W artykule przedstawiono etiologię oraz objawy kliniczne dziedzicznych schorzeń ludzi i zwierząt, związanych z niedostateczną syntezą hormonów kory nadnerczy. W medycynie człowieka najczęściej diagnozowanym schorzeniem tego typu jest wrodzony rozrost kory nadnerczy (ang. Congenital Adrenal Hyperplasia – CAH). Choroba ta wynika głównie z niedoboru 21-hydroksylazy steroidowej, ale przyczyną jej wystąpienia może być również niedobór bądź osłabienie funkcji innych enzymów, zaangażowanych w steroidogenezę nadnerczową. Wrodzone zaburzenia syntezy glikokortykoidów i mineralokortykoidów o podobnej etiologii występują także u zwierząt domowych.

Celem badań była ocena jakości polędwicy sopockiej powierzchniowo traktowanej roztworami substancji bakteriostatycznych, sorbinianu potasu (PS), mleczanu sodu (SL) lub kwasu mlekowego (LA), zapakowanej próżniowo, przechowywanej w temperaturze bliskiej krioskopowej (n.c.t.), przez 14, 28 i 42 doby. O jakości przechowywanych wędzonek wnioskowano na podstawie zmian oceny zawartości wolnych grup aminowych i azotanów (III), kruchości, oceny sensorycznej, trwałości barwy oraz zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Przetwory traktowane PS, SL i LA charakteryzowały się mniejszą zawartością wolnych grup aminowych ale jednocześnie były mniej kruche. Efekt utrwalający zastosowanej w eksperymencie temperatury przechowywania, -3 ºC był tak duży, że po upływie 42 dób utrzymywania przetworów w ww. warunkach nie odnotowano wpływu zastosowanych substancji bakteriostatycznych na trwałość barwy, ocenę sensoryczną oraz zanieczyszczenie mikrobiologiczne polędwic.

W artykule dokonano przeglądu wyników badań zajęcy żyjących w Eurazji, dotyczących charakterystyki genetycznej opartej na wybranych markerach. Badania te wykonywano w celu poznania genomu zajęcy, ich zróżnicowania genetycznego, struktury genetycznej badanych populacji, stopnia ich spokrewnienia, szacowania odległości filogenetycznych oraz ustalenia pozycji systematycznej badanych gatunków w obrębie rodzaju Lepus. Ponadto, w części prac dotyczących zajęcy zamieszkujących Europę, dyskutowano ewentualne przyczyny drastycznego spadku liczebności dwóch gatunków – zająca szaraka oraz bielaka.

W mieszankach pełnoporcjowych dla tuczników od 28 do 100 kg masy ciała stosowano koncentrat rybno-mineralny (KR-M) w ilościach 0% (gr. I – kontrolna), 4% (gr. II) oraz 8% (gr. III). Stwierdzono statystycznie istotny wzrost zawartości suchej masy i popiołu w kale tuczników grup doświadczalnych. W porównaniu do kontrolnej stosowany koncentrat wpłynął na zmniejszenie zawartości białka i włókna w wydalanym kale. Ponadto stwierdzono statystycznie istotnie większe stężenie Ca i Mg przy spadku zawartości Cu i Zn w porównaniu z grupą I. Koncentrat nie wpłynął na wykorzystanie tłuszczu surowego oraz fosforu. Należy stwierdzić, iż KR-M pozytywnie wpłynął na wykorzystanie niektórych składników pokarmowych i mineralnych u tuczników.

Nadmiar lub niedobór hormonów tarczycy może zaburzać czynność układu krążenia. Celem badania było określenie, czy istnieje związek między niewydolnością serca na tle endokardiozy mitralnej a subkliniczną niedoczynnością tarczycy u psów. Przebadano 27 psów, pacjentów Katedry Chorób Wewnętrznych i Pasożytniczych z Kliniką Chorób Koni, Psów i Kotów. Grupę kontrolną stanowiło 13 klinicznie zdrowych psów, a grupę doświadczalną 14 psów z niewydolnością serca na tle endokardiozy. Psy badano według następującego schematu: wywiad, ogólne badanie kliniczne, badanie kardiologiczne (EKG, echokardiografia) oraz badania krwi (morfologia, mocznik, kreatynina, białko całkowite, wapń, sód, potas, chlorki, trójglicerydy, cholesterol, T₃, T₄, FT₄, TSH). Stwierdzono istotnie statystycznie niższą aktywność T₃, niższe stężenie cholesterolu i wyższą amplitudę załamka R u psów z grupy doświadczalnej. Wnioski: u psów z niewydolnością serca na tle endokardiozy nie stwierdzono subklinicznej niedoczynności tarczycy.

