Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Hortorum Cultus
(Ogrodnictwo) 2 (1) 2003
Streszczenia
Wybierz numer

TytułWpływ stresu mechanicznego na wymianę gazową oraz wzrost roślin rzodkiewki zwyczajnej i rzepaku jarego
AutorZbyszek K. Blamowski, Władysław Michałek, Irena Rukasz
Strony3–11
Słowa kluczowestres mechaniczny, defoliacja, dekapitacja, wymiana gazowa, wzrost, rzodkiewka, rzepak jary
StreszczeniePokaż streszczenie
Badano wpływ stresu mechanicznego (częściowej defoliacji lub defoliacji i dekapitacji pędu) na wymianę gazową oraz wzrost roślin rzodkiewki i rzepaku jarego będących w fazie rozety. Usuwanie starszych liści zwiększało intensywność transpiracji (E), ale nie miało wpływu na intensywność fotosyntezy netto (Pn). Dekapitacja pędu i defoliacja młodych liści nie wpływała na intensywność Pn rzodkiewki, ale bardzo silnie obniżała Pn roślin rzepaku. Stres zmieniał także wzór dystrybucji asymilatów. W roślinach rzodkiewki asymilaty translokowane były przede wszystkim do hypokotyla, natomiast u rzepaku wykorzystywane były na wzrost liści i korzeni. Uzyskane wyniki świadczą, że stres mechaniczny odgrywa ważną rolę w regulacji stosunku donory/akceptory asymilatów. Wpływa w ten sposób na przebieg wymiany gazowej, dystrybucję asymilatów oraz wzrost roślin. Wszystkie te procesy zależą dodatkowo od rodzaju (donor czy akceptor asymilatów) i wieku uszkodzonych organów oraz od gatunku roślin.
Pokaż

TytułZależność między liczbą cebulek powietrznych w baldachu macierzystym czosnku strzałkującego (Allium sativum L.) a cechami morfologicznymi i jakością wyrosłych z nich roślin
AutorJan Dyduch, Agnieszka Najda
Strony13–19
Słowa kluczoweAllium sativum L, czosnek, cebulki powietrzne, pomiary biometryczne, plonowanie
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem prowadzonych badań było określenie zależności między liczbą cebulek powietrznych w baldachu macierzystym a plonem i cechami morfologicznymi roślin potomnych czosnku ozimego (strzałkującego). Jako materiału sadzeniowego użyto cebulek powietrznych występujących w różnej liczbie w macierzystych baldachach kwiatostanowych (sklasyfikowanych w sześciu grupach liczących: 1–5, 6–10, 11–15, 16–20, 21–25 i 26–30 sztuk w baldachu). Doświadczenia założono jesienią 1998 i 1999 roku, badania agrotechniczne prowadzono w latach 1999 i 2000 w Gospodarstwie Doświadczalnym – Felin AR w Lublinie. W wyniku przeprowadzonych badań i uzyskanych wyników można wnioskować, iż liczba cebulek powietrznych w baldachu macierzystym miała istotny wpływ na badane cechy biometryczne wyrosłych z nich roślin, tj.: wysokość roślin, liczbę liści, masę roślin, masę cebul i plon ząbków, a także masę baldachów kwiatostanowych i plon cebulek powietrznych.
Pokaż

TytułWpływ następczy przedplonowych nawozów zielonych na plonowanie oraz zawartość suchej masy i cukrów w buraku ćwikłowym
AutorRomualda Jabłońska-Ceglarek, Robert Rosa
Strony21–30
Słowa kluczowenawozy zielone, obornik, nawożenie organiczne, burak ćwikłowy, plon, sucha masa, cukry
StreszczeniePokaż streszczenie
Doświadczenie polowe przeprowadzono w latach 1997–2001. Badano wpływ nawozów zielonych na plonowania i wybrane elementy wartości odżywczej buraka ćwikłowego. Stosowano dwie formy użytkowania przedplonów – całą biomasę i resztki pozbiorowe. Działanie plonotwórcze nawozów zielonych porównano z dawką obornika 25 t·ha-1 i uprawą bez nawożenia organicznego. Buraki ćwikłowe uprawiano w trzecim roku po nawożeniu organicznym. Nawozy zielone wpłynęły korzystnie na plonowanie buraków ćwikłowych. Najwyższy ich plon ogólny i plon handlowy uzyskano po przyoraniu owsa oraz mieszanek wyki z peluszką i wyki z owsem. Najwięcej suchej masy zawierały buraki uprawiane po przyoraniu peluszki. Najbogatsze w cukry były buraki uprawiane po mieszance wyki z owsem i peluszką oraz po peluszce.
Pokaż

