Acta Scientiarum Polonorum

Czasopismo naukowe założone w 2001 roku przez polskie uczelnie rolnicze

| Informacje | Recenzenci | Rada Programowa | Rady naukowe | Adresy redakcji | Serie | Wymogi edytorskie | Wzorcowy artykuł | Warunki publikacji | Procedura recenzowania | Prenumerata | Streszczenia | Szukaj | Statystyki |
Hortorum Cultus
(Ogrodnictwo) 11 (5) 2012
Streszczenia
Wybierz numer

TytułJakość owoców, zawartość fenoli oraz zdolność przeciwutleniająca nowych odmian moreli z Serbii
AutorIvan Glišić, Nebojša Milošević, Tomo Milošević, Jelena Mladenović
Strony3–15
Słowa kluczowekwasowość, profile chemiczne, HPLC, Prunus armeniaca L., rozpuszczalne ciała stałe
StreszczeniePokaż streszczenie
Eksperyment założono w sadzie morelowym w pobliżu Cacak (Zachodnia Serbia) w latach 2010 i 2011. W niniejszej pracy chcieliśmy określić własności fizyczno-chemiczne, zawartość fenoli oraz zdolność przeciwutleniającą trzech nowych odmian serbskich (‘Aleksandar’, ‘Biljana’, ‘Vera’) szczepionych na siewce Myrobalan. Wyniki wskazały, że cechy fizyczno-chemiczne znacząco różniły się pomiędzy odmianami. Podobnie, całkowita zawartość fenoli i flawonoidów oraz zdolność przeciwutleniająca w znacznym stopniu zależy od odmiany. Generalnie nowe odmiany serbskie miały lepiej ocenione własności niż roślina kontrolna (‘Hungarian Best’), oprócz masy pestki, zwięzłości owocu, wilgotności i całkowitej zawartości fenoli. Najwyższe wartości całkowitej zawartości fenoli i flawonoidów stwierdzono u odmiany ‘Aleksandar’, podczas gdy najwyższa zdolność przeciwutleniająca została zanotowana u odmiany ‘Vera’. Ostatecznie nowe odmiany serbskie można polecić do sadzenia w podobnych warunkach i programach hodowli moreli.
Pokaż

TytułOcena wzrostu oraz fizycznych i chemicznych właściwości owoców nektaryny [Prunus persica var. nectarina (Ait.) Maxim.] po zbiorze
AutorIvan Glišić, Nebojša Milošević, Tomo Milošević
Strony17–30
Słowa kluczoweskład chemiczny, zwięzłość miąższu, masa owocu, kształt owocu, system wysokiej gęstości sadzenia, nektaryna
StreszczeniePokaż streszczenie
Przeprowadzono trzyletnie badanie porównawcze nad terminem kwitnienia i zbioru oraz własności fizycznych i składu chemicznego owoców sześciu odmian nektaryny uprawianych systemem wysokiej gęstości sadzenia w warunkach zachodnioserbskich. Stwierdzono wysoką różnorodność odmian oraz w obrębie każdej odmiany. Stwierdzono istotne różnice we wszystkich analizowanych własnościach. Z roku na rok obserwowano odmienności w terminach kwitnienia i zbioru, długości wzrostu owoców, zawartości rozpuszczalnych ciał stałych, masie oraz zwięzłości owoców. Na podstawie ocenianych danych najlepszą wydajność owoców zarejestrowano u ‘Caldesi 2000’ oraz ‘Syrio’ uprawianych według systemu wysokiej gęstości sadzenia (HDP) na ciężkiej glebie. Przeciwnie, słabe własności fizyczno-chemiczne obserwowano u ‘Mayfire’, zwłaszcza zaś u ‘Nectared 4’. Ocena ta może pomóc w wyborze zestawu odmian nektaryny z lepszymi właściwościami owoców, które w naszych warunkach uprawy można wskazać u odmian: ‘Caldesi 2000’, ‘Syrio’, niekiedy u ‘Weinberger’ oraz ‘Fantasia’.
Pokaż