Oprócz bezpośredniego zagrożenia zdrowotnego konsumenta, zanieczyszczenie mikrobiologiczne mięsa mielonego jest przyczyną znacznego ograniczenia jego trwałości. Obok poziomu wyjściowego zanieczyszczenia mikrobiologicznego, na trwałość wyrobów mięsnych wpływają również warunki ich przechowywania, w tym przetrzymywanie w atmosferze próżni. Celem niniejszej pracy była ocena trwałości krajowego mięsa mielonego pakowanego próżniowo i przechowywanego w warunkach chłodniczych. Badania przeprowadzono na 90 próbkach mielonego mięsa wieprzowego klasy IIa i IIb, wyprodukowanego przez jeden z dolnośląskich zakładów produkcyjnych. Badany materiał przechowywano przez 12 dni w temperaturze 4±1 ºC. Przed rozpoczęciem przechowywania (dzień 0) oraz w 3, 5, 7, 10 i 12 dniu eksperymentu określano parametry mikrobiologiczne mięsa oraz oznaczano jego aktywność wodną, wartość pH i temperaturę wychłodzenia. Na podstawie oznaczeń mikrobiologicznych trwałość badanego przez nas mięsa mielonego należy określić na 7 dni. Po upływie tego czasu ogólna liczba mezofilnych bakterii tlenowych przekroczyła dopuszczalny prawem limit. W porównaniu z danych piśmiennictwa na temat trwałości mięsa mielonego przechowywanego w warunkach tlenowych, trwałość badanego produktu była jednak dłuższa o przynajmniej 2 dni.

Celem pracy była ocena bezpieczeństwa zdrowotnego dostępnych w handlu wyrobów czekoladowych w oparciu o zawartość w nich wybranych metali ciężkich oraz stopień ich zanieczyszczenia mikrobiologicznego. Badaniem objęto 210 próbek wyrobów czekoladowych, należących do 3 grup: 1) czekolady naturalne, 2) wyroby i półprodukty cukiernicze (z wyjątkiem czekolady naturalnej), 3) wyroby i półprodukty cukiernicze zawierające ponad 20% orzechów (z wyjątkiem czekolady naturalnej). W badanym materiale oceniano zawartość ołowiu, kadmu, rtęci i arsenu, oraz określano: ogólną liczbę bakterii tlenowych, obecność pałeczek Salmonella, gronkowców koagulazododatnich oraz pleśni i drożdży. Zawartości ołowiu w badanych próbkach stanowiły od 1 do 33% wartości dopuszczalnych, podczas gdy stwierdzone koncentracje kadmu odpowiadały 10–94% ustawowego limitu. Zawartość arsenu i rtęci w badanych produktach nie przekraczała odpowiednio 5% i 40% wartości dopuszczalnych. W żadnej z badanych próbek nie stwierdzono obecności pałeczek Salmonella, gronkowców koagulazododatnich oraz pleśni i drożdży. Zanieczyszczenia mikroflorą tlenową stwierdzono jedynie w 3 próbkach wyrobów grupy 2. Ogólna liczba bakterii tlenowych w omawianych próbkach wyniosła odpowiednio 5 x 10, 6 x 10 i 2 x 10 jtk · g^-1. W świetle uzyskanych wyników poddane ocenie wyroby czekoladowe odpowiadały ustawowym wymaganiom higienicznym w zakresie zawartości metali ciężkich i poziomu zanieczyszczenia mikrobiologicznego.

