Dzięki dużej dostępności odpowiedniego oprogramowania coraz łatwiejsze staje się zastosowanie funkcji Ripleya K(t) do analizy danych o rozmieszczeniu pni drzew w drzewostanie. Niestety nie każdy zestaw danych nadaje się do analizy za pomocą klasycznego estymatora funkcji K(t). Duże kierunkowe zmiany zagęszczenia drzew na badanej powierzchni powodują, że estymator może wskazywać skupiskowość rozmieszczenia drzew w sytuacji, gdy ona nie istnieje. W pracy przedstawiono przegląd literatury dotyczącej rozwiązania tego problemu za pomocą podziału badanej powierzchni na mniejsze powierzchnie jednorodne. Analizy rozmieszczenia drzew w obrębie tych powierzchni mogą dostarczyć wartościowych informacji o strukturze badanego drzewostanu. Podano również przykłady analiz wykonanych dzięki wykorzystaniu powszechnie dostępnego oprogramowania.
W pracy przedstawiono wyniki badań nad izolacją i identyfikacją grzybów zasiedlających zaatakowane przez owady żołędzie Quercus robur L. Izolacje grzybów były wykonywane z żołędzi uszkodzonych przez dwa główne szkodniki żołędzi: Curculio glandium Marsh. i Kenneliola spp. oraz z larw tych owadów. Żołędzie były zbierane w 2003 roku, z ziemi oraz z pędów znajdujących się nad ziemią, z trzech powierzchni usytuowanych w Polsce. Alternaria alternata (Fr.) Keissl. był gatunkiem najczęściej izolowanym z żołędzi zaatakowanych przez C. glandium, natomiast drożdżaki i A. alternata najczęściej były stwierdzane w żołędziach uszkodzonych przez owady z rodzaju Kenneliola. Żołędzie zebrane z pędów wyróżniały się silnym skolonizowaniem przez następujące grzyby: Alternaria alternata, Lecythophora sp., Pezicula cinnamomea (DC.) Sacc., Aspergillus i Cladosporium spp. Natomiast na żołędziach zebranych z ziemi stwierdzono liczną obecność grzyba Ciboria batschiana (Zopf) N.F. Buchw. oraz grzybów z rodzajów Fusarium i Penicillium. Z larw C. glandium najczęściej izolowano następujące gatunki i rodzaje grzybów: Fusarium sporotrichioides Sherb., F. stilboides Wollenw., Penicillium spp. i Pestalotia clavispora Atk., a larwy Kenneliola spp. najliczniej były zasiedlone przez: Alternaria alternata, Fusarium sporotrichioides, Penicillium spp. i Pestalotia clavispora.
PROCENTOWY UDZIAŁ BIELU I TWARDZIELI W STRZAŁACH MODRZEWI EUROPEJSKICH (LARIX DECIDUA MILL.) II I III KLASY WIEKU WYROSŁYCH W ZRÓŻNICOWANYCH WARUNKACH SIEDLISKOWYCH, REPREZENTUJĄCYCH DRZEWOSTAN GŁÓWNY WEDŁUG KRAFTA
Autor
Marcin Nawrot, Witold Pazdrowski, Marek Szymański
Strony
31–38
Słowa kluczowe
biel, twardziel, modrzew europejski, typ siedliskowy lasu, klasa wieku
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy podjęto próbę określenia udziału bielu i twardzieli w strzałach modrzewi europejskich reprezentujących II i III klasę wieku wyrosłych w warunkach BMśw, LMśw i Lśw. Największy udział twardzieli w strzałach modrzewi stwierdzono w warunkach Lśw, a najmniejszy na BMśw. Widoczne różnice zaobserwowano także pomiędzy badanymi klasami wieku, przy czym większy udział twardzieli stwierdzono w III klasie wieku. Najmniejszym udziałem drewna twardzielowego spośród drzew drzewostanu głównego według Krafta charakteryzowały się drzewa współpanujące, a największym drzewa panujące.