TytułStruktura plonu i cechy technologiczne owoców kilku odmian papryki słodkiej pochodzących ze zbioru jednorazowego
AutorMaria Kosior, Renata Nurzyńska-Wierdak, Ewa Rożek
Strony31–41
Słowa kluczoweCapsicum annuum L. var. macrocarpum, odmiana, plon handlowy
StreszczeniePokaż streszczenie
Papryka słodka Capsicum annuum L. var. macrocarpum jest cennym warzywem z rodziny psiankowatych. Wzrost zainteresowania uprawą papryki na polu wynika z większego zapotrzebowania przemysłu przetwórczego na to warzywo. Główne kierunki przetwarzania papryki to konserwowanie i mrożenie. Ze względu na długi okres wegetacji i duże wymagania termiczne tego gatunku podstawowym problemem w uprawie polowej papryki w Polsce jest uzyskanie jak największej ilości owoców w pełni wybarwionych. Podczas badań przeprowadzonych w latach 2009–2010 oceniono wielkość i jakość plonu kilku odmian papryki słodkiej najczęściej obecnie uprawianych na Lubelszczyźnie z przeznaczeniem do przemysłu przetwórczego. Zbiór owoców przeprowadzono jednorazowo. Określono wielkość plonu handlowego i jego strukturę uwzględniającą fazy wybarwienia owoców oraz podstawowe cechy technologiczne owoców, takie jak masa, grubość perykarpu, udział łożyska w masie owocu i wydajność technologiczna. Najplenniejszymi odmianami były ‘Socrates F1’, ‘King Arthur F1’ i ‘Red Knight F1’. Największy plon owoców czerwonych oraz owoce o największej masie uzyskano u odmian ‘Red Knight F1’ i ‘King Arthur F1’. Średnio dla porównywanych odmian owoce czerwone stanowiły 50,8% plonu handlowego. Wśród odmian hodowli krajowej ‘Caryca F1’ wyróżniała się grubym perykarpem i dużym udziałem łożyska w masie owocu. Wydajność technologiczna owoców ocenianych odmian kształtowała się w granicach 83,5–91,7%.
Pokaż

TytułWpływ chlorków na zawartość składników pokarmowych w owocach pomidora szklarniowego (Lycopersicon esculentum Mill.) uprawianego w wełnie mineralnej
AutorTomasz Górniak, Andrzej Komosa
Strony43–53
Słowa kluczowechlor, pożywka, fertygacja, żywienie roślin, wartość biologiczna
StreszczeniePokaż streszczenie
Chlor odgrywa ważną rolę w procesach fizjologicznych i biochemicznych roślin. Ma istotny wpływ na wartość biologiczną plonu. W doświadczeniu I (2004–2005) badano wpływ chlorków w stężeniach 15, 30, 60 i 90 mg Cl·dm-3 natomiast w doświadczeniu II (2006) wpływ stężeń 30, 60 i 90 i 120 mg Cl·dm-3 w pożywkach na zawartość składników pokarmowych i niektóre chemiczne parametry jakościowe owoców pomidora szklarniowego odmiany ‘Grace”, uprawianego w wełnie mineralnej. Wykazano, że wzrastające poziomy chlorków w pożywkach zwiększały zawartość chloru w owocach. Przy wyższych zawartościach chlorków w pożywkach, wynoszących 90 i 120 mg Cl·dm-3, a tym samym chloru w owocach, następowało obniżenia zwartości azotu i wzrost zawartości potasu w owocach. Powyżej 90 mg Cl·dm-3 w pożywkach zwiększała się zawartość kwasu α-askorbinowego i obniżała zawartość cukrów redukujących. Nie stwierdzono wpływu chlorków na zawartość azotanów, azotynów i β-karotenu. Wykazano natomiast tendencję do obniżania się zawartości suchej masy w owocach przy stężeniach równych i wyższych od 90 mg Cl·dm-3 pożywki w stosunku do zawartości 15–30 mg Cl·dm-3. Nie stwierdzono istotnego wpływu wpływu chlorków na zawartość P, Ca, Mg, S, Na, Fe, Mn, Zn, Cu i B w owocach pomidora.
Pokaż

