzły. Współczynnik rozmnażania po dwóch pasażach wyniósł 2,6–3,7 dla wierzchołków pędów (w zależności od pożywki) oraz 1,9–2,1 dla węzłów. Cytokininy użyte w doświadczeniu miały znaczący wpływ na rozmnażanie C. radicans. Najwięcej dobrej jakości pędów uzyskano na pożywce zawierającej KIN w stężeniu 2 mg·dm^-3.