W pracy przedstawiono potencjał produkcyjny lasów PGL Lasy Państwowe w latach 1991-2005. Ponadto przeanalizowano zmiany, które wystąpiły w badanych latach i uzasadniono ich przyczyny. Badania wykazały ewidentny wzrost produkcyjności lasu mierzonej miąższością, przyrostem bieżącym i przeciętnym miąższości drzewostanów. Pozytywnym zmianom ulega struktura gatunkowa i wiekowa zasobów drzewnych. Pozyskanie drewna również cechuje tendencja wzrostowa. Wzrost ten jest możliwy dzięki zwiększeniu się zasobów drzewnych w ostatnich latach oraz prowadzeniu polityki leśnej mającej na celu niedopuszczenie do zmniejszenia jakości drewna na pniu.
EFEKTYWNOŚĆ I PARAMETRY TECHNICZNE ROZDRABNIANIA POZOSTAŁOŚCI ZRĘBOWYCH MASZYNĄ MERI CRUSHER MJS-2,0 DT
Autor
Krzysztof Jabłoński, Henryk Różański
Strony
53–58
Słowa kluczowe
pozostałości zrębowe, rozdrabniarka, pracochłonność
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Rozdrabnianie pozostałości zrębowych prowadzono na powierzchni leśnej, na siedlisku BMśw. Masa pozostałości zrębowych, które znajdowały się na powierzchni po zabraniu z niej sortymentów drewna okrągłego wynosiła ok. 47 ton. Obiektem analizy była rozdrabniarka Meri Crusher MJS-2,0 DT, którą agregatowano z ciągnikiem Valtra T-190. Rozdrabniarka o szerokości roboczej 2000 mm była agregatowana z ciągnikiem o mocy 190 KM. Przy parametrach technicznych rozdrabniarki (prędkość obrotowa bębna, liczba elementów roboczych, średnica bębna roboczego, prędkość jazdy) określono prędkość obrotową wału roboczego, prędkość obwodową elementów roboczych, moc i moment obrotowy na wale roboczym oraz wydajność. Na podstawie analizy zjawisk występujących podczas pracy rozdrabniarki (analiza ruchu elementów roboczych) określono sumę sił i średnią siłę obwodową przypadającą na jeden element roboczy. Wykazano, że średnia siła obwodowa przypadająca na jeden element roboczy wyniosła około 770 N.
Badania przeprowadzono w wybranych drzewostanach sosnowych w Nadleśnictwie Gidle, Koszęcin i Złoty Potok (RDLP w Katowicach). Większość (89,2%) analizowanych 212 wierzchołków sosnowych była zasiedlona przez owady kambio- i ksylofagiczne (Curculionidae – 19 gatunków, Cerambycidae – 4 gatunki). Średnia liczba żerowisk w przeliczeniu na pojedynczy wierzchołek sosnowy wynosiła 64. Najwyższymi wskaźnikami dominacji, frekwencji i struktury dominacji cechowały się: Pityogenes bidentatus, Pogonocherus fasciculatus, Pissodes piniphilus, Pityogenes quadridens, Pityophthorus pityographus i Magdalis frontalis. Wyróżniono trzy odrębne zgrupowania i 63 zespoły o określonej strukturze dominacji. Określono preferencje najliczniejszych gatunków owadów względem średnicy 0,5-metrowych sekcji oraz grubości kory wierzchołków i gałęzi sosnowych. Większość gatunków zasiedlało odcinki wierzchołków i gałęzi o średnicy 2,6-4,5 cm oraz grubości kory 2 mm. Podano zalecenia gospodarcze w celu ograniczenia wzmożonego rozrodu szkodników wtórnych na odciętych wierzchołkach i gałęziach sosnowych.