TytułSkuteczność Candida melibiosica w kontroli pozbiorowych chorób grzybowych marchwi (Daucus carota L.)
AutorBeata Hetman, Monika Kordowska-Wiater, Anna Wagner
Strony55–65
Słowa kluczowebiokontrola, drożdże antagonistyczne, grzyby fitopatogenne
StreszczeniePokaż streszczenie
Streszczenie Kontrola biologiczna z użyciem antagonistycznych drożdży jest jedną z najbardziej obiecujących metod ochrony pozbiorowej owoców i warzyw. Celem badań była ocena potencjału drożdży Candida melibiosica do biokontroli wzrostu Botrytis cinerea, Alternaria alternata i A. radicina, grzybów chorobotwórczych dla korzeni marchwi i wyjaśnienie możliwego sposobu działania tego antagonistycznego mikroorganizmu. Badano zdolność drożdży do hamowania wzrostu grzybów in vitro, produkcji związków lotnych i enzymów litycznych (β-glukanazy i chitynazy) oraz ochrony zakażonych korzeni marchwi. Gatunek C. melibiosica ograniczał wzrost B. cinerea na podłożu PDA o 25,9%, a na agarze brzeczkowym o 33,3%, natomiast słabo ograniczał wzrost A. radicina i w ogóle nie oddziaływał na A. alternata. Drożdże na agarze brzeczkowym produkowały związki lotne działające przeciwko B. cinerea i A. radicina. Wytwarzały β-glukanazę i chitynazę z aktywnościami wynoszącymi odpowiednio 34,0–232,86 U · cm-3 i 20,74–43,7 U · cm-3. Zastosowanie drożdży na korzeniach marchwi przed inokulacją grzybami zredukowało na nich rozwój choroby podczas przechowywania.
Pokaż

TytułMorfologiczna i jakościowa charakterystyka koszyczków karczocha (Cyanara scolymus L.) odmian ‘Symphony’ i ‘Madrigal’ w zależności od ich wzrostu
AutorJan Dyduch, Robert Gruszecki, Andrzej Sałata
Strony67–80
Słowa kluczowekoszyczki, wzrost, dno kwiatostanowe, okrywy, skład chemiczny, Symphony, Madrigal
StreszczeniePokaż streszczenie
Karczoch jest powszechnie uprawianym warzywem w rejonie śródziemnomorskim. Warzywo to uprawia się dla świeżego nierozwiniętego koszyczka. Ze względu na wysokie wymagania termiczne karczoch w Polsce uprawiany jest jako roślina jednoroczna. W latach 2007–2009 przeprowadzono badania dotyczące określenia optymalnej dojrzałości koszyczków do zbioru. Bezpośrednio po zbiorze w celu określenia fazy rozwojowej koszyczka mierzono wysokość pąka kwiatowego na dnie kwiatostanowym w środkowej jego części. Określano masę jednostkową każdego koszyczka, stopień odchylenia listków okryw zewnętrznych, zawartość suchej masy, kwasu L-askorbinowego, białka ogółem, włókna surowego i cukrów ogółem w całych koszyczkach i jego frakcjach: dnie kwiatostanowym i okrywach koszyczka. Stwierdzono, że wielkość pąków kwiatowych na osi kwiatostanowej koszyczka jest związana z rozwojem rośliny oraz ze zmieniającymi się warunkami środowiska. Część jadalna karczochów, dno kwiatostanowe zawierało więcej suchej masy i było zasobniejsze w cukry ogółem, kwas L-askorbinowy, białko ogółem a mniej zasobne we włókno surowe w porównaniu z okrywami wewnętrznymi koszyczka. Wzrostowi wysokości pąków kwiatowych na dnie kwiatostanowym towarzyszył wzrost zawartości suchej masy, włókna surowego oraz cukrów ogółem w koszyczkach i jego frakcjach. Wydłużaniu pąków kwiatowych w środkowej części kwiatostanu towarzyszyło zmniejszanie się zawartość białka ogólnego w całych koszyczkach oraz w listkach okryw koszyczka przy jednoczesnym wzroście zawartości tego składnika w dnie kwiatostanowym. Stwierdzono, że wielkość pąków kwiatowych skorelowana była ujemnie z zawartością kwasu L-askorbinowego, gdyż wraz ze wzrostem wysokości pąków na dnie kwiatostanowym zmniejszała się zawartość kwasu L-askorbinowego w całych koszykach i jego frakcjach. Otrzymane wyniki wskazują, że stopień odchylenia listków okryw koszyczka może być wskaźnikiem selekcyjnym w określaniu dojrzałości do zbioru. U odmiany Symphony dno kwiatostanowe koszyczka zawierało więcej suchej masy, białka ogółem oraz mniej cukrów ogółem niż u odmiany Madrigal. Koszyczki odmiany Symphony i Madrigal były zasobne w kwas L-askorbinowy i włókno surowe.
Pokaż

