Celem doświadczenia było określenie wpływu wydzielin korzeniowych siewek zbóż jarych (owsa, jęczmienia, pszenicy i pszenżyta) na kiełkowanie nasion grochu siewnego i wyki siewnej. Doświadczenie przeprowadzono w marcu i kwietniu 2009 r. w laboratorium IUNG. Stosowano dwa stężenia wydzielin: I – odpowiadające oddziaływaniu jednej siewki zboża na jedno nasienie roślin strączkowych, II – odpowia-dające oddziaływaniu 5 siewek zboża na jedno nasienie roślin strączkowych. Efekty badano po 4 i 8 dniach. Wydzieliny korzeniowe stosowane w mniejszym stężeniu na ogół nie miały wpływu na badane parametry charakteryzujące kiełkowanie nasion grochu i wyki. Stymulujące oddziaływanie na długość korzonka zarodkowego grochu i wyki odnotowano jednak pod wpływem wydzielin jęczmienia, a na długość korzonka zarod-kowego oraz masę i długość kiełka grochu – pod wpływem pszenżyta. Korzystne działanie wydzielin pszenżyta stwierdzono zarówno po 4, jak i 8 dniach od ich zastosowania. Wydzieliny zbóż o wyższym stężeniu, z wyjątkiem wydzielin owsa, w większości wpływały inhibicyjnie, a w niektórych przypadkach nawet destrukcyjnie na kiełkowanie nasion. W żadnej kombinacji nie stwierdzono korzystnego oddziaływania wydzielin pszenicy na nasiona obu gatunków roślin strączkowych.

W doświadczeniu polowym przeprowadzonym w latach 2003-2007 w Mochełku (53^o13’ N; 17^o51’ E) koło Bydgoszczy na glebie kompleksu żytniego dobrego oceniano wpływ nawożenia (147 i 221 kg NPK∙ha^-1), ochrony roślin (kontrola – bez ochrony roślin, herbicyd, herbicyd + fungicyd) i gęstości siewu (400 i 600 ziaren∙m^-2) na plonowanie i jakość technologiczną ziarna pszenicy ozimej odmiany Tonacja uprawianej w krótkotrwałej monokulturze. W badaniach wykazano, że uprawa pszenicy ozimej w 3-letniej monokulturze na glebie lekkiej spowodowała znaczne obniżenie jej plenności z poziomu 5,70 t∙ha^-1 w pierwszym roku monokultury do 2,92 i 1,73 t∙ha^-1 odpowiednio w drugim i trzecim roku uprawy ciągłej. Korzystny wpływ na wielkość i jakość plonu ziarna pszenicy ozimej uprawianej w monokulturze miały: aplikacja herbicydu Huzar 05 WG i podwyższanie dawki nawożenia NPK. Jednokrotne stosowanie podczas wegetacji fungicydu Alert 375 SC oraz zwiększanie gęstości siewu nie spowodowały takiego efektu.

W doświadczeniu polowym przeprowadzonym w latach 2007-2009 w Mochełku (53^o13’ N; 17^o51’ E) koło Bydgoszczy na glebie kompleksu żytniego dobrego oceniano wpływ przedplonu (jęczmienia jarego, łubinu wąskolistnego, łubinu wąskolistnego + pszenżyta jarego, rzepaku jarego) i nawożenia azotem (40, 80, 120, 160 kg N∙ha^-1) na plonowanie i jakość technologiczną pszenicy ozimej odmiany Tonacja. W badaniach stwierdzono, że istotnymi elementami w agrotechnice pszenicy ozimej na glebie lekkiej, oddziałującymi jednak niezależnie, są przedplon i nawożenie azotem. Plonu ziarna i jego jakości w słabszym stanowisku nie można poprawić przez zwiększenie nawożenia. Najkorzystniejszy wpływ na plonowanie pszenicy ozimej miał łubin wąskolistny w siewie czystym. Rzepak jary, a także mieszanka łubinu z pszenżytem jarym oraz jęczmień jary były gorszymi przedplonami od łubinu wąskolistnego. Na glebie lekkiej w rejonie i latach o relatywnie niskich sumach opadów w okresie wegetacji, niezależnie od przedplonu, nawożenie azotem powyżej 80 kg N·ha^-1 nie zwiększało istotnie plonu ziarna, ale wpływało korzystnie na jego wartość technologiczną.

Zachowanie różnorodności biologicznej użytków zielonych wymaga ich odpowiedniego użytkowania. W wielu przypadkach, zwłaszcza na obszarach chronio-nych, zachowanie różnorodności gatunkowej staje się głównym zadaniem zabiegów uprawowych. Celem badań było porównanie wpływu kilku mało intensywnych sposobów użytkowania na kształtowanie się składu gatunkowego runi. Doświadczenie prowadzono w latach 2001-2007 w okolicach Krakowa (Bielany, 50°02’ N; 19°50’ E), na glebie piaszczystej o niskiej żyzności. Zastosowano cztery sposoby nawożenia. Ruń koszono w dwóch terminach – na początku czerwca i pod koniec lipca. Pomimo znacznego zwiększenia wysokości plonu pod wpływem nawożenia, nie stwierdzono istotnego statystycznie wpływu sposobu użytkowania na liczbę gatunków i współczynnik różnorodności Shannona-Wienera. Różnice w udziale najważniejszych gatunków (kostrzewy czerwonej, kłosówki wełnistej i krwawnika pospolitego) były większe pomiędzy poszczególnymi latami doświadczenia niż pomiędzy obiektami. Jedną z przyczyn braku wpływu różnych sposobów użytkowania na różnorodność gatunkową mógł być brak możliwości pojawienia się diaspor gatunków łąkowych z sąsiedztwa. W konkluzji stwierdzono, że dla odtwarzania wielogatunkowych zbiorowisk łąkowych niezbędne może być dosiewanie wybranych gatunków łąkowych.

W pracy omówiono pochodzenie i specjację form użytkowych lnu zwyczajnego z uwzględnieniem plonowania formy oleistej w świecie, Europie oraz Polsce. Zakres porównań poszerzono o zestawienie wielkości powierzchni uprawy lnu w państwach świata oraz Europy. Systematyczny spadek powierzchni jego uprawy w skali globalnej oraz w Europie jest wynikiem zarówno niskiego plonowania, jak i słabego wykorzystania produktów lniarskich w przemyśle spożywczym. Poziom plonowania lnu w krajach europejskich jest niski i bardzo zmienny w latach, a jego czynniki sprawcze są trudne do jednoznacznego zdefiniowania. Niskie plony nasion wpływają na niekorzystną pozycję tego gatunku w odniesieniu do podstawowych roślin rolniczych. Z uwagi na unikatowy skład oleju lnianego można oczekiwać, że znaczenie formy oleistej powinno rosnąć. Współcześnie zauważalny jest wzrost popytu na żywność o wysokiej wartości odżywczej, do wytworzenia której niezbędna wydaje się być suplementacja pochodnymi oleju lnianego jako źródła kwasu α-linolenowego. Takie podejście skutkować będzie możliwością dostarczania w pożywieniu dla ludzi od 1 do 1,5 g tego kwasu dziennie, co jest uważane za prawidłowe ze względów żywieniowych i leczniczych. Znalezienie i upowszechnienie nowych zastosowań lnu umożliwi powiększenie areału uprawy i produkcyjności formy oleistej.