Głównym źródłem sprzężonego kwasu linolowego (CLA) w diecie człowieka może być tłuszcz mleka i mięso przeżuwaczy. Termin CLA określa grupę pozycyjnych i geometrycznych izomerów kwasu linolowego (C18:2), w których wiązania podwójne są sprzężone. Wzrastające zainteresowanie izomerami CLA wynika z szeregu ich właściwości: hamowanie (in vitro i in vivo) rozwoju komórek nowotworowych (cis-9, trans-11 CLA), opóźnianie rozwoju arteriosklerozy, cukrzycy typu II, redukcja tkanki tłuszczowej (trans-10, cis-12 CLA), poprawa mineralizacji kości, działanie immunomodulujące, działanie bakteriostatyczne oraz antyutleniające. W żwaczu wielonienasycone kwasy tłuszczowe (linolowy, linolenowy) dostarczane wraz z paszą, ulegają biouwodorowaniu przez bakterie Butyrivibrio fibrisolvents i inne, do kwasu stearynowego. W tych przemianach izomer cis-9, trans-11CLA oraz kwas wakcenowy (VA, trans-11 C18:1) stanowią produkty pośrednie. Jednak 64-78% cis-9, trans-11 CLA obecnego w tłuszczu mleka jest syntezowane w gruczole mlekowym z VA przez Δ⁹-desaturazę (stearoyl-CoA desaturase). Średnia zawartość CLA w mleku krów wynosi około 4,5-5,5 mg/g tłuszczu. Izomer cis-9, trans-11 stanowi około 75-90% (do 95%) całkowitego CLA tłuszczu mleka. Czynniki żywieniowe w największym stopniu determinują zawartość CLA w mleku, chociaż istnieją pewne uwarunkowania dotyczące stadium laktacji, rasy, wieku. Stosując w żywieniu krów oleje lub śruty (słonecznikowe, sojowe, lniane, rzepakowe itp.), w tym ekstrudowane oraz sole wapniowe tych olei, uzyskano wzrost CLA w tłuszczu mleka. Wyraźna modyfikacja składu i ilości kwasów tłuszczowych tłuszczu mleka zachodzi również po zastosowaniu oleju rybnego. Olej rybny powoduje w żwaczu wzrost liczby pierwotniaków, a dostarczane EPA i DHA hamują redukcję trans-C18:1 do 18:0 podczas uwodornienia PUFA, prowadząc do kumulacji transC18:1. Wzrasta również w treści żwacza i mleku koncentracja trans-11 C 18:1. W efekcie wyższa jest endogenna synteza cis-11, trans-12 CLA w gruczole mlekowym. Suplementacja diety krów olejem rybnym powoduje wzrost cis-11, trans-12 CLA i VA w tłuszczu mleka aż o ponad 200 do 400%. Efektywną metodą jest łączne stosowanie oleju rybnego i olejów z dużym udziałem kwasu linolowego. Jednocześnie stwierdzano wzrost kwasów tłuszczowych typu n-3 (EPA i DHA). Masło i sery otrzymywane z mleka zawierającego wyższe niż normalnie ilości CLA i PUFA są bardziej miękkie, lecz walory smakowe nie odbiegają od produktów komercyjnych. Niezaprzeczalnym ich atutem jest większy udział CLA, w tym cis-9, trans-11 CLA oraz kwasów z rodziny n-3, przy niższym udziale kwasów nasyconych.

Objawy nerwowe często towarzyszą inwazji pasożytniczej oun zwierząt i ludzi. Pierwotniaki, tasiemce i obleńce, sporadycznie, lub z pewną częstotliwością migrują do ośrodkowego układu nerwowego (oun). Pasożyty te mogą umiejscawiać się w przestrzeniach oponowych, penetrować mózgowie i rdzeń kręgowy. Zmiany patologiczne w oun uzależnione są od drogi wejścia, rozmiarów i ruchliwości pasożytów. Pasożyty posiadające tropizm do oun powodują zmiany, krwotoczne, zwyrodnieniowe i rozrostowe. Poza uszkodzeniami mechanicznymi pasożyty ułatwiają infekcję wirusową, bakteryjną lub grzybiczą.

Celem pracy było wykazanie witamin rozpuszczalnych w wodzie, takich jak: witamina B₁, B₂, B₆, C, kwas foliowy, kwas pantotenowy, kwas nikotynowy, biotyna i cholina na wchłanianie aminokwasów egzogennych z przewodu pokarmowego u kurcząt, a także wyjaśnienie ewentualnego mechanizmu tego procesu. Badania przeprowadzono na 160 kurczętach brojlerach, rasy Hybro G w wieku 2-4 miesięcy. Wchłanianie aminokwasów określano metodą perfuzjowanej pętli jelitowej in vivo. Przez pętlę przepuszczano płyn fizjologiczny, do którego dodawano aminokwasy egzogenne, takie jak: L-treoninę, L-walinę, L-metioninę, L-izoleucynę, L-leucynę, L-fenyloalaninę, L-histydynę, L-lizynę oraz witaminy rozpuszczalne w wodzie w ilości 100 mg/l. W części doświadczeń do płynu perfuzyjnego dodawano ouabainę – bloker enzymu Na⁺K⁺ATP-azy w celu zablokowania transportu aktywnego w jelicie. Następnie oznaczano poziom aminokwasów w płynie perfuzyjnym metodą chromatografii kolumnowej za pomocą aparatu Amino Acid Analyzer T 339 M. Badania wykazały, że witaminy rozpuszczalne w wodzie wywierają niewątpliwy wpływ na wchłanianie aminokwasów egzogennych z przewodu pokarmowego u kurcząt. Wchłanianie aminokwasów w obecności witamin zwiększało się i dowodem na pobudzające ich działanie jest fakt, że po podaniu ouabainy blokera enzymu Na⁺K⁺ATP-azy w obecności witamin powodowały one zniesienie efektu blokującego transport aktywny. Wchłanianie aminokwasów po zastosowaniu samej ouabainy było niższe aniżeli po użyciu ouabainy i witamin.