TytułMikrorozmnażanie i wpływ kultur in vitro na rozwój regenerantów Cirsium panonicum (L. F.) link
AutorAgnieszka Dąbrowska, Alina Trejgell, Andrzej Tretyn
Strony81–90
Słowa kluczowewierzchołki pędów, ukorzenianie, aklimatyzacja, kwitnienie
StreszczeniePokaż streszczenie
Cirsium pannonicum jest gatunkiem objętym ochroną w Polsce. Źródłem zagrożenia są zarówno spontaniczne sukcesyjne zmiany roślinności prowadzące do zarastania muraw kserotermicznych, jak i działalność człowieka. W celu zachowania gatunku wymagane jest stosowanie aktywnych metod ochrony. Mikrorozmnażanie kulturze in vitro może być jednym z przydatnych narzędzi aktywnej ochrony tego gatunku. Celem niniejszej pracy było opracowanie efektywnego systemu rozmnażania in vitro Cirsium pannonicum i porównanie cech morfologicznych i zdolności do kwitnienia roślin uzyskanych poprzez mikrorozmnażanie i z nasion. Izolowane z 10-dniowych siewek wierzchołki pędów były kultywowane na pożywce uzupełnionej o: 6-benzyloaminopurynę (BA), kinetynę (KN) lub zeatynę (ZEA) w stężeniu 1,0, 2,0 lub 3,0 mg.L-1 w kombinacji z kwasem naftalenooctowym (NAA; 0,1 mg.L-1). Najwyższy odsetek eksplantatów wykazujących organogenezę pędów (93,6%) i wskaźnik namnażania pędów 2,8 pędu/eksplantat uzyskano na pożywce zawierającej 2,0 mg.L-1 BA i 0,1 mg.L-1 NAA. W kolejnych pasażach odnotowano średnio 3,3 pędów pachwinowych na eksplantat na pożywce MS z 3,0 mg.L-1 BA, różnice nie były statystycznie istotne. Najlepsze ukorzenianie 86,1% zaobserwowano na pożywce 1/2 MS. Regeneranty tworzyły typowe dla gatunku rozety liściowe i pędy kwiatostanowe. Jednak, w porównaniu z roślinami kontrolnymi rozwijającymi się z nasion, pędów było mniej, były one krótsze i zawierały większą liczbę koszyczków na pojedynczym pędzie. W pierwszym roku po aklimatyzacji do warunków polowych zakwitło około 64% osobników. Podczas kolejnych lat kwitły wszystkie rośliny w typowym dla gatunku okresie. Kwiaty były płodne, a nasiona żywotne
Pokaż