TytułNawożenie organiczne i wapnowanie gleby a zawartość ołowiu w warzywach
AutorJolanta Franczuk, Romualda Jabłońska-Ceglarek, Robert Rosa, Anna Zaniewicz-Bajkowska
Strony31–45
Słowa kluczowemetale ciężkie, ołów, nawożenie organiczne, wapnowanie gleby, warzywa, kapusta głowiasta biała, burak ćwikłowy, sałata krucha
StreszczeniePokaż streszczenie
Badano wpływ nawożenia organicznego oraz wapnowania na zawartość ołowiu w glebie i warzywach. W pierwszym roku po nawożeniu i wapnowaniu uprawiano kapustę głowiastą białą, w drugim burak ćwikłowy, a w trzecim sałatę kruchą. Nawożenie organiczne stosowano w postaci: obornika (60 t·ha-1), słomy żytniej (4 t·ha-1) oraz żyta i wyki ozimej uprawianych na zielony nawóz jako międzyplony ozime. Glebę wapnowano nawozem wapniowym węglanowym zwyczajnym w dawce 1,5 t CaO·ha-1. W pierwszym roku po nawożeniu organicznym obniżenie, w porównaniu do kontroli, zawartości w glebie ołowiu rozpuszczalnego uzyskano, stosując nawożenie słomą żytnią, obornikiem i żytem. Najkorzystniej na obniżenie zawartości ołowiu w kapuście wpłynęło nawożenie obornikiem i żytem ozimym. Wapnowanie gleby w pierwszym roku po jego zastosowaniu nie wpływało w sposób istotny na ilość ołowiu rozpuszczalnego w glebie. Następczy wpływ nawożenia organicznego na zawartość w glebie ołowiu rozpuszczalnego oraz na zawartość ołowiu w warzywach stwierdzono tylko w drugim roku po jego zastosowaniu. Najkorzystniej na obniżenie zawartości ołowiu rozpuszczalnego w glebie oraz jego zawartości w burakach ćwikłowych wpłynęło nawożenie wyką ozimą i żytem. Wapnowanie gleby nie miało istotnego wpływu na zawartość ołowiu w warzywach.
Pokaż

TytułWpływ przemiennego fotoperiodu na kwitnienie gałązkowych odmian chryzantem uprawianych pod osłonami
AutorMarek Jerzy
Strony47–54
Słowa kluczoweDendranthema grandiflora, odmiany gałązkowe, przerwa w zaciemnianiu roślin, uprawa pod osłonami, opóźnienie kwitnienia
StreszczeniePokaż streszczenie
W sterowanej uprawie gałązkowych odmian chryzantem stosowano pięciodniową przerwę w zaciemnianiu roślin (SDI). Uzyskano znaczne polepszenie jakości roślin przy równoczesnym opóźnieniu ich kwitnienia. W uprawie prowadzonej pod folią w okresie lata, opóźnienie kwitnienia było największe i wynosiło 21–26 dni; w uprawie jesiennej – zaledwie 5–6 dni.
Pokaż

TytułOddziaływanie Zaprawy Oxafun T na skład ilościowy i jakościowy mikroorganizmow ryzosferowych fasoli wielokwiatowej oraz soi
AutorAlina Pastucha
Strony55–64
Słowa kluczowefasola wielokwiatowa, soja, mikroorganizmy ryzosferowe, Zaprawa Oxafun T
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania prowadzono w latach 2000–2002 w Gospodarstwie Doświadczalnym w Czesławicach k.Nałęczowa na polu monokultury fasoli wielokwiatowej oraz soi.. Przedmiotem badań była gleba ryzosferowa wymienionych gatunków roślin. Doświadczenie dla każdej rośliny obejmowało po 2 kombinacje, tj. z zaprawianiem nasion Zaprawą Oxafun T oraz bez zaprawiania nasion (kontrolę). Wyniki analizy mikrobiologicznej gleby ryzosferowej fasoli wielokwiatowej i soi wykazały, że z roślin wyrosłych z nasion zaprawianych Zaprawą Oxafun T uzyskiwano zawsze większą ogólną liczbę kolonii bakterii, Bacillus spp. i Pseudomonas spp., a mniejszą liczbę kolonii grzybów, aniżeli w kombinacji kontrolnej. W glebie ryzosferowej fasoli występowało znacznie więcej bakterii, a mniej kolonii grzybów w porównaniu do gleby ryzosferowej soi. Spośród uzyskanych mikroorganizmów saprotroficznych liczniejszą grupę antagonistycznych bakterii i grzybów uzyskano z gleby ryzosferowej fasoli wielokwiatowej aniżeli soi. Bez względu na gatunek rośliny znacznie więcej antagonistycznych bakterii i grzybów wystąpiło w kombinacji z Zaprawą Oxafun T w porównaniu do kontroli. Gatunek rośliny, a także wprowadzenie do gleby Zaprawy Oxafun T wraz z nasionami miało istotny wpływ na skład ilościowy i jakościowy populacji mikroorganizmów glebowych.
Pokaż