BADANIA NAD BIOLOGIĄ, EKOLOGIĄ I ZNACZENIEM GOSPODARCZYM IPS AMITINUS (EICHH.) (COL., SCOLYTIDAE) W LASACH DOŚWIADCZALNYCH W KRYNICY (BESKID SĄDECKI, POŁUDNIOWA POLSKA)
Autor
Maciej Witrylak
Strony
75–92
Słowa kluczowe
Ips amitinus,biologia, ekologia, fenologia, cykl rozwojowy, znaczenie gospodarcze
Streszczenie
Pokaż streszczenie
Spośród 392 świerków rosnących na wysokości 700-800 m n.p.m. w Beskidzie Sądeckim (49°35’ N, 19°31’ E, południowa Polska), opanowanych przez owady kambio- i ksylofagiczne, 110 (28,1%) było również zaatakowanych przez Ips amitinus (Eichh.). Kornik ten najchętniej zasiedlał osłabione drzewa stojące III-V klasy wieku oraz drzewa niedawno wywrócone, złamane i ścięte. Najliczniej występował w środkowej części strzały, gdzie grubość kory wynosiła 2-3 mm, zasiedlając średnio 38,4% jej długości. Na pojedynczym drzewie I. amitinus zawsze występował w zespołach owadów kambio- i ksylofagicznych składających się z 2-12 gatunków. Wyprowadzał on tylko jedno pokolenie w roku wraz z pokoleniem siostrzanym. Przebieg cyklu rozwojowego przedstawiono na tle fenologii roślin leśnych. Stwierdzono występowanie trzech stadiów larwalnych. Podano również wymiary ciała wszystkich stadiów rozwojowych i wymiary poszczególnych elementów żerowiska. I. amitinus odgrywa ważną rolę w dobijaniu osłabionych świerków. Stwierdzono dużą przydatność drzew pułapkowych wykładanych na Ips typographus również do zwalczania I. amitinus.
ROŚLINY NACZYNIOWE „UROCZYSKA WIELKIE ŁUNAWY” NA ZIEMI CHEŁMIŃSKIEJ
Autor
Andrzej M. Jagodziński, Sławomir Olejniczak, Dorota Wrońska-Pilarek
Strony
93–114
Słowa kluczowe
flora, Wielkie Łunawy, ziemia chełmińska, Nadleśnictwo Jamy
Streszczenie
Pokaż streszczenie
„Uroczysko Wielkie Łunawy” należy do obiektów wyróżniających się znacznymi walorami florystycznymi. Urozmaicona i mało zdegenerowana flora tego obiektu liczy 192 taksony roślin naczyniowych z 60 rodzin, w tym 41 taksonów roślin drzewiastych. Odnaleziono stanowiska 13 gatunków podlegających ochronie prawnej. Zachowały się tu cenne fragmenty zbiorowisk grądów i łęgów oraz drzewostany zbliżone do naturalnych. „Uroczysko Wielkie Łunawy” należałoby objąć ochroną ze względu na występujące tu, a dość rzadkie w regionie, dobrze zachowane zbiorowiska lasów grądowych i łęgowych.
WŁAŚCIWOŚCI PŁYT WIÓROWYCH ZAKLEJANYCH ŻYWICĄ PF MODYFIKOWANĄ ESTRAMI ALKOHOLI DIWODOROTLENOWYCH
Autor
Dorota Dziurka, Radosław Mirski, Janina Łęcka
Strony
115–121
Słowa kluczowe
żywica PF, estry, płyta wiórowa
Streszczenie
Pokaż streszczenie
W pracy zbadano właściwości płyt wiórowych zaklejanych żywicą PF modyfikowaną estrami alkoholi diwodorotlenowych. Jako modyfikatory zastosowano dioctan etylenu i propylenu w ilościach od 0,01 do 0,05 mola na 100 g s.m.ż. Przeprowadzone badania wykazały, iż modyfikacja żywicy PF tego rodzaju estrami pozwala, przy zachowaniu identycznych parametrów prasowania, na wytworzenie płyt wiórowych o lepszych właściwościach mechanicznych i podwyższonej wodoodporności w porównaniu z płytą kontrolną zaklejaną czystą żywicą PF. Ponadto zastosowanie estrów alkoholi diwodorotlenowych jako modyfikatorów żywicy fenolowej umożliwia, w obniżonej temperaturze lub skróconym czasie prasowania, wytworzenie płyt wiórowych o dobrych właściwościach mechanicznych i dużej wodoodporności. Natomiast nie zaobserwowano istotnych różnic właściwości płyt w zależności od rodzaju alkoholu diwodorotlenowego tworzącego ester.