TytułSkład chemiczny olejku eterycznego z pąków i liści leszczyny uprawnej (Corylus L.)
AutorMagdalena Gantner, Agnieszka Najda
Strony91–100
Słowa kluczoweSłowa kluczowe: Corylus L., substancje aromatyczne, monoterpeny, analiza GC/MS, części anatomiczne
StreszczeniePokaż streszczenie
Porównano skład jakościowy i ilościowy olejku eterycznego otrzymanego metodą bezpośredniej destylacji z parą wodną z pąków i liści roślin uprawnej leszczyny wielkoowocowej. Do badań użyto pąków, których zbiór przeprowadzono w okresie bezlistnym, tj. w kwietniu, natomiast liści w czerwcu 2006 r. Określono profil właściwości fizykochemicznych uzyskanych olejków, tj. gęstość d20 (g ∙ ml), współczynnik załamania światła i skręcalność optyczną. Metodą chromatografii gazowej/spektrometrii masowej stwierdzono obecność 43 związków w pąkach, z których zidentyfikowano 35 oraz 42 związków w liściach, z których zidentyfikowano 37. Głównymi składnikami badanych olejków eterycznych były węglowodory i alkohole monoterpenowe. Dominującym związkami w kompozycji olejku z pąków były: nerol (20,6%), myrtenol (19,5%), α-kamfolenol (4,7%) i p-cymen (3,7%). Natomiast głównymi składnikami olejku z liści leszczyny były: nerol (13,0%), myrtenol (9,4%), α-kamfolenol (9,0%), mentol (6,7%), geraniol (4,8%) i limonen (3,9%). Stwierdzono różnice jakościowe pomiędzy składnikami olejków obu badanych surowców.
Pokaż

TytułOcena jakości i przydatności przetwórczej wybranych polskich odmian marchwi
AutorStanisław Cebula, Aneta Grabowska, Andrzej Kalisz, Agnieszka Sękara
Strony101–112
Słowa kluczoweDaucus carota, przetwórstwo, karotenoidy
StreszczeniePokaż streszczenie
Celem badań była morfologiczna i biochemiczna charakterystyka oraz ocena przydatności przetwórczej odmian marchwi ‘Askona F1’, ‘DZE II F1’, ‘Galicja F1’, ‘Karioka F1’, ‘Karotan’, ‘Rumba F1’, ‘Afro F1’, ‘Broker F1’, ‘Kongo F1’ i ‘Korund F1’. Badania przeprowadzono na Uniwersytecie Rolniczym w Krakowie w latach 2009 i 2010. Analiza cech morfologicznych korzeni pozwoliła na stwierdzenie, że badane odmiany są przydatne do mechanicznego zbioru. Na podstawie analizy parametrów biochemicznych korzeni wytypowano odmiany o wysokiej wartości biologicznej i małej tendencji do akumulacji azotanów. Mrożoną kostkę najlepszej jakości, o najmniejszym wycieku wirówkowym, otrzymano z korzeni odmian ‘Karioka F1’, ‘Rumba F1’ i ‘Askona F1’. Odmiany ‘Karioka F1’ i ‘Korund F1’ cechowała najlepsza przydatność do produkcji suszu, oceniona na podstawie wartości współczynnika rehydratacji. Parametry charakteryzujące jakość minimalnie przetworzonej kostki marchwiowej były skorelowane z cechami morfologicznymi i biochemicznymi korzeni. Zaproponowano równania predykcji pozwalające prognozować parametry charakteryzujące jakość minimalnie przetworzonej marchwi jako funkcję niezależnych morfologicznych i biochemicznych zmiennych.
Pokaż

TytułWpływ Betoksonu Super i nawozów na skład chemiczny owoców i liści jagody kamczackiej
AutorTomasz Lipa, Iwona Szot
Strony113–125
Słowa kluczoweLonicera caerulea var. kamtschatica, wielkość i jakość plonu, skład chemiczny liści
StreszczeniePokaż streszczenie
Streszczenie: Celem doświadczenia było zbadanie reakcji jagody kamczackiej odmian: ‘Atut’ i ‘Duet’ na działanie Betoksonu Super i nawozów. Doświadczenie przeprowadzono w latach 2004–2007 na trzyletnich roślinach rosnących na glebie gliniastej. Bormax zastosowano dwukrotnie w czasie kwitnienia i jeden raz po zbiorze w stężeniu 0,2%. Saletrą wapniową nawożono doglebowo w kwietniu w dawce 50 kg · ha -1. Betokson Super 050 SL aplikowano dolistnie dwukrotnie w czasie kwitnienia, w stężeniu 0,1%. Kombinacje 5 i 6 stanowiły połączenie zastosowania saletry wapniowej i Bormaxu oraz saletry wapniowej i Betoksonu Super. Rośliny nietraktowane preparatami chemicznymi stanowiły kontrolę. Nawożenie borem istotnie zwiększyło w owocach zawartość antocyjanów i kwasu askorbinowego. Owoce jagody kamczackiej są bogate w antocyjany i kwas askorbinowy, przez co jako najwcześniej dojrzewające w naszych warunkach klimatycznych, mogą stanowić cenne źródło tych substancji w żywieniu człowieka. Doglebowe nawożenie saletrą wapniową spowodowało istotne obniżenie poziomu fosforu w liściach, jednakże rośliny nie wykazywały objawów jego niedoboru. Opierając się na wynikach doświadczenia dotyczących wysokiego plonu i jakości owoców można polecać nawożenie roślin jagody kamczackiej saletrą wapniową, Bormaxem jak również traktowanie Betoksonem Super. Wyraźne różnice w plonowaniu i cechach liści wskazują, że obie badane odmiany są genetycznie odległe.
Pokaż