TytułWpływ mikroorganizmów fyllosferowych na zdrowotność organów nadziemnych soi (Glycine max (L.) Merrill)
AutorElżbieta Patkowska
Strony65–71
Słowa kluczowefyllosfera, soja, mikroorganizmy antagonistyczne, grzyby patogeniczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania przeprowadzono w latach 1998–2000 na roślinach soi odmiany ‘Polan’. Przedmiotem badań były liście i strąki soi, które poddano analizie mikrobiologicznej i mikologicznej. Z chorych organów soi znacznie częściej, aniżeli ze zdrowych, uzyskiwano bakterie i grzyby. W wyniku analizy mikologicznej liści i strąków soi uzyskano 778 izolatów grzybów. W obrębie grzybów chorobotwórczych najczęściej wyosobnianymi okazały się Fusarium spp. i Phomopsis sojae, bowiem ich udział stanowił odpowiednio 17,5% i 7,8% wszystkich grzybów. Natomiast spośród grzybów saprotroficznych izolowano m.in. gatunki z rodzajów Acremonium, Cladosporium, Gliocladium, Penici- llium i Trichoderma oraz Aureobasidium pullulans i Epicoccum purpurascens. Ponadto z porażonych organów soi izolowano około czterokrotnie mniej mikroorganizmów antagonistycznych (Bacillus spp., Pseudomonas spp., Gliocladium spp., Penicillium spp., Trichoderma spp.), aniżeli ze zdrowych.
Pokaż

TytułRozmnażanie piwonii chińskiej (Paeonia lactiflora Pall.) za pomocą odkładów pionowych
AutorMieczysław Czekalski, Marek Jerzy
Strony73–83
Słowa kluczowePaeonia lactiflora – odmiany, rozmnażanie, odkłady pionowe
StreszczeniePokaż streszczenie
Nasady młodych, wyrastających pędów traktowano preparatem Ukorzeniacz B2, stymulującym rozwój korzeni przybyszowych. Następnie wokół pędów usypano kopczyki z mieszanki torfu wysokiego i gleby ogrodowej. W miarę wzrostu pędów kopczyki podwyższano do ostatecznej wysokości 25 cm. Po jednym okresie wegetacyjnym odcięto ukorzenione odkłady z połowy roślin kopczykowanych, a po dwóch okresach wegetacyjnych – z pozostałych roślin. Oceniono jakość ukorzenionych odkładów, a wiosną 1998 i 1999 roku wyrosłe z nich nowe rośliny. Pędy piwonii kopczykowane w ciągu jednego okresu wegetacyjnego ukorzeniły się przeciętnie w 85,2%, a kopczykowane dwa okresy wegetacyjne – w 75%. Lepszą jakością ukorzenienia charakteryzowały się odkłady dwuletnie. Z wszystkich ukorzenionych odkładów, niezależnie od czasu trwania kopczykowania nowe rośliny rozwinęły się u odmian ‘Avelanche’, ‘Lady Dormouth’ i ‘Reine Hortense’. Odmiany te oraz inne, których odkłady ukorzeniły się w przeszło 70%, tj. ‘Baroness Schröder’, ‘La Rosi?re’, ‘Marechal McMahon’, ‘Monsieur Jules Elie’, ‘Profesor Wóycicki’, ‘Thér?se’ i ‘Ursynów’ można rozmnażać za pomocą odkładów pionowych.
Pokaż

TytułWpływ kwasu giberelinowego na jakość ciętych liści cantedeskii elliota (Zantedeschia elliottiana /W. Wats./ engl.)
AutorBeata Janowska, Marek Jerzy
Strony85–94
Słowa kluczowecantedeskia Elliota, kwas giberelinowy, cięte liście, jakość
StreszczeniePokaż streszczenie
W latach 2000–2001 w Katedrze Roślin Ozdobnych AR w Poznaniu przeprowadzono doświadczenia mające na celu określenie wpływu kwasu giberelinowego na pozbiorczą jakość liści dwóch odmian cantedeskii Elliota o żółtych pochwach kwiatostanowych – ‘Florex Gold’ i ‘Black Magic’. Liście kondycjonowano i przechowywano. Kondycjonowanie w wodnych roztworach Gibrescolu o stężeniu 100, 200 i 300 mg·l-1 trwało 20 h. Do kondycjonowania wykorzystano Gibrescol zawierający 98% kwasu giberelinowego (GA3). Następnie liście umieszczano w wodzie lub w roztworach przechowujących: cytrynianie 8-hydroksychinoliny (8HQC) i siarczanie 8-hydroksychinoliny (8HQS) w równych stężeniach – 200 mg·l-1. Jakość pozbiorczą liści określano w pomieszczeniu o temperaturze 18-20ºC, przy 12-godzinnym fotoperiodzie i świetle jarzeniowym o natężeniu promieniowania kwantowego 25 ?mol·m-2·s-1, a wilgotność względną powietrza utrzymywano na poziomie 70%. W trakcie przechowywania liście stopniowo traciły walory dekoracyjne. Malała ich masa, zasychały wierzchołki i brzegi blaszek liściowych. Redukcji uległa długość ogonków liściowych. Przechowywanie liści w roztworach cytrynianu 8-hydroksychinoliny i siarczanu 8-hydroksychinoliny wpływało niekorzystnie na ich jakość.
Pokaż