Doświadczenie trwało dwa lata. W pierwszym roku w fermie norek usytuowanej w południowo-wschodniej Polsce, samice odmiany scanbrown podzielono na dwie grupy (kontrolną - K i doświadczalną - D). Norki karmiono odpowiednio zbilansowaną karmą wysokoenergetyczną. Do listopada u zwierząt z grupy D stosowano dodatek konserwantu pirosiarczynu sodu w ilości 0,2-0,3%/tonę oraz antyutleniacza Hadox w ilości 200-250 ml/tonę. W drugim roku doświadczenia po zakończonym kryciu jednorocznych samic w danym dniu, sukcesywnie zestawiano je losowo do dwóch grup, po 30 sztuk. Zwierzęta żywiono karmą o niższej energetyczności w stosunku do roku pierwszego. Grupa K1 stanowiła grupę kontrolną. Grupę D1 poddano okresowemu ograniczonemu żywieniu, w okresie od 15 kwietnia do 10 maja. Analizowano następujące wskaźniki rozrodu: długość trwania ciąży, procent samic pokrytych i jałowych, średnią wielkość miotu, procentowy udział strat szczeniąt do 7 dnia, między 7 a 14 dniem, straty szczeniąt od 14 dnia do odsadzenia oraz ilość szczeniąt odsadzonych od samicy wykoconej i statystycznej, a także średnią masę ciała miotu i szczeniąt w 2, 7, 14 i 21 dniu. Zastosowanie ograniczonego żywienia u norek w grupie D1, w okresie okołoporodowym wpłynęło pozytywnie na wskaźniki rozrodu u tych samic oraz ich behawior. W grupie D1 uzyskano zadowalające wskaźniki odchowu zwierząt, statystycznie istotnie wyższe w porównaniu do pozostałych grup. Zachowanie reżimu higienicznego w żywieniu norek przyczyniło się do zmniejszenia strat w odchowie norcząt.

Konik polski jest rzadką w skali światowej rasą koni utrzymywanych w warunkach naturalnych pochodzącą od dziko żyjących tarpanów. Prezentowane badania stanowią próbę określenia parametrów morfologicznych i biochemicznych krwi koników polskich i ich odmiany – koni biłgorajskich, utrzymywanych w stanie półdzikim. Wydaje się to szczególnie istotne ze względu na postępującą degradację środowiska naturalnego, dla którego stanowią one ważny składnik pierwotnej fauny. Hodowla koni ras prymitywnych ze względu na ich szerokie możliwości adaptacyjne cieszy się coraz większym zainteresowaniem wśród hodowców. Dostarczenie informacji z zakresu fizjologii oraz wartości referencyjnych parametrów, stanowiących podstawę do oceny stanu zdrowia, należy więc do najbardziej istotnych zadań niezbędnych dla powodzenia prac w hodowli zachowawczej tych ras koni.

Dla samicy okres wczesnej laktacji jest czasem zwiększonego zapotrzebowania energetycznego, obserwowanego szczególnie u owiec z większą liczbą jagniąt oraz z ewentualnymi zaburzeniami poporodowymi. Jako wyraz adaptacji obserwuje się nasilony przepływ krwi przez wątrobę, zwiększone zużycie tlenu oraz nasilone tempo przemian metabolicznych w tym narządzie, co pociąga za sobą nadmierną generację wolnych rodników tlenowych. Biorąc pod uwagę powyższe zmiany postanowiono oznaczyć parametry stresu oksydatywnego oraz wskaźniki określające funkcjonowanie wątroby w okresie laktacji. Doświadczenie przeprowadzono na owcach rasy PON, podzielonych na 2 grupy: kontrolną i doświadczalną, ze zdiagnozowanym wypadaniem pochwy, w obrębie których były owce z jednym bądź 2 jagniętami. W uzyskanym osoczu krwi oznaczano poziom Q10 metodą HPLC oraz poziom MDA metodą spektrofotometryczną. Stężenie glukozy analizowano metodą enzymatyczną za pomocą zestawu diagnostycznego. Najwyższe stężenie MDA (2,56±0,66 nM/ml) obserwowano w grupie PV z bliźniętami. W grupie owiec z zaburzeniami poporodowymi stwierdzono niższe (p≤0,05) stężenie Q10 w porównaniu do owiec zdrowych. Wynosiło ono średnio 631,01±154,6 ng/ml; 719,47±34,78 ng/ml; 644,72±53,36ng/ml w pierwszym, drugim i trzecim pobraniu krwi. W 17. dniu laktacji we wszystkich grupach owiec obserwowano znaczne obniżenie poziomu glukozy do wartości minimalnej (2,08±0,32mM/l) w grupie HT. Osoczowy poziom kwasów żółciowych wynosił średnio 107,94±22,06 μM/l w grupie HT oraz 141,79±16,52μM/l w grupie PVT. Uzyskane wyniki wskazują, iż okresowi laktacji zwłaszcza u owiec z zaburzeniami poporodowymi towarzyszą zaburzenia funkcji wątroby oraz nasilony stres oksydatywny.