TytułWybrane elementy biologii i morfologii różeńca górskiego w południowo-wschodniej Polsce
AutorBarbara Kołodziej, Danuta Sugier
Strony127–142
Słowa kluczoweRhodiola rosea, stadia rozwojowe, charakterystyka roślin, wiek roślin
StreszczeniePokaż streszczenie
Rhodiola rosea jest wieloletnią rośliną leczniczą o cennym działaniu frmakologicznym. Jego surowiec – kłącza i korzenie zbierane są ze stanu naturalnego, jednak ze względu na intensywny zbiór, populacje naturalne są bardzo zagrożone. Dlatego też poznanie biologii i zmienności cech różeńca i wprowadzenie tego gatunku do uprawy jest bardzo ważne. Celem niniejszych badań było przedstawienie biologii i morfologii roślin w ciągu siedmiu kolejnych latach uprawy w południowo-wschodniej części Polski. Wyniki badań wskazują, że tempo wzrostu i rozwoju różeńca w południowo-wschodniej Polsce nie różniły się od obserwowanych w innych częściach Europy, ale był szybsze niż obserwowane w stanie dzikim w górach Ałtaju. Pełny cykl rozwojowy roślin odbywał się w każdym badanym okresie wegetacji roślin. Począwszy od drugiego roku wegetacji przez kolejne lata rośliny wytwarzały pędy drugiej, a od trzeciego okresu wegetacyjnego – trzeciej generacji, tak więc okres akumulacji substancji biologicznie czynnych przedłużał się do pięciu miesięcy, co powodowało szybki wzrost masy kłącza. Masa i wymiary części nad- i podziemnych roślin uległy zmianie w kolejnych latach wegetacji. W pierwszym roku uprawy rośliny tworzyły od jednego do trzech pędów i część podziemną o średniej powietrznie suchej masie 2,38 g roślina-1. W następnych latach wegetacji masa kłączy i korzeni systematycznie wzrasta, osiągając najwyższą wartość od czwartego do szóstego roku wegetacji.
Pokaż

TytułWpływ zestawu soli mineralnych, pH pożywki i regulatorów wzrostu na regenerację pędów Cotinus coggygria Scop. ‘Royal Purple’ in vitro
AutorAgnieszka Ilczuk, Ewelina Jacygrad, Katarzyna Jagiełło-Kubiec, Monika Mikos
Strony143–151
Słowa kluczoweAN, mikrorozmnażanie, NN, QL, perukowiec podolski, WPM
StreszczeniePokaż streszczenie
Perukowiec podolski (Cotinus coggygria Scop.) jest popularnym i poszukiwanym na rynku krzewem ozdobnym, którego rozmnażanie może sprawiać problemy. Celem badań było określenie wpływu zestawu soli mineralnych, stężenia regulatorów wzrostu oraz pH pożywki na regenerację i wzrost in vitro perukowca podolskiego C.  coggygria Scop. ‘Royal Purple’. Wierzchołkowe fragmenty pędów wykładano na pożywki wg Andersona (AN), Murashige i Skoog (MS) (pełny zestaw, ½lub)¼, Nitsch i Nitsch (NN), Quorin i Lepoivre (QL) oraz Lloyd i McCown (WPM). Pożywki wzbogacano w 6-benzyloadeninę (BA) w różnych stężeniach w kombinacji z kwasem naftylo-1-octowym (NAA). Wykazano istotny wpływ rodzaju pożywki i stężenia zastosowanej cytokininy na liczbę, długość i świeżą masę zregenerowanych pędów i wzrost kalusa. Najlepsze efekty uzyskano na pożywce MS o pełnym składzie makroskładników i pH 5,8. W obecności 1,0 mg·dm-3 BA i 0,1 mg·dm-3 NAA eksplantaty wierzchołkowe regenerowały w 100% i odznaczały się najwyższym współczynnikiem rozmnażania (4,6).
Pokaż