TytułMszyce występujące na Cornus alba L.
AutorBożenna Jaśkiewicz
Strony95–110
Słowa kluczowemszyce, Anoecia corni (F.), Aphis salicariae Koch, krzewy Cornus alba L., miejskie tereny zielone
StreszczeniePokaż streszczenie
Badania prowadzono na krzewach Cornus alba L. w latach 1999–2001 na terenie zieleni miejskiej w Lublinie (stanowisko przyuliczne A i parkowe B). Ustalono, że krzewy C. alba są roślinami żywicielskimi dla dwóch gatunków mszyc: Anoecia corni (F.) i Aphis salicariae Koch. Dominującym gatunkiem w latach badań na stanowisku A i B była mszyca A. corni, najliczniej wystąpiła w roku 2000. Liczebność mszyc A. corni na stanowisku A była wyższa w roku 1999, w pozostałych latach badań jej liczebność na obydwu stanowiskach była porównywalna. Natomiast mszyce A. salicariae liczniej wystąpiły w roku 1999 na stanowisku B. Wyraźny wpływ na dynamikę liczebności mszyc miały warunki pogodowe. Po łagodnej zimie i ciepłej wiośnie mszyce występowały liczniej. Temperatury powyżej 30ºC i opady typu burzowego oraz jesienne przymrozki hamowały rozwój populacji. Niewielki wpływ na ograniczenie liczebności mszyc miały afidofagi. Dekoracyjność krzewów znacznie obniżała A. corni, zwłaszcza jesienią.
Pokaż

TytułŻywotność pyłku i wiązanie nasion u wybranych odmian truskawki (Fragaria × ananassa Duch.)
AutorElżbieta Kaczmarska
Strony111–116
Słowa kluczoweżywotność pyłku, nasiona, rentgenogramy, Fragaria × ananassa Duch.
StreszczeniePokaż streszczenie
Badano żywotność pyłku 11 odmian truskawki (Fragaria × ananassa Duch.) zróżnicowanych pod względem wrażliwości fotoperiodycznej. Średnia zawartość płodnego pyłku u odmian stale owocujących (‘Ostara’, ‘Mara des Bois’, ‘Geneva’, ‘Rapella’) wynosiła 28,5% i pozostawała na tym poziomie podczas całego okresu kwitnienia. U odmian niewrażliwych na długość dnia (‘Selva’, ‘Tango’, ‘Irvine’, ‘Evita’) udział płodnego pyłku zmniejszył się o 35,2% w trzeciej dekadzie czerwca i lipca w porównaniu z terminem majowym. Przeprowadzono również rentgenograficzną analizę wypełnienia nasion u 5 odmian truskawki. Wyniki doświadczenia wskazują na ścisłą zależność pomiędzy płodnością pyłku a wypełnieniem nasion.
Pokaż

TytułOcena jakości owoców trzech krajowych odmian patisona
AutorJoachim Falkowski, Monika Grzeszczuk, Barbara Jakubowska
Strony117–123
Słowa kluczowepatison, jakość owoców, wartość odżywcza, krajowe odmiany
StreszczeniePokaż streszczenie
Streszczenie: W latach 2001–2002 w Katedrze Technologii Rolnej i Przechowalnictwa Akademii Rolniczej w Szczecinie przeprowadzono badania mające na celu ocenę jakości i wartości odżywczej trzech krajowych odmian patisona. Owoce sałatkowe badanych w doświadczeniu odmian patisona charakteryzowały się istotnie większą masą oraz pionową i poziomą średnicą, w porównaniu z owocami deserowymi. Skład chemiczny owoców różnił się istotnie w zależności od odmiany i wielkości zbieranych owoców. Spośród badanych odmian patisona największą zawartością suchej masy, cukrów ogółem i witaminy C charakteryzowała się odmiana ‘Disco’, a azotu ogólnego i białka ogółem – odmiana ‘Gagat’. Największą zawartość popiołu stwierdzono w owocach odmiany ‘Polo F1’. Owoce deserowe charakteryzowały się istotnie większą zawartością suchej masy, cukrów ogółem, witaminy C, azotu ogólnego, białka ogółem oraz popiołu, w porównaniu z owocami sałatkowymi.
Pokaż