Streszczenie: Celem artykułu jest przedstawienie wpływu regulacji technicznej na zmianę morfologii potoku Jamne. Jego koryto jeszcze z początkiem lat 70. pozostawało nieuregulowane i pozbawione było zabudowy hydrotechnicznej. W wyniku prac regulacyjnych na odcinku od 700 do 3640 m od ujścia długość potoku została zmniejszona o 180 m. W pracy zajęto się również zgodnością podjętych inicjatyw regulacji cieku z Ramową Dyrektywą Wodną. Zwrócono ponadto uwagę na problem nielegalnego poboru rumowiska z koryt potoków górskich i jego wpływu na degradację koryt. Tezą artykułu jest wykazanie nieprawidłowości użytego rodzaju regulacji technicznej, co wpłynęło bezpośrednio na zmianę procesów morfologicznych koryta cieku.

W pracy przedstawiono nową metodykę monitoringu hydromorfologicznego cieków sztucznych (MHR). W Polsce ich długość wynosi około 2000 km, co wskazuje na celowość zastosowania dla nich oceny uproszczonej. Ocenę potencjału ekologicznego jednolitej części wód oparto na 4 elementach, 19 wskaźnikach i 34 atrybutach, tworząc w ten sposób hierarchiczny system oceny.

W pracy przedstawiono wyniki obliczeń zdolności małego zbiornika wodnego do zatrzymywania rumowiska βw kolejnych latach eksploatacji. Celem pracy było określenie możliwości wyznaczenia zdolności zbiornika wodnego w Zesławicach na rzece Dłubni do zatrzymywania rumowiska za pomocą metody Churchilla. Zdolność ta została określona na podstawie kilku pomiarów zamulania przed odmuleniem i po odmuleniu zbiornika oraz obliczeń transportu rumowiska unoszonego. Pomiary zamulania zbiornika wodnego w Zesławicach wykonano sondą drążkową z łodzi w przekrojach poprzecznych oraz metodą punktów rozproszonych. Ilość rumowiska unoszonego dopływającego do tego zbiornika określono metodą bezpośrednią, zgodnie z instrukcją IMGW, oraz metodą DR-USLE. Zdolność zbiornika w Zesławicach do zatrzymywania rumowiska w pierwszym roku eksploatacji przed odmuleniem i po nim ustalona na podstawie pomiarów wynosi odpowiednio 82 i 84% i jest bliska wartościom określonym według wzoru Churchilla, wynoszącym odpowiednio 84,4 i 88,8%. Wzór Churchilla może służyć wyznaczeniu w sposób przybliżony wartości początkowej βzbiornika wodnego w Zesławicach. Wartość rzeczywistej zdolności zbiornika do zatrzymywania rumowiska zmniejszyła się ponadtrzykrotnie w okresie przed odmuleniem i ponaddwukrotnie w okresie po odmuleniu. Natomiast zdolność zbiornika do zatrzymywania rumowiska określona według metody Churchilla β_Ch ulegnie zmniejszeniu w porównywalnych okresach zaledwie o 20% i 5%. Zależności regresyjne w postaci β= 25,3ln(SI) – 359,1 i β= 56,4ln(SI) – 915,2 umożliwiają określenie zmiany zdolności zbiornika w Zesławicach do zatrzymania rumowiska w kolejnych latach eksploatacji przed i po odmuleniu. Wprowadzony przez Churchilla wskaźnik sedymentacji może zostać wykorzystany do opracowania zależności umożliwiającej wyznaczenie zdolności małych zbiorników wodnych do zatrzymywania rumowiska.

Streszczenie: Podstawę opracowania stanowiły wyniki automatycznych, cogodzinnych pomiarów stężeń ozonu niskotroposferycznego pochodzące ze stacji imisyjnej WIOŚ, zlokalizowanej w Szczecinie przy ul. Andrzejewskiego. Stwierdzono, że w okresie badań obejmującym lata 2005–2007 największymi przeciętnymi stężeniami ozonu charakteryzowała się kalendarzowa wiosna, a najmniejszymi kalendarzowa jesień i zima. W ujęciu tygodniowym wykazano przewagę poziomu imisji weekendowej nad pozostałymi dniami tygodnia najsilniej zaznaczającą się w porze wiosennej. W przebiegu dobowym ozonu, zwłaszcza podczas wiosny i lata, występował wyraźny wzrost stężeń rozpoczynający się w godzinach rannych, z maksimum przypadającym na godziny od 15.00 do 18.00 (wg czasu UTC).