TytułGrzyby zasiedlające materiał siewny traw gazonowych z uwzględnieniem podatności odmian na wybrane patogeny
AutorMałgorzata Cegiełko, Irena Kiecana, Elżbieta Mielniczuk
Strony153–168
Słowa kluczowezdrowotność ziarniaków, patogeniczność, Bipolaris sorokiniana, Drechslera avenae, Drechslera siccans, siewki
StreszczeniePokaż streszczenie
Jedną z przyczyn obniżających estetyczny wygląd trawnika są choroby powodowane przez grzyby. Badania przeprowadzono na materiale siewnym 15 odmian traw gazonowych należących do 5 gatunków. Próby ziarniaków pochodziły ze zbiorów w latach 2007 i 2008. W wyniku analizy mikologicznej w ciągu dwóch lat badań uzyskano 573 izolaty grzybów należących do 28 gatunków i form niezarodnikujących. Z analizowanego materiału siewnego w każdym roku badań uzyskiwano najwięcej Alternaria alternata. Spośród grzybów patogenicznych wyizolowano: Fusarium culmorum, F. avenaceum, F. equiseti, F. solani, F. crookwellense, F. graminearum, F. sporotrichioides oraz Bipolaris sorokiniana, Drechslera siccans i Rhizoctonia solani. W warunkach fitotronowych przeprowadzono badania podatności siewek 8 odmian, 4 gatunków traw na porażenie przez D. avenae nr 2, D. siccans nr 8 oraz B. sorokiniana nr 69. Analiza statystyczna wskaźników chorobowych dla roślin wyrosłych w kombinacji doświadczenia ze sztucznym zakażaniem podłoża przez wyżej wymienione szczepy w porównaniu z kontrolą wykazała istotne różnice u wszystkich badanych odmian. Szczep D. siccans nr 8 okazał się najbardziej patogeniczny dla odmiany Info życicy trwałej (92,20), zaś B. sorokiniana nr 69 dla odmiany Pinokio wiechliny gajowej (97,75). W kombinacji doświadczenia z D. avenae średnie wartości wskaźników chorobowych wynosiły od 12,25 (Pinia) do 84,00 (Info).
Pokaż

TytułWstępne badania właściwości przeciwgrzybowych bakterii z rodzaju Bacillus rosnących na odpadach z przemysłu rolno-spożywczego
AutorL. Robin Brigmon, Ewa Król, Magdalena Pacwa-Płociniczak, Zofia Piotrowska-Seget, Grażyna A. Płaza
Strony169–182
Słowa kluczoweBacillus species, fitopatogeny, odpady z przemysłu rolno-spożywczego, biosurfaktant
StreszczeniePokaż streszczenie
Właściwości przeciwgrzybowe gatunków Bacillus hodowanych na ściekach browarnianych i melasie były oceniane. Bakterie wyizolowano z odpadów zanieczyszczonych związkami ropopochodnymi, a do ich identyfikacji wykorzystano następujące metody: amplifikację i sekwencjonowanie genu 16S rRNA, system Biolog oraz analizę kwasów tłuszczowych (FAME). W pracy stwierdzono, że bakterie Bacillus rosnące na ściekach browarnianych i melasie powodują zahamowanie wzrostu 10 badanych gatunków fitopatogenów, przy czym stopień zahamowania wzrostu był różny dla różnych gatunków grzybów. Najbardziej wrażliwe na badane bakterie były następujące gatunki grzybów: Botrytis cinerea A 258, Phomopsis viticola W 977, Septoria carvi K 2082, Colletotrichum gloeosporioides A 259, Phoma complanata A 233 and Phoma exigua var. exigua A 175. Jednocześnie stwierdzono również, że czyste supernatanty otrzymane z hodowli Bacillus na ściekach browarnianych i melasie powodują zahamowanie wzrostu grzybów na płytkach. Największą aktywność inhibicyjną wykazywały supernatanty otrzymane z hodowli bakterii Bacillus na melasie. Najbardziej wrażliwe na te supernatanty były następujące gatunki grzybów: B. cinerea A 258, R. solani W 70, S. sclerotiorum K 2291, Phomopsis diachenii K 657, C. dematium K 425, P. complanata A 233, P. exigua var. exigua A 175. We wcześniejszych pracach badano właściwości powierzchniowe supernatantów jako pośrednia metoda oceny obecności w nich biosurfakatntów. Szczepy Bacillus lub produkty przez nie syntetyzowane stanowią potencjalne źródło biopestycydów i mogą być wykorzystane w kontroli fitopatogenów, przyczyniając się do redukcji zastosowania chemicznych fungicydów.
Pokaż

TytułRola regulatorów wzrostu i pożywki w regulacji procesu starzenia ciętych kwiatów lilii orientalnej ‘Helvetia’
AutorMaria Chodorska, Julita Rabiza-Świder, Ewa Skutnik
Strony183–194
Słowa kluczowepożywki, pozbiorcza trwałość, kwas giberelinowy, benzyloadenina, wolna prolina, białka rozpuszczalne, chlorofil
StreszczeniePokaż streszczenie
Jakość kwiatów ma istotne znaczenie tak dla producentów, jak i konsumentów. Wyznaczana jest ona przez dwa główne kryteria – ogólny wygląd całego pędu oraz trwałość kwiatów. Trwałość kwiatów może być regulowana przez zastosowanie różnych substancji chemicznych lub pożywek. Celem badań było określenie wpływu regulatorów wzrostu (kwasu giberelinowego i benzyloadeniny w stężeniu 500 mg·dm-3) oraz pożywki (200 mg·dm-3 8HQC + 2%S) na pozbiorczą trwałość ciętych kwiatów lilii orientalnej ‘Helvetia’. Odmiana ta o białych kwiatach jest popularna w Polsce i uprawiana na kwiat cięty. Regulatory wzrostu podano w formie 20 h kondycjonowania, po czym kwiaty przełożono do wody destylowanej. Do pożywki kwiaty wstawiono na stałe. Kombinację kontrolną stanowiły kwiaty umieszczone bezpośrednio po zbiorze w wodzie destylowanej. W czasie starzenia kwiatów ciętych określono poziom białek rozpuszczalnych i wolnej proliny w płatkach pod wpływem ww. zabiegów pozbiorczych. Ze względu na problem, jakim jest często wcześniejsza utrata dekoracyjności przez liście, określono również ich trwałość oraz poziom chlorofilu w blaszkach liściowych. Zastosowanie pożywki istotnie wydłużyło pozbiorczą trwałość kwiatów, natomiast kondycjonowanie w kwasie giberelinowym opóźniło żółknięcie liści, co wiązało się z wyższym poziomem chlorofilu w tej kombinacji w stosunku do poziomu w liściach z kombinacji kontrolnej. Wykazano, iż w trakcie starzenia się kwiatów dochodzi do degradacji białek rozpuszczalnych i akumulacji wolnej proliny. Wstawienie kwiatów do pożywki oraz kondycjonowanie w GA3 skutecznie opóźniło degradację białek rozpuszczalnych. W ostatnim terminie pomiaru (12 dzień) poziom białek w dolnych kwiatach z tych kombinacji był ponad 3-krotnie wyższy niż w kontroli. Wstawienie kwiatów do pożywki opóźniło również akumulację proliny, natomiast zastosowanie GA3 nie było w tym przypadku tak skuteczne. Szybkość procesu starzenia uzależniona była od położenia kwiatu: najszybciej procesy degradacyjne zachodziły w kwiatach dolnych.
